فهرست مطالب
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر یک بیماری عصبی است که در آن مرگ سلول‌های مغز باعث کاهش مهارت‌های تفکر و حافظه می‌شود. در اکثر افراد مبتلا به این بیماری (کسانی که علائم نوع دیررس را دارند)، این علائم در اواسط دهه ۶۰ عمرشان ظاهر می‌شوند. آلزایمر زودرس بین۳۰ سالگی تا اواسط۶۰ سالگی رخ می‌دهد و بسیار نادر است. بیماری آلزایمر شایع‌ترین علت زوال عقل در میان سالمندان است.
بیماری آلزایمر می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. این مقیاس از حالت اختلال خفیف تا اختلال متوسط، قبل از اینکه در نهایت به زوال شناختی شدید برسد، متغیر است.
بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده است، به این معنی که علائم با گذشت زمان بدتر می‌شود. از دست دادن حافظه یک ویژگی کلیدی است و یکی از اولین علائمی است که ایجاد می‌شود.
دلایل ابتلا به بیماری آلزایمر
این بیماری به نام دکتر آلویس آلزایمر نامگذاری شده است. در سال ۱۹۰۶، دکتر آلزایمر متوجه تغییراتی در بافت مغز زنی شد که بر اثر یک بیماری روانی غیرعادی مرده بود. علائم او شامل از دست دادن حافظه، مشکلات زبانی و رفتار غیر قابل پیش‌بینی بود. پس از مرگ ، مغز او را معاینه کرد و تعداد زیادی توده غیرطبیعی (که اکنون پلاک‌های آمیلوئید نامیده می‌شود) و دسته‌های درهم‌تنیده از الیاف (که اکنون نوروفیبریلاری یا تاو نامیده می‌شوند) را پیدا کرد.
این پلاک‌ها و گره‌ها در مغز هنوز برخی از ویژگی‌های اصلی بیماری آلزایمر محسوب می‌شوند. ویژگی دیگر از بین رفتن اتصالات بین سلول‌های عصبی (نورون‌ها) در مغز است. نورون‌ها پیام‌ها را بین قسمت‌های مختلف مغز، و از مغز به عضلات و اندام‌های بدن منتقل می‌کنند. تصور می‌شود بسیاری از تغییرات پیچیده مغزی دیگر نیز در آلزایمر نقش دارند.
این آسیب ابتدا در قسمت‌هایی از مغز که درگیر حافظه هستند، از جمله قشر انتورینال و هیپوکامپ رخ می‌دهد. سپس بر سایر نواحی قشر مغز، تأثیر می‌گذارد؛ مانند قسمت‌هایی که مسئول زبان، استدلال و رفتار اجتماعی هستند. در نهایت، بسیاری از نواحی دیگر مغز آسیب می‌بینند.
علل بیماری آلزایمر هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌است، اما احتمالاً شامل ترکیبی از موارد زیر است:
تغییرات مرتبط با افزایش سن در مغز، مانند کوچک شدن، التهاب، آسیب رگ‌های خونی، و تجزیه انرژی در سلول‌ها، که ممکن است به نورون‌ها آسیب برساند و سایر سلول‌های مغز را تحت‌تاثیر قرار دهد.
تغییرات یا تفاوت در ژن‌ها، که ممکن است توسط یکی از اعضای خانواده منتقل شود. می‌تواند در هر دو نوع آلزایمر – نوع بسیار نادر زودرس که بین سنین ۳۰ تا اواسط ۶۰ سالگی اتفاق می‌افتد، و شایع‌ترین نوع دیررس که بعد از اواسط دهه ۶۰ یک فرد رخ می‌دهد –به‌نوعی با ژن‌های فرد مرتبط باشد. بسیاری از افراد مبتلا به سندروم داون، با افزایش سن دچار آلزایمر می‌شوند و ممکن است در دهه ۴۰ زندگی، بیماری علائم خود را نشان دهد.
عوامل بهداشتی، محیطی و شیوه زندگی ؛ مانند قرار گرفتن در معرض آلاینده ها، بیماری قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا، دیابت و چاقی ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش داشته‌باشند.
علائم آلزایمر چیست
از دست دادن حافظه: ممکن است فرد در دریافت اطلاعات جدید و به‌خاطر سپردن آن مشکل داشته‌باشد.
این مسئله می‌تواند منجر به عوارض زیر شود:
تکرار سوالات یا مکالمات
از دست دادن اشیاء
فراموش کردن رویدادها یا قرارها
سرگردانی یا گم شدن
نقایص شناختی: ممکن است فرد در استدلال، وظایف پیچیده و قضاوت دچار مشکل شود.
کاهش درک ایمنی و خطرات
مشکل در محاسبات مالی یا پرداخت قبوض
مشکل در تصمیم‌گیری
مشکل در انجام کارهایی که دارای چندین مرحله هستند، مانند لباس پوشیدن
مشکلات تشخیص: ممکن است فرد کمتر بتواند چهره‌ها یا اشیاء را تشخیص دهد یا کمتر بتواند از ابزارهای اساسی استفاده کند. این مسائل به دلیل مشکلات بینایی نیست.
مشکلات آگاهی فضایی: فرد ممکن است در تعادل خود دچار مشکل شود، بیشتر اوقات اشیاء را به زمین بیاندازد، یا ممکن است هنگام پوشیدن لباس در جهت دادن لباس به بدن خود مشکل داشته‌باشد.
مشکلات صحبت کردن، خواندن یا نوشتن: ممکن است فرد در فکر کردن کلمات رایج دچار مشکل شود یا ممکن است خطاهای گفتاری، املایی یا نوشتاری بیشتری داشته‌باشد.
مراحل بیماری
بیماری آلزایمر خفیف
افراد مبتلا به آلزایمر خفیف دچار مشکلات حافظه و مشکلات شناختی می‌شوند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
انجام کارهای روزانه بیش از حد معمول طول می‌کشد
مشکل در رسیدگی به امور مالی یا پرداخت قبوض
سرگردانی و گم شدن
تجربه تغییرات شخصیتی و رفتاری، مانند راحت‌تر ناراحت یا عصبانی شدن و پنهان کردن چیزها
بیماری آلزایمر متوسط
در بیماری آلزایمر متوسط، قسمت‌هایی از مغز که مسئول زبان، حواس، استدلال و هوشیاری هستند آسیب می‌بینند. این مسئله می‌تواند منجر به علائم زیر شود:
از دست دادن حافظه و سردرگمی بیشتر
مشکل در شناخت دوستان یا خانواده
ناتوانی در یادگیری چیزهای جدید
دشواری در انجام وظایف با چند مرحله، مانند پوشیدن لباس
دشواری در کنار آمدن با موقعیت های جدید
رفتار تکانشی
توهم ، هذیان، یا پارانویا
بیماری آلزایمر شدید
در بیماری آلزایمر شدید، پلاک‌ها و گره‌ها در سرتاسر مغز وجود دارد که باعث می‌شود بافت مغز به میزان قابل توجهی کوچک شود. این مسئله می‌تواند منجر به عوارض زیر شود:
ناتوانی در برقراری ارتباط
وابستگی به دیگران برای مراقبت
ناتوانی در ترک رختخواب در تمام یا بیشتر اوقات
شروع زود هنگام
اگرچه سن، عامل اصلی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر است، اما این بیماری فقط افراد مسن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
طبق گزارش انجمن آلزایمر، بیماری آلزایمر با شروع زودرس، حدود ۲ هزار بزرگسال آمریکایی زیر ۶۵ سال را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری در دهه ۴۰ یا ۵۰ زندگی خود هستند.
در بسیاری از موارد، پزشکان علت بیماری آلزایمر را نمی‌دانند. چندین ژن نادر می‌توانند باعث این بیماری شوند. هنگامی که یک علت ژنتیکی وجود داشته‌باشد، به‌عنوان بیماری آلزایمر خانوادگی شناخته می‌شود.
یک فرد مبتلا به آلزایمر چقدر می‌تواند زندگی کند؟
بیماری آلزایمر در حال حاضر به‌عنوان هفتمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده رتبه‌بندی می‌شود، اما زمان تشخیص تا مرگ متفاوت است. اگر سن فرد در هنگام تشخیص بیشتر از ۸۰ سال باشد، ممکن است سه یا چهار سال باشد و اگر جوانتر باشد به ۱۰ سال یا بیشتر برسد.
تفاوت بین زوال عقل و آلزایمر
شروع زود هنگام
اگرچه سن، عامل اصلی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر است، اما این بیماری فقط افراد مسن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
طبق گزارش انجمن آلزایمر، بیماری آلزایمر با شروع زودرس، حدود ۲ هزار بزرگسال آمریکایی زیر ۶۵ سال را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری در دهه ۴۰ یا ۵۰ زندگی خود هستند.
در بسیاری از موارد، پزشکان علت بیماری آلزایمر را نمی‌دانند. چندین ژن نادر می‌توانند باعث این بیماری شوند. هنگامی که یک علت ژنتیکی وجود داشته‌باشد، به‌عنوان بیماری آلزایمر خانوادگی شناخته می‌شود.
یک فرد مبتلا به آلزایمر چقدر می‌تواند زندگی کند؟
بیماری آلزایمر در حال حاضر به‌عنوان هفتمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده رتبه‌بندی می‌شود، اما زمان تشخیص تا مرگ متفاوت است. اگر سن فرد در هنگام تشخیص بیشتر از ۸۰ سال باشد، ممکن است سه یا چهار سال باشد و اگر جوانتر باشد به ۱۰ سال یا بیشتر برسد.
روش‌های تشخیص بیماری
تست‌های شناختی و حافظه، برای ارزیابی توانایی فرد در تفکر و به‌خاطر سپردن
تست‌های عملکرد عصبی، برای آزمایش تعادل، حواس و رفلکس‌های آنها
آزمایش خون یا ادرار
سی تی اسکن یا اسکن MRI از مغز
آزمایش ژنتیک
در برخی موارد، آزمایش ژنتیکی ممکن است مناسب باشد، زیرا علائم زوال عقل می‌تواند مربوط به یک بیماری ارثی مانند بیماری هانتینگتون باشد.
برخی از اشکال ژن APOE e4 با احتمال بالاتر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط هستند.
آزمایش زودهنگام ژن‌های مربوطه می‌تواند احتمال ابتلا یا ابتلا به این بیماری را نشان دهد. با این حال، آزمایش بحث برانگیز است و نتایج کاملاً قابل اعتماد نیستند.
آزمایش خون
آلزایمر با تجمع پروتئینی به نام بتا آمیلوئید مشخص می‌شود که پلاک‌های چسبنده روی مغز ایجاد می‌کند و می‌تواند باعث مرگ سلول‌های مغز شود. آزمایش وجود این پلاک‌های آمیلوئید در مغز بخش مهمی از تشخیص و تحقیقات بیماری آلزایمر است. برای افرادی که مشکلات حافظه را تجربه می‌کنند، بررسی وجود آمیلوئید در مغز به ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کمک می‌کند تا تشخیص دهند که آیا آلزایمر علت بالقوه آن است یا خیر.
این ازمایش همچنین می‌توانند حدود دو دهه قبل از شروع بیماری تشخیص دهد که فرد به این بیماری مبتلا می‌شود یا خیر.
درمان بیماری آلزایمر
هیچ درمان شناخته شده ای برای بیماری آلزایمر وجود ندارد. معکوس کردن مرگ سلول‌های مغز ممکن نیست.
با این حال، درمان‌ها می‌توانند علائم آلزایمر را تسکین دهند و کیفیت زندگی را برای فرد، خانواده و مراقبین او بهبود بخشند.
داروها
داروها
داروها برای علائم شناختی
هیچ داروی اصلاح کننده بیماری برای این بیماری در دسترس نیست، اما برخی از گزینه‌ها ممکن است علائم آلزایمر را کاهش دهند و به بهبود کیفیت زندگی کمک کنند.
داروهایی به نام مهارکننده‌های کولین استراز می‌توانند علائم شناختی از جمله از دست دادن حافظه، سردرگمی، تغییر فرایندهای فکری و مشکلات قضاوت را کاهش دهند. آنها ارتباطات عصبی را در سراسر مغز بهبود می‌بخشند و پیشرفت علائم آلزایمر را کاهش می‌دهند.
سه داروی رایج با تایید سازمان غذا و دارو (FDA) برای درمان بیماری آلزایمر عبارتند از:
دونپزیل (Aricept)، برای درمان تمام مراحل
گالانتامین (Razadyne)، برای درمان مراحل خفیف تا متوسط
ریواستیگمین (Exelon)، برای درمان مراحل خفیف تا متوسط
داروی دیگری به نام ممانتین (نامندا) برای درمان بیماری آلزایمر متوسط تا شدید تأیید شده‌است. ترکیبی از ممانتین و دونپزیل (نامزاریک) نیز موجود است.
