فهرست مطالب
در زندگی ما، به هر فرد یک کد ده رقمی اختصاص داده می‌شود که باعث تمایز او از سایر افراد می‌شود. این کد ده رقمی، همان کد ملی است که شناسه‌ای منحصر به فرد محسوب می‌شود. اگر نام دو فرد مشابه باشد، هرگز کد ملی آن‌ها مشابه نخواهد بود. حال فرض کنید که شما به عنوان یک نویسنده قصد دارید مقاله‌ای که نوشته‌اید را به اشتراک بگذارید. در این صورت قطعاً از نام و نام خانوادگی خود برای این کار استفاده می‌کنید. اما آیا فکر کرده‌اید اگر فردی هم‌نام شما وجود داشته باشد، چگونه مطالب خود را به اشتراک می‌گذارید که اشتباهاً به نام آن فرد ثبت نشود؟
ارکید (ORCID) مختصرشده‌ی عبارت Open Researcher and Contributor به معنای “محقق و مشارکت‌کننده‌ی آزاد” است. علت انتخاب این نام برای موسسه، این بود که ایده‌ی اصلی ارکید در سال ۲۰۰۹ توسط جمعی از پژوهشگران و دانشجویان در آمریکا و کانادا، برای رفع یک ابهام درباره‌ی نام‌های مشابه محققین ایجاد شد.
در آگوست سال ۲۰۱۰ در ایالات متحده‌ی آمریکا (شهر دلاوار)، سازمان مستقل و غیر انتفاعی با هیئت مدیره‌‌ی بین المللی به طور رسمی با نام ارکید (ORCID Inc) تاسیس و ثبت شد.
ارکید با ماهیت فعلی در اکتبر سال ۲۰۱۲ به طور رسمی شروع به ثبت نام محققین و پژوهشگران و ارائه کد شناسایی ارکید به آن‌ها کرد. در حال حاضر موسسه‌ی غیر انتفاعی و مستقل ارکید به طور رسمی با همه‌ی موسسات علمی، آموزشی و پژوهشی مشغول به همکاری است و کد شناسایی ارکید توسط سازمان‌های علمی و آموزشی مورد تایید است.
کد ارکید چیست؟
ممکن است نام شما با یک محقق دیگر یکسان باشد یا ممکن است به اشکال مختلف از نام خود استفاده کنید. بنابراین نام شما به اندازه‌ی کافی منحصر به فرد نیست که فعالیت علمی شما را از فعالیت‌های دیگران متمایز کند. ORCID iD به معنای شناسه یا کد ارکید، معرف هر محقق است. کد ارکید، یک شناساگر دیجیتالی منحصر به فرد است که شما را از هر فرد دیگری در جهان متمایز می‌کند و سابقه‌ی فعالیت‌های حرفه‌ای شما را نیز در بر می‌گیرد. همچنین در تمام دوران تحصیلی شما ماندگار است و شما کنترل شناسه‌ی ارکید خود را در دست دارید و می‌توانید به سرمایه‌گذاران، ناشران یا مؤسسه‌ی خود اجازه دهید اطلاعات موجود در سابقه‌ی شما را بروزرسانی کنند.
می‌توانید از این کد به جای رزومه‌ی شغلی و تحصیلی خود استفاده کنید و در صورت تمایل به ارسال رزومه، این کد شناسه را به ادارات دولتی و خصوصی ارسال کنید. این ادارات با در اختیار داشتن این کد می‌توانند به صفحه‌ی شخصی شما رجوع کنند و تمامی آثار تحقیقی و پژوهشی شما را مشاهده کنند.
این کد علاوه بر اینکه یک شناسه‌ی منحصر به فرد را تولید می‌کند، ارکید کد خود را تحت یک مجوز منبع باز در دسترس قرار می‌دهد و یک فایل داده عمومی سالانه تحت معافیت CC0 برای دانلود رایگان ارسال می‌کند و APIs از ارتباط سیستم به سیستم و احراز هویت پشتیبانی می‌کنند.
چرا باید کد ارکید داشته باشیم؟
- ارکید با بسیاری از سازمان‌ها و مراکز علمی همکاری می‌کند و این برای شما یک امتیاز محسوب می‌شود.
- به شما اطمینان می‌دهد که خروجی‌های تحقیقات شما، فقط و فقط متعلق به شماست و به نام شما ثبت می‌شود.
- به طور دقیق و مطمئن شما را به محلی که در آن تحصیل یا کار می‌کنید و یا برای آن مقاله‌ای می‌نویسید، مرتبط می‌کند.
ساختار این کد
کد شناسایی ارکید از دو بخش تشکیل شده است که بخش اول آن آدرس وبسایت ارکید و بخش دوم آن یک عدد ۱۶ رقمی است که کاربر را به صفحه‌ی شخصی شما هدایت می‌کند. این عدد ۱۶ رقمی در دسته‌های ۴ تایی و با خط تیره از هم جدا می‌شوند و مطابق با استاندارد ISO 27729 تهیه شده و بعنوان یک شناسه استاندارد بین المللی (International Standard Name Identifier (ISNI شناخته می‌شود.
این کد به صورت تصادفی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد و هیچ‌گونه علائم رمزگذاری شده و محرمانه در آن وجود ندارد. ممکن است در این کد 16 رقمی چند صفر بینیم که امکان حذف و یا مختصر کردن آن وجود ندارد و فقط می‌توان بخشی که مربوط به آدرس اینترنتی است را بیان نکرد.
چگونه می توان این کد دریافت کرد؟
ثبت نام ارکید برای افراد رایگان است و محققان بر اطلاعات موجود در پرونده‌ی خود، کنترل کامل دارند. محققان می‌توانند تعیین کنند که بخش‌های مجزا از سابقه‌ی خود فقط برای افراد خاص و مورد اعتماد قابل مشاهده باشد و یا توسط هر شخصی دیده شود.
نحوه‌ی دریافت کد ارکید بسیار ساده است و شما می‌توانید با مراجعه به سایت ORCID و پرکردن فرم‌های مربوطه و انجام تنظیمات، این کد را دریافت کنید.
پس از ثبت نام می‌توانید با وارد کردن اطلاعات خود، شامل آدرس ایمیل یا کد شناسایی ارکید و رمز عبور خود (که در زمان ثبت نام تعیین کرده‌اید)، وارد صفحه‌ی حساب کاربری خود شوید.
نویسنده: فاطمه رحیمی
ویراستار: علی‌رضا محمدی
منابع:
همچنین بخوانید: چگونه مقاله بنویسیم؟
