فهرست مطالب
ممکن است برای شما هم این سوال در ذهنتان ایجاد شده باشد که چرا برخی از انسان‌ها برای پشه‌ها جذاب‌تر هستند؟ تا پیش از این، تصور می‌شد جذب شدن پشه‌های خون‌خوار به انسان‌ها، به‌خاطر تفاوت در گروه‌های خونی باشد؛ اما با تحقیقات صورت‌گرفته، دانشمندان دریافتند که فاکتور‌های تأثیرگذار‌تر دیگری در این امر دخیل هستند.
پشه‌های خون‌خوار با تشخیص ترکیبی از سیگنال‌های شیمیایی مشتق‌شده از انسان، از جمله دی اکسید کربن، اسید لاکتیک و سایر ترکیبات آلی فرار، مکان انسان را به صورت فضایی شناسایی می‌کنند. پشه‌ها از این سیگنال‌ها برای متمایز کردن انسان از سایر حیوانات استفاده می‌کنند. عوامل غیر زنده مثل رطوبت و گرما نیز توسط پشه‌ها، برای یافتن میزبان استفاده می‌شود. پشه‌ها باعث ناراحتی و آسیب به انسان می‌شوند و ناقل بسیاری از عوامل بیماری‌زا هستند.
برخی از افراد برای پشه‌ها جذاب‌تر از دیگران هستند و این امر، باعث می‌شود که بعضی از افراد، بیشتر در معرض خطر انتقال عفونت‌هایی مانند انگل‌های مالاریا قرار بگیرند. تنوع در جذابیت انسان برای پشه‌ها تا حدی به دلیل ویژگی‌های فردی و شدت انتشار مواد جذبکنندهی پشه‌ها است.
عواملی که این ویژگی‌ها را تعیین می‌کنند متنوع هستند؛ بررسی‌های اخیر نقش بارداری، عفونت با انگل‌های مالاریا، میکروبیوتای پوست، رژیم غذایی و ژنتیک را در جذابیت انسان برای پشه‌ها مورد بحث قرار می‌دهند. شواهدی وجود دارند که به نقش رژیم غذایی بر حساسیت انسان به پشه‌ها اشاره می‌کنند و بر این موضوع که برخی از اجزای رژیم غذایی تأثیر بیشتری نسبت به سایرین دارند، تاکید می‌کنند.
همچنین بخوانید: پشه ها برای گزیدن معیارهای خاص خود را دارند !
ژنتیک و مواد جذبکنندهی پشه‌ها
میکروبیوتای پوست و ژنتیک انسان (به ویژه آلل های HLA)، تولید مواد جذب کننده‌ی پشه را تعدیل می‌کنند و بنابراین حساسیت فردی به این حشرات را تحت تأثیر قرار می‌دهند. عوامل ژنتیکی می‌توانند الگوهای آزادسازی کایرومون‌های فردی (پیام‌رسان‌های شیمیایی) را به دو روش تحت تأثیر قرار بدهند. در روش اول، به طور مستقیم از طریق اصلاح در تولید و انتشار مولکول‌های بوی فرار نقش دارند و در روش دوم، به‌طورغیرمستقیم از طریق تغییر در ترکیب میکروبیوتای فردی، که محصولات غدد پوستی را متابولیزه می‌کنند، نقش خود را ایفا می‌کنند.
به خوبی ثابت شده است که بوی انسان تا حدی توسط عوامل ژنتیکی از جمله آلل‌های آنتی ژن لکوسیت انسانی (HLA) تعیین می‌شود.
شواهد نشان می‌دهند که ژن های سیستم ایمنی (به ویژه با در نظر گرفتن آلل های HLA)، در درجه‌ی اول مسئول تعدیل کردن حساسیت انسان به نیش پشه‌ها هستند.
آلل‌های HLA، از طریق تأثیر بر آزادسازی مواد جذبکنندهی پشه‌ها، به‌طور بالقوه نقش تعیین‌کننده‌ای در حساسیت فردی به پشه‌ها ایفا می‌کنند.
نور، عامل تنظیم‌کننده‌ی رفتار پشه
تحقیقات جدیدی بر روی پشه‌های روزگزنده و شب‌گزنده نشان می‌دهند که پشه‌های روزگزنده، به‌خصوص پشه‌های ماده‌ای که برای تخمک‌های بارور‌شده‌ی خود نیاز به تغذیه کردن از طریق خون دارند، بدون توجه به طیف نوری، در طول روز جذب نور می‌شوند؛ در مقابل پشه‌های شب‌گزنده، به طور خاص در طول روز از اشعه‌ی UV (فرابنفش) و نور آبی، دوری می‌کنند.
بنابراین با دست‌یافتن به درک درستی از نحوه‌ی واکنش حشرات و پشه‌ها به نور، می‌توانیم راهکارهای جدید و سازگار با محیط زیست برای کنترل حشرات ارائه دهیم و دیگر نیازی به استفاده از آفت‌کش‌های سمی و حشره‌کش‌های مضر برای محیط زیست نباشد.
نویسنده: فاطمه پوستین‌دوز
منابع:
همچنین بخوانید: لباسی که از شما در برابر نیش پشه محافظت می کند!!!
