فهرست مطالب
G پروتئین ها چگونه کار می کنند؟ و اگر عملکرد این پروتئین ها مختل شود، باعث بروز چه مشکلاتی در بدن میشود؟ این ها سوالاتی هستند که میکوشیم در این مقاله به آن ها پاسخ دهیم و پی خواهیم برد که اختلال در عملکرد یک پروتئین ، میتواند باعث ایجاد بیماری های برگشت ناپذیر شود و حتی اختلالات ناشی از آن می تواند در نسل بعد نیز حلول پیدا کند.
G پروتئین ها ، چه نوع پروتئین هایی هستند؟
این پروتئین ها، پروتئین های متصل به گوانوزین دی فسفات (GDP) یا گوانوزین تری فسفات (GTP) هستند که در واقع کلید های سلولی برای روشن و خاموش کردن پروتئین های پایین دستی محسوب می شوند.
G پروتئین ها فعالیت GTPase دارند و می توانند پس از مدتی خود را غیر فعال کنند. پروتئین های متصل به GTP در حالت فعال و در صورت اتصال به GDP در حالت غیر فعال قرار دارند. این پروتئین ها می توانند به صورت مونومر یا ترایمر باشند. در حالت ترایمر این پروتئین ها از سه زیر واحد آلفا ، بتا و گاما تشکیل می شوند. زیرواحد آلفا از ۲۱ آمینواسید تشکیل شده است و فعالیت GTPases دارد. بتا (کوچک ترین زیرواحد) و گاما نیز به ترتیب از ۶ و ۱۱ آمینواسید تشکیل شده اند. زیرواحد های آلفا و گاما با پیوند های کووالانسی به غشا متصل هستند.
نحوه فعالیت این پروتئین ها
با فعال شدن G پروتئین ها ، زیر واحد آلفا از بتا و گاما جدا می شود و به افکتور متصل می شودو پس از انجام مسئولیت خود در کنترل پروتئین های پایین دستی از افکتور جدا شده و دوباره به زیر واحد ها متصل می شود. البته این اتفاق در گیرنده های موسکارینی استیل کولین قلب متفاوت است و زیر واحد های بتا و گاما از آلفا جدا شده و به افکتور متصل می شوند.
مدت زمان فعالیت G پروتئین ها به سرعت هیدرولیز GTP بستگی دارد که به علت آهسته بودن آن به فاکتور های تنظیمی مثل GAP ، GEF و RGS نیازمند است. نقص در فاکتور های تنظیمی بیماری هایی مانند سندرم نونان، عقب ماندگی ذهنی ، تحلیل چشمی و… به دنبال دارد.
نویسنده: محمدسپهر حکمی
منبع: کتاب لودیش
