فهرست مطالب
مقدمه
یکی از مواردی که در کلینیک ها و درمانگاه ها بسیار دیده میشود افزایش میزان بیماری های آلرژیک مثل فاویسم در فصل برداشت و مصرف باقلا است. فاویسم بیماری ارثی خونی است که علت پدید آمدن آن ناقص بودن آنزیم G6PD است. این آنزیم که گلوکز ۶ فسفات دهیدروژناز نام دارد.
در فرایند های متابولیسمی مثل مسیر پنتوز فسفات که مسیر سوزاندن گلوکز و تبدیل آن به قندهای پنج کربنه است کاربرد دارد.
در افراد مبتلا به فاویسم، بوییدن گل یا ورود گرده های باقلا به بدن باعث تشدید بیماری و کم خونی میشود.
بیماری فاویسم عمدتا از زنان ناقل به فرزندان میرسد. در فرزندان، پسرها بیمار و دخترها ناقل بیماری می‌شوند زیرا بیماری دارای الل مغلوب است.
چون بیشتر ژن ها توسط مادر به فرزند پسر میرسد اگر الل این بیماری روی کروموزوم X مادر که به پسر منتقل میشود وجود داشته باشد پسر حتما بیمار میشود. چون دارای یک کروموزومX است. اما فرزند دختر که حاوی دو کروموزومX است برای اینکه بیمار باشد حتما باید دو الل بیماری‌زا را داشته باشد.
مشاهدات بالینی
طبق مشاهدات، بدن فرد بیمار طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت پس از مصرف باقلا یا موادی که حاوی اکسیدان هستند واکنش شدید می دهد.نشانه های شدید بیماری عبارتند از:
- تب خفیف
- رنگ پریدگی
- بی حالی
- حالت تهوع
- استفراغ
- قرمز یا تیره شدن رنگ ادرار
- در بعضی موارد شکم یا کمر درد
اهمیت درمان
درصورتی که این بیماران به شیوه صحیح و کامل درمان نشوند ممکن است دچار آسیب های کلیوی حتی از کار افتادن کلیه ها شوند. کم خونی شدید و اثرات مخرب آن هم از عوارض درمان ناقص هستند.
بیماری فاویسم درمان قطعی ندارد اما پس از هر بار مصرف و بروز واکنش های بدن به آن، دوره درمانی انجام میشود که گاهی در مواردی باید به بیماری که دچار کم خونی شدید شده خون وصل کرد.
اما بهتر است بیماران از مصرف این دسته از مواد غذایی خودداری کنند مخصوصا در شرایط ایجاد شده به علت بیماری کرونا که کمبود ذخیره خون را شاهد هستیم.
باتوجه به اینکه بیماری فاویسم نشانه ای ندارد و خاموش است. فقط با آزمایش مشخص میشود بهتر است در صورت مشاهده ی فردی مبتلا به این بیماری در خانواده اعضای خانواده به ویژه فرزندان آزمایش دهند تا از سلامت خود اطمینان پیدا کنند.
همچنین افراد مبتلا به فاویسم هنگام مراجعه به مراکز درمانی مثل بیمارستان و درمانگاه اگر نیاز به دریافت دارویی برای بیماری یا مشکل دیگری بودند حتما باید اشاره کنند که مبتلا به فاویسم هستند.
از مراقبت های ویژه ای که افراد بیمار باید انجام دهند این است که به هیچ وجه نباید در منزل از حشره‌کش و نفتالین استفاده کنند. همچنین مصرف زیاد سبزی میتواند برای این افراد خطرناک باشد. علاوه بر این دقت شود که این افراد توانایی اهدای خون را ندارند.
در بیمارستان ها از کف پای نوزاد ۳تا۵ روزه تست مربوط به بیماری گرفته می شود. کودکانی که مشکوک به این بیماری باشند در چهارماهگی دوباره مورد آزمایش قرار میگیرند. اگر نتیجه مثبت باشد و بیماری تایید شود آموزش ها و اطلاعات لازم به خانواده داده خواهد شد.
گردآورنده: ساحل آب یار
منبع:
https://www.isna.ir/news/1400010401314/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%D9%88%D9%86-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D9%81%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B3%D9%85
