فهرست مطالب
اجداد باستانی انسان و ویژگیهای آنها
مقدمه:
روند تکامل انسان و گونههای اجدادی آن، همیشه از موضوعات بحثبرانگیز بوده است. اجداد ابتدایی انسان، به صورت خمیده حرکت میکردند و از درختان بالا میرفتند. با گذشت روندهای تکاملی و سازگاری با شرایط، اجداد بعدی انسان یاد گرفتند به صورت ایستاده راه بروند و به انسانهای امروزی شبیهتر شوند.
آردیپیتکوس (Ardip ithecus)، اولین جنس شناختهشده از اجداد انسان و اجداد احتمالی استرالوپیتکوس (Australopithecus) است؛ استرالوپیتکوس، گروهی نزدیک به انسانهای امروزی است که آنها را اجداد انسان میدانند. آردیپیتکوس، بهوسیلهی اسکلت ناقص یک موجود ماده به نام «آردی» شناخته شده است. اسکلت مغزی آردی، مانند اسکلت شامپانزه است و همچنین بازو و انگشتانی بلند دارد. آردی برخلاف میمونها، دندانهای نیش تیز و بزرگ ندارد. لگن و پای آردی به اعضای بعدی نسل انسان، شبیه است. محققان فکر میکنند که آردی قادر به راهرفتن بوده اما احتمالاً بیشتر وقت خود را در بالای درختان سپری میکرده است.
گروه استرالوپیتکوس، حدود ۴ میلیون سال پیش در شرق آفریقا ظاهر شد. صفات آنها ترکیبی از صفات انسانها و میمونها بوده است. دستهای بلند و انگشتان خمیده، آنها را قادر میکرد که به راحتی در میان درختان حرکت کنند؛ علاوهبر این، پاهایشان کوتاهتر از انسانهای معاصر بوده است و با اینکه مغزی بزرگتر از شامپانزه داشتند اما قادر به صحبتکردن نبودهاند.
Homo habilis:
هوموهابیلیسها نسبت به استرالوپیتکوس، مغز بزرگتری داشتند و برآمدگی ابرو و سایر تغییرات آناتومی در جمجهی آنها مشاهده شده است. آنها مدتی در کنار گروه استرالوپیتکوس زندگی میکردند.
:Homo erectus
این گونه از انسانهای اولیه، میتوانستند به درستی راه بروند. آنها ابزارهایی برای کمک به شکار میساختند و به صورت گروهی زندگی میکردند؛ همچنین برای پختن غذا از آتش استفاده میکردند. نوع تکامل یافتهتر از این گونه در اوراسیا زندگی میکرده است.
:Homo heidelbergensis
این گونه از انسانها با ساخت پناهگاه، خود را در برابر هوای سرد و خطرات مختلف، مقاوم میکرند؛ همچنین برای شکارهای بزرگ از نیزه استفاده میکردند. این گونه در دورهای قبل از نئاندرتالها زندگی میکردند اما هنوز مشخص نشده است که آنها اجداد نئاندرتالهاث بودهاند یا خیر.
:Homo neanderthalensi
نئاندرتالها در غرب آسیا و اروپا ظاهر شدند. آنها در درستکردن آتش، ساخت ابزارهای سنگی و چوبی و همچنین در ساخت لباس از پوست حیوانات مهارت داشتند. نئاندرتالها بدنهایی با عضلات قوی و چهرههای پهن داشتند؛ درنتیجه برای زندهماندن، با آب و هوای سختی که در آن زندگی میکردند، سازگاری پیدا کردند.
Denisovans
گروهی از انسانها به نام دنیسووان، همزمان با نئاندرتالها و انسانهای مدرن (هوموساپینس) زندگی میکردند. نام آنها از غاری در سیبری که در آن چند استخوان کوچک از آنها یافت شد، گرفته شده است. بررسیهای DNA نشان میدهد که دنیسووانها قبل از نسل نئاندرتالها و انسانهای امروزی، از برخی اجداد مشترک منشعب شدهاند.
Homo sapiens
هوموساپینس در لاتین به معنای انسان خردمند است و انسانهای مدرن در زیرگونهی آن قرار دارند. هوموساپینس ویژگیهای متعددی دارد. هومو ساپینسها در مقایسه با سایر حیواناتی که قوز کرده و خم شدهاند، حالتی کاملاً ایستاده دارند؛ همچنین آنها با استفاده از دو پا حرکت میکنند.
انسانهای خردمند در مقایسه با سایر حیوانات، مغز بسیار بزرگتری نسبت به بدنشان دارند. این تفاوت، اغلب به سطح بالای هوش و ویژگیهای رفتاری آنها مانند استفاده از ابزار و حتی ارتباط از طریق زبان نسبت داده میشود.
Homo sapiens sapiens:
هومو ساپینس ساپینس زیرگونه ای است که از هومو ساپینس سرچشمه میگیرد. این زیرگونه فقط از انسان مدرن تشکیل شده است. Homo sapiens sapiens نام علمی انسان است. بر اساس یافتههای باستانشناسی، این زیرگونه برای اولین بار حدود ۱۶۰هزار سال پیش در آفریقا ظاهر شد و سپس به سایر قارهها مانند آسیا، اروپا و قارهی آمریکا مهاجرت نمود.
انسانهای مدرن از گیاه و گوشت در رژیم غذایی خود استفاده میکنند، درحالیکه اجداد باستانی او بیشتر از گیاهان استفاده میکردند و فرایند هضم، طولانیتر و طول لولهی گوارش نیز بلندتر بوده است. با کشف آتش و پخت غذا، تکامل انسانهای مدرن با لولهی گوارش کوتاهتر صورت گرفت و بدین شکل با زمان کمتر، انرژی بیشتری بدست میآمد.
نشانههایی از تکامل
یکی از ویژگیهای انسان امروزی، توانایی راه رفتن راحت بر روی دو پا است. بدین منظور، اسکلتهای انسان، تحتتاثیر ویژگیهای فیزیکی ویژهای تکامل یافتهاند. یکی از این ویژگیها، داشتن انحنای رو به جلو، در قسمت پایینی ستون فقرات است که منجر به ایجاد حالت ایستاده در کمر میشود. مطالعه و بررسی استخوانهای فسیلشده از بقایای اجداد باستانی انسان، میتواند در پیبردن به چگونگی این تکامل به ما کمک کند. دانشمندان با متصلکردن استخوانهای قسمت پایین کمر، بین دو گونهی MH2 (یک فسیل مادهی بالغ) و Australopithecus sediba (یکی از خویشاوندان نزدیک به انسان امروزی) متوجه شدند که ستون فقرات کاملی شکل میگیرد که به ستون فقرات انسان امروزی شبیه است و دارای انحنای رو به جلو است.
این ویدیو مراحل تکامل انسان و ویژگی گونههای اجداد آن توضیح داده است
امروزه با وجود پیشرفت درعلوم، هنوز در مورد بعضی از گونههای پیشین انسان و اجداد آنها بحثهایی وجود دارد؛ این بحثها و اختلاف نظرها به خاطر عدم دسترسی به فسیلهای کافی، انقراض گونهها و پراکندگی فسیلها است.
امید است با پیشرفت هرچه بیشتر در علم و تکنولوژی، روشهای بهتری برای درک و شناسایی روندهای تکاملی اجداد انسان و گونههای منقرضشده یافت شود.
چگونه جهشهای ژنتیکی باعث تکامل میشود
منابع