هدف از‌مایش:

انواع کپک ها:

مشاهده کپک‌های موجود در محیط کشت

مقدمه:

قارچ‌ها بخش وسیعی از ارگانیسم ها را تشکیل می‌دهند.

شاید در حدود300,000گونه باشند. جزء میکر‌و‌ارگانیسم‌هایی هستند که دارای مقاومت بالایی هستند.

یوکاریوت و پرسلولی هستند و توانایی فتوسنتز ندارند.

به وسیله‌ی هاگ تولید مثل می‌کنند وهوا باعث پخش هاگ‌ها در سطوح زنده می‌شود.

اسپور‌‌ها می‌توانند برای مدت طولانی در شرایط خشک باقی بمانند، اما به طور معمول در اثررطوبتبه قارچ تبدیل شده‌اند.

قارچ‌ها شامل کپک‌ها و مخمر‌ها هستند.‌ کپک‌ها برای رشد فعال به رطوبت نیازدارند و کپک‌ها در سطوح مختلفی رشد می‌کنند.

کپک فعال در حال رشد به ماده‌ای که در آن زندگی می‌کند اسیب می‌زند و ساختار آن را ازبین می‌برد.

آیا کپک‌ها باعث ایجاد بیماری می‌شوند؟

کپک‌ها و بسیار‌ی از عوامل میکروبی مرتبط در زیست کره همه جا وجود دارند و هاگ کپک از اجزای اصلی گرد و غبار است.

اکثر کپک‌ها برای انسان خطرناک نیستند و تعداد کمی از آن ها خطرناک هستند

و واکنش به کپک‌ها  در افراد مختلف متفاوت است.

از واکنش آلرژیک نسبتا جزئی تا اثرات التهابی شدید و مشکلات عصبی و حتی مرگ شود.

اما رایج ترین اثر کپک الرژی است که از علایم آن میتوان به خس خس سینه، ابریزش بینی،‌ سرفه،  قرمزی چشم و….شود.

اما بعضی از اوقات، ممکن است واکنش‌های شدیدی درمقابل تماس با کپک در افرادی ایجاد شود مثل تب و مشکل تنفسی

و افراد مبتلا به سیستم ایمنی به خطر افتاده یا بیماران مبتلا به بیماری مزمن ریه می‌توانند به دلیل کپک زدن دچار عفونت‌های جدی ریه شود.

کدام غذا‌ها کپک می‌زنند؟

کپک‌ها می‌توانند تقریبا بر روی تمام غذاها رشد کنند

اما بعضی غذا ها برای رشد کپک نسبت به بقیه‌ مستعدتراست

مانند: میوه ها، سبزیجات، نان، پنیر، گوشت، اجیل، شیر، غذاهای فراورده ای شده،‌باشند.

در مواجه با کپک‌ها درغذاها چه اقدامی انجام بدهیم؟

اگر با کپک در غذاهای نرم و ابدار مواجه شدید تمام غذا رو دور بریزید چون غذاهای نرم محیط به شدت رطوبی دارند

که کپک می‌تواند یه سرعت در عمق آن نفوذ کند و محل های مناسبی برای رشد باکتری‌ها به شمارمی‌رود.

در مورد غذاهای سفت مثل پنیر راحت شدن از دست کپک راحت‌تراست،

تنها کافی است قسمت های کپک زده را جدا کنیم و دور بریزیم.

 به طور کلی کپک نمی‌تواند به غذاهای سفت و با چگالی بالا نفوذ کند.

آیا همه کپک‌ها مضرهستند؟

کپک‌ها در غذا همیشه نامطلوب نیستند،

مثلا کپک پنیسیلیوم یا فارچ کپکی سیز که نوعی کپک به شمار می‌روند

در تولید بسیاری از انواع پنیرها به کار می‌روند مثل بلوچیز، گرگونزولا،‌‌ بریه و کممبر استفاده می‌شوند.

شرایطی که کپک‌ها در داخل پنیر زندگی می‌کنند برای تولید سموم مساعد نیست در نتیجه انواع این کپک‌ها که در تولید پنیر استفاده می‌شود.

قادر به تولید سموم مضر نیستند پس بنابراین برای خوردن کاملا ایمن به شمار می‌روند.

انواع کپک ها:

۱)کپک پنی سیلیوم(Penicillium):

این کپک داری کنیدی های تک سلولی است که به صورت زنجیره‌ای از انتها استریگما خارج شده است.

میسیلیوم آن داری دیواره عرضی است و کلنی‌های بالغ آن خاکستری تیره می‌باشند.

2)کپک آسپرژیلوس (Aspergillus):

این کپک  داری کنیدهای تک سلولی است که به صورت زنجیره ای از انتها استریگما خارج شده است.

میسیلیوم آن داری دیواره عرضی است. ابتدا کلنی های آن به رنگ سفید تشکیل میشوند و به تدریج تغییر رنگ داده و تیره می‌شوند.

۳)کپک آلترناریا(Alternaria):

این کپک دارای کلنی های چند سلولی وگلابی شکل می‌باشد

که متصل به یک کنیدیوفورمی‌باشند و میسیلیوم  آن دارای دیواره عرضی است

و درسطح محیط کشت کلنی ها، به رنگ خاکستری مایل به قهواه‌ایی می‌باشند

و به سرعت در سطح محیط کشت رشد می‌کنند ومیسیلیوم‌های آن به رنگ خاکستری بوده و خیلی متراکم نیستند.

۴)کپک رایزوپوس(Rhizopus):

اسپور‌های این کپک  تخم مرغی شکل می‌‌باشند و میسیلیوم آن داری دیواره عرضی است.

و اسپورانژیوسپورهای کپک در اسپورانژیوم به صورت کیسه سیاه رنگ به نظر می رسند.

این کپک در سطح محیط کشت رشد سریعی دارد، ابتدا به صورت توده سفید رنگ باحالت خزش درسطح محیط کشت رشد می‌کند

و به سرعت تمام سطح محیط را می‌پوشاند به تدریج میسیلیوم‌های هوایی آن تیره می‌شوند.  کلنی‌های آن پنبه ای و کرک مانند است.

۵)کپک مورکور(Murcur):

اسپورهای تخم مرغی شکل و میسلیوم‌های بدون دیواره عرضی،

داری اسپورانژیوفور که به یک اسپورانژیوم کروی منتها می‌شوند،

مانند کپک رایزوپوس ابتدا به صورت توده‌ای سفیدرنگ ظاهر می‌شود.

مواد لازم:

1.لام و لامل

 2.آنس

 3.میکروسکوپ نوری 

4.محیط کشت کپک

5.محلول لاکتوفنل_کاتن بلو

روش تهیه‌ی محلول لاکتوفنل کاتن بلو:

مواد لازم:

کریستال فنل ۲۰ گرم

گلیسرول ۴۰میلی لیتر

اسیدکدلتیک ۲۰ میلی لیتر

آب مقطر ۲۰ میلی لیتر

طرز تهیه:

مواد فوق را باهم کاملا ترکیب مخلوط کرده و توسط حرارت حل نمایید.

سپس مقدار۵/۰گرم  کاتن بلو را اضافه نموده و استفاده نمایید.

 شرح ازمایش:

 برای رنگ آمیزی کپک‌ها از لاکتوفنل_کاتن بلو استفاده کنید.

یک لام تمیز برداشته سپس یک قطره از محلول لاکتوفنل کاتن بلو را روی آن بگذارید.

با نوک آنس سترون شده مقداری از پرگنه کپک را برداشته و محلول رنگی بگذارید.

یک عدد لامل روی آن قرار می‌دهیم و چند ضربه آهسته به آن می‌زنیم تا حباب‌های هوا از زیر آن خارج شوند.

آن را بابزرگنمایی ۱۰ و ۴۰ میکروسکوپ مشاهده کرده

و برای بررسی آن با بزگنمایی۱۰۰، یک قطره‌، روغن سدر(ایمرسیون) روی لامل بریزید و لام را مشاهده می‌کنیم.

باید توجه داشته باشیم  دراین روش نوک آنس که آغشته به پرگنه است را به آرامی درمحلول رنگی قرار دهیم

و از هم زدن و تکان دادن آن خودداری کنیم چون بااین کارباعث متلاشی شدن ساختمان کپک می‌شویم.

می‌توان از کشت‌های کمک یک گستره روی لام تهیه کرده

و آن را مستقیما و بدون رنگ آمیزی هم زیر میکروسکوپ مشاهده کنید

و رنگ آمیزی فقط به خاطر شفافیت وبهتر دیدن ساختمان کپک است.

نتیجه:

کپک‌ها جزء خانواده قارچ ها بوده و هم می‌توانند باعث ایجاد بیماری شوند

وهم در تولید برخی از مواد غذایی مثل پنیر مناسب می‌باشد.  کپک‌ها انواع مختلفی دارند .انواع کپک ها مانند پنیسیلیوم، مورکور و….

در آزمایش کپک استفاده کشت‌ها بدون رنگ آمیزی هم امکان پذیر می‌باشد و درواقع رنگ آمیزی به خاطر شفافیت کشت‌ها در زیر میکروسکوپ می‌باشد.

گرداورنده:زهرا موحدی نسب

منابع:

https://persianlab.com

https://fa.m.wikipedia.org/wiki/

https://www.poison.org/articles/2011-oct/mold-101-effects-on-human-health

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Mold_health_issues

https://www.medicinenet.com/mold_exposure/article.htm

https://magicbody.ir/