فهرست مطالب
کسی نمی‌داند در گذشته‌های بسیار دور، موجوداتی که بر روی زمین زندگی می‌کردند چه ظاهری داشتند؛ اما با مطالعه فسیل‌های بجا مانده از آن‌ها می‌توان تا حدودی تصاویر این حیوانات را شبیه‌سازی کرد. در ادامه، با برخی از گونه‌های عجیب و جالب آشنا خواهید شد.
عصر حجر چیست؟
حدود پنج هزار الی دو میلیون سال پیش، برای اولین بار انسان‌های نخستین توانستند از سنگ برای ساخت ابزارهای مختلف استفاده کنند. به همین دلیل این دوره، به دوره عصر حجر شناخته شده‌است.
در این دوره جانوران مختلفی می‌زیستند که امروزه منقرض شده‌اند و یا در طی تکامل به شکل امروزی‌شان تبدیل شده‌اند. چند مثال معروف از این گونه‌ها را می‌خوانید.
گرگ وحشتناک یا Dire wolf
این گونه با نام علمی Aenocyon dirus ، یکی از شناخته شده‌ترین جانوران این دوره است. بسیار شبیه گرگ‌های امروزی است البته با این تفاوت که سایز و جثه‌ای به اندازه خرس داشت. فسیل‌های این حیوان در کالیفرنیا و آسیا کشف شده‌است.
کرگدن پشمالو یا Woolly rhino
این گونه با نام علمی Coelodonta antiquitatis برخلاف کرگدن‌های امروزی، در مناطق سردسیر اروپا و آسیا می‌زیست، که توجیه کننده نیاز آن به پشم برای بقا در این شرایط جوی است. از نظر جثه هم‌اندازه کرگدن سفید امروزی است اما شاخی بلند به طول یک و نیم متر داشت. گفته می‌شود دلیل انقراض این نوع کرگدن، گرم شدن هوا و تغییرات جوی بود.
شیر کیسه‌دار یا Marsupial Lion
این گونه با نام علمی Thylacoleo carnifex احتمالا از تنها کیسه‌داران آن دوران بود که در استرالیا می‌زیست. به دلیل شباهت ظاهری آن به شیرهای امروزی، این نام را برای او انتخاب کرده‌اند. جثه‌ای به بزرگی پلنگ یا جگوار امروزی، فک قوی، دست‌های قوی و همچنین چابکی از ویژگی‌های این جانور هستند. نقاشی‌هایی از این گونه درون غار یافت شده که نشان دهنده تقابل انسان‌های نخستین با این شیر است.
ببر دندان خنجری یا Smilodon
یکی از معروف‌ترین هیولاهای عصر حجر است که با دندان‌های بزرگ و شبه خنجری آن شناخته می‌شود. بزرگ‌ترین جثه را در میان گربه‌سانان تاریخ داشت و معمولا جانوران بزرگ‌تر از خود را شکار می‌کرد. با سلاح‌هایی از جمله دندان‌ها و پنجه‌های تیز، به راحتی طعمه‌های خود را شکار کرده و در راس زنجیره غذایی قرار داشت.
محل زندگی: قاره آمریکا
ماموت‌ها (Mammoth)
این جانور را می‌توان از بزرگ‌ترین پستانداران تاریخ به حساب آورد. با طولی حدود 4 متر و وزن 7 تنی خود، کمتر جانوری جرئت حمله به آن‌ها را داشت. آن‌ها برخلاف جثه بزرگ و سنگین، توانایی دویدن با سرعت 30 کیلومتر بر ساعت را داشتند. دلیل انقراض این موجودات هنوز به درستی مشخص نشده‌است.
قدیمی‌ترین DNA جانوری یافت شده
محققان به تازگی بر روی مواد ژنتیکی یک ماموت باستانی در سیبری مطالعاتی انجام دادند. گفته می‌شود این DNA مربوط به ماموتی است که حدودا یک میلیون سال پیش مرده است. قبل از این اکتشاف، رکورد قدیمی‌ترین DNA جانوری یافت شده، مربوط به فسیل اسب یخ زده‌ای بود که هفتصد هزار سال پیش می‌زیست.
بررسی‌های ژنتیکی این ماموت نشان دهنده صفاتی بود که به زنده ماندن ماموت‌ها در طی سرمای شدید عصر یخبندان، کمک می‌کرد. همچنین بعضی قطعات ژنتیکی آن، از هیبرید بودن این ماموت خبر می‌دهد؛ یعنی ترکیبی از یک گونه ماموت با یک گونه ناشناخته قدیمی‌تر بود.
شارلوت لینویست، محقق و زیست‌شناس تکاملی از دانشگاه بوفالو نیویورک می‌گوید: ما می‌توانیم با بازیابی و بررسی نمونه‌های ژنتیکی گونه‌های قدیمی و منقرض شده، پنجره‌ای رو به گذشته باز کنیم و اطلاعاتی از آن زمان کسب کنیم. چنین اطلاعاتی می‌تواند درک تکامل جانوران منقرض شده، محیط زیست و شیوه زندگی آن‌ها را برای ما امکان‌پذیر کند.
محیط‌های بسیار سرد و برفی، نقش مهمی در نگه‌داری نمونه‌های ژنتیکی فسیل‌ها دارند؛ از نظر تئوری، حفظ شدن نمونه DNA مربوط به میلیون‌ها سال پیش و یا حتی قدیمی‌تر، در این محیط‌ها امکان‌پذیر است. با این حال بعضی محققان اعتقاد دارند در بهترین حالت فقط فسیل جانورانی که تا یک میلیون سال پیش می‌زیستند؛ وجود دارد.
فیل‌های باستانی یا Deinotherium
تا حدودی مشابه فیل‌های امروزی بودند، با این تفاوت که عاج این فیل‌ها به فک پایینی متصل است و پاهایی حاوی انگشت داشتند. ممکن است این ویژگی‌ها برای حفاری و کندن زمین کاربرد داشته باشند.
پرنده فیل Elephant Bird
این پرنده به دلیل جثه بزرگ و منحصربه‌فرداش به این نام شناخته می‌شود. پرنده فیل در جزیره ماداگاسکار می‌زیست. گفته می‌شود از اجداد پرندگانی مثل شترمرغ هستند و همچنین تا قرن 17 میلادی منقرض نشده بودند.
گونه‌هایی که مشاهده کردید، تنها بخش کوچکی از اطلاعات مربوط به دوره‌های گذشته زمین است. بسیاری از این اطلاعات همچنان ناشناخته مانده و نمی‌توان با قاطعیت گفت که آیا روزی انسان به آن‌ها دست پیدا خواهد کرد یا خیر.
نویسنده: علی صراط
ویراستار: مطهره تقی‌پور
منابع:
همچنین بخوانید: ۵ نشانه که ثابت می کند انسان ها هنوز در حال تکامل هستند !🧐
