فهرست مطالب
رابطه میان ورزش و عوامل ژنتیکی!
عملکرد ورزشی در واقع تحت تاثیر دو فاکتور قرار دارد:
1- فاکتور های ژنتیکی.
2- فاکتور های محیطی.
عوامل جسمانی و فیزیکی در واقع به قدرت عضلات اسکلتی تاثیر گذاشته و نوع فیبر های تشکیل دهنده عضلات اسکلتی را هم تعیین می کند، بنابراین می توانند بر روی توانایی ورزشی که شخص انجام می دهد تاثیر به سزایی داشته باشد.
عضلات اسکلتی در واقع متشکل از فیبر کُند منقبض شونده و فیبر تند منقبض شونده می باشد که فیبر های کند منقبض شونده برای حرکات استقامتی کاربرد دارند و به آرامی منقبض می شوند اما می توانند به مدت طولانی این انقباض را حفظ کنند.
اما فیبر های تند منقبض شونده بیشتر برای حرکات قدرتی می باشند، زیرا به سرعت انقباض یافته اما مدت نگه داری آن کوتاه می باشد.
همچنین از دیگر فاکتور های موثر در ورزش می توان به * ظرفیت هوایی*، توده عضلانی، قد، انعطاف پذیری، هماهنگی، توانایی فکری و شخصیت اشاره نمود.
طبق مطالعه دانشمندان در بررسی میان دو قلو ها فاکتور های ژنتیکی 30 الی 80 درصد در اختلاف صفت های مرتبط با ورزش موثر هستند.
مطالعات انجام شده توسط دانشمندان بر روی ژن های *Actn3* و Ace که ژن های مرتبط با عملکرد ورزشی می باشند نشان داده شده است که این ژن ها با تاثیر گذاری بر نوع فیبر سازنده عضلات میزان قدرت و استقامت را در عضلات تعیین می کنند.
نوع دیگر ژن Actn3 ژن *R557X* می باشد.
در برخی افراد هر دو نوع این ژن ها از نوع 577XX می باشد که در این افراد *آلفا اکتینین 3 * وجود ندارد و میزان فیبر های کند منقبض شونده افزایش می یابد.
به گفته برخی محققین میزان این ژن در افرادی که عملکرد استقامتی بالایی دارند مثل دوچرخه سواران بالاتر بوده است.
همچنین به گفته محققان، ژنوتیپ 57RR در ورزشکارانی که سرعتی و قدرتی می باشند مانند دوندگان سرعتی، بیشتر دیده می شود.
در ادامه ژن Ace که دستورالعمل هایی برای ساخت پروتئینی که آنزیم تبدیل کننده آنژیو تنسین را دارد باعث تبدیل آنژیوتنسین 1 به آنژیوتنسین2 شده و باعث کنترل فشار خون می شود که در نهایت بر روی عمل ماهیچه های اسکلتی تاثیر گذار خواهد بود.
نوع دیگر AceI/D ،Ace می باشد که نام دیگر آن پلی مورفسیم است و دارای سه ژنوتیپ: ژنوتیپ DD، ژنوتیپ II و ژنوتیپ ID می باشد، ازاین سه الگوی متفاوت تنها الگوی ژنوتیپیDD دارای مقدار بیشتری مبدل آنژیو تنسین بوده که به همان نسبت فیبر های عضلانی تند منقبض شونده نیز بالا می رود.
در ارتباط بین فاکتور های ژنتیکی و ورزش بعضی از فاکتور ها بر نحوه عملکرد ماهیچه های اسکلتی تاثیر گذارند و برخی از آن ها با تولید انرژی لازم برای سلول ها و ارتباط بین سلول ها و کنش و واکنش سلولی تاثیر خود را می گذارند.
پژوهشگران طی تحقیقاتی که بر روی ژن های ورزشکاران نخبه با روش *Gwas* انجام گرفته ،مشخص کردند که بیشتر از 150 گونه مختلف وجود دارد که بر روی عمل ورزش تاثیر گذار می باشند اما تاثیر گذاری هر یک از این ها را می توان بر روی عملکرد ورزشی به قسمت های کوچکی اختصاص داد.
عامل دوم تاثیر گذاری بر عملکرد ورزشی فاکتور های محیطی می باشند که از موارد این فاکتور مهم می توان به : حمایت خانواده و مربی از فرد، شرایط اقتصادی، دسترسی راحت به منابع ورزشی و سن افراد شرکت کننده در یک رشته ورزشی اشاره نمود.
طبق مطالعه محققان محیط و ژن متأثر از یکدیگر می باشند و می توان گفت برخی از فاکتور های ژنتیکی توسط فاکتور های محیطی قابل تغییر می باشند، پس می توان نتیجه گرفت در یک عملکرد ورزشی هر دو فاکتور تاثیر خود را به نسبت خود خواهند گذاشت.
