فواید و مضرات میوه‌‌ی لیچی

میوه‌‌ی لیچی (Lychee یا Litchi chinesis)، یک میوه‌‌‌ی گرد و کوچک با دانه‌‌‌‌ای بزرگ است، که پوستی فلس‌‌‌‌مانند و صورتی یا قرمز دارد. لیچی میوه‌‌ای شیرین و آبدار است که در بین مردم آسیای شرق، محبوب ‌می‌باشد. این میوه از سالیان دور تاکنون در چین کشت ‌می‌شود و به مقدار کمتر، در دیگر کشور‌‌های آسیایی نیز کشت ‌می‌شود. لیچی دارای خواص بسیار زیادی است و برای سلامتی نیز مفید ‌می‌باشد.

لیچی سرشار از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان است و نقش مهمی در درمان و مقابله با سرطان، بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌‌‌ی مغزی دارد. علاوه براین، میوه‌‌ی لیچی برای سلامت کبد و مبارزه با بیماری‌‌‌های مرتبط با کبد، بسیار مفید ‌می‌باشد.

اولیگونول، یک پلی‌‌فنول است که به عنوان آنتی‌اکسیدان و مکمل غذایی عمل ‌‌می‌کند، و در عصاره‌‌‌ی چای سبز و میوه‌‌‌ی لیچی موجود است. یک مطالعه در مورد تأثیر اولیگونول بر میزان تری‌‌‌گلیسیرید نشان ‌‌می‌دهد که زنان چاق و دارای اضافه وزن با مصرف اولیگونول، میزان تر‌ی‌‌‌گلیسیرید خون آن‌‌‌ها کاهش یافته و این میوه برای درمان چاقی و اضافه وزن نیز بسیار مؤثر است. همچنین لیچی در تنظیم سطح هورمون کورتیزول ‌می‌تواند مفید باشد.

لیچی و آلرژی

میوه‌‌‌ی لیچی حاوی پروتئین‌‌‌هایی است که در موارد نادر ممکن است منجر به ایجاد حساسیت و آلرژی شوند و علائمی مثل تنگی نفس، کهیر، خارش و تورم لب و زبان ممکن است بروز پیدا کنند.

لیچی کشنده

محققان دریافتند که مبتلا‌شدن تعداد زیادی از کودکان روستایی در هند، به یک بیماری کشنده‌‌‌ی مغزی در فصل تابستان، با شروع فصل رسیدن میوه‌‌های لیچی مرتبط است. علائم این بیماری مثل تشنج در ساعات اولیه صبح بیشتر مشاهده ‌‌می‌شوند و زمان ابتلا به این بیماری، همزمان با شروع برداشت لیچی، به پایان ‌می‌رسد.

با وجود این شواهد، محققان با بررسی و تحقیق بیشتر به پاسخ این معما دست یافتند. آن‌ها با بررسی نمونه‌‌های خون و‌ مایع نخاعی که از کودکان مبتلا به بیماری مغزی دریافت کرده بودند، متوجه شدند که این کودکان ساعاتی قبل از بیمار‌شدن، میوه‌‌‌ی لیچی مصرف کرده بودند. همچنین نمونه‌‌‌های ادراری بیشتر این کودکان، وجود دو سَم که در دانه‌‌‌ی میوه‌‌‌ی لیچی است را نشان ‌‌می‌دهند. این سموم که هیپوگلیسین و متیلن سیکلو پروپیل گلیسین هستند، در میوه‌‌‌های نارس به میزان بیشتری یافت ‌‌می‌شوند.

با بررسی‌‌های دقیق‌‌‌تر، دانشمندان دریافتند کودکانی که به این بیماری مبتلا ‌‌‌می‌شوند، وعده‌‌‌ی شام خود را حذف کرده‌‌اند و بنابراین سطح قند‌خون آن‌‌ها پایین ‌می‌باشد. زمانی که قند‌خون پایین است، بدن برای جبران این کمبود، شروع به متابولیسم اسید‌های چرب ‌‌‌می‌کند تا گلوکز تولید شود. اما دو سم موجود در دانه‌‌‌ی میوه‌‌‌ی لیچی، عمل متابولیسم اسید‌‌های چرب را مختل ‌می‌کنند و این فرایند، منجر به کاهش شدید قند‌خون و التهاب مغز در کودکان ‌‌می‌شود.

با وجود اینکه بسیاری دیگر از کودکان از این میوه استفاده ‌‌‌‌می‌کنند اما دچار بیماری مغزی ‌‌نمی‌شوند، محققان و کارشناسان تغذیه به والدین توصیه ‌‌‌می‌‌کنند که پیش از مصرف لیچی توسط کودکانشان، اطمینان حاصل کنند که آن‌‌‌‌‌ها وعده‌‌‌‌ی شام خود را مصرف نموده‌‌اند و همچنین تعداد زیادی میوه‌‌ی لیچی مصرف نکنند تا از عوارض سموم دانه‌‌‌‌‌ی آن مصون باشند.

داستان ژنوم لیچی

در مطالعه‌‌ای جدید، دانشمندان با بررسی ژنوم لیچی دریافتند که ژنوم آن، هتروزیگوت است که نشان دهنده‌‌ی دو اصل و نسب متفاوت ‌‌می‌باشد. در نتیجه، گونه‌‌های زود‌رس و دیر‌رس این میوه، از رویداد‌‌های اهلی‌‌‌‌سازی مستقل، منشاء گرفته‌‌‌‌اند. هم‌چنین از یک بخش حذف شده‌‌‌‌ی ژنوم لیچی، به عنوان نشانگر بیولوژیکی برای تشخیص و جداسازی گونه‌‌‌‌های مختلف لیچی که زمان گلدهی آن‌ها متفاوت است، استفاده ‌‌‌می‌شود.

این یافته‌‌ها و مطالعات جدید، می‌‌توانند گام بزرگی برای اقدمات مناسب در جهت پرورش لیچی باشند.

در این فیلم ‌‌میتوانید، توضیحات کامل‌‌‌تری درمورد مطالعات صورت گرفته بر روی ژنوم لیچی را مشاهده کنید.

نویسنده: فاطمه پوستین‌‌دوز

ویراستار: رضا ولی‌پور پرچنکی

منابع:

scitechdaily

livescience

webmd