بررسی سیستماتیک

“من در حال آماده کردن یک بررسی سیستماتیک هستم” این چیزی است که ما اغلب در KIB می‌شنویم. اما بررسی سیستماتیک دقیقاً چیست؟ چه تفاوتی با سایر انواع بررسی دارد؟ و چگونه به طور سیستماتیک ادبیات را جستجو می کنید؟

بر اساس کتاب کاکرین، «یک بررسی سیستماتیک تلاش می‌کند تا تمام شواهد تجربی را که با معیارهای واجد شرایط بودن از پیش تعیین‌شده مطابقت دارند جمع‌آوری کند تا به یک سؤال تحقیقی خاص پاسخ دهد». یک بررسی سیستماتیک همچنین به یک روش خاص پایبند است و اغلب شامل متا آنالیزها می شود که در آن داده‌های جمع آوری شده با استفاده از روش های آماری ترکیب می‌شوند.

از آن‌جایی که آن‌ها نتایج حاصل از تمام مطالعات اصلی را در یک زمینه مشخص خلاصه می‌کنند، مرورهای سیستماتیک معمولاً به عنوان شواهد با کیفیت بالا در نظر گرفته می‌شوند. یک هرم اغلب برای تجسم این سلسله مراتب شواهد استفاده می‌شود، با بررسی های سیستماتیک که در راس هرم قرار می‌گیرند.

از آنجایی که کل بازده ادبیات علمی پزشکی تولید شده هر ساله با سرعتی تصاعدی در حال افزایش است، بررسی‌های سیستماتیک که شواهد موجود را جمع‌آوری می‌کند اهمیت فزاینده ای پیدا کرده است. در نتیجه، هر سال مرورهای سیستماتیک بیشتری منتشر می‌شود، روندی که در پایگاه های اطلاعاتی علمی مشهود است.

این یکی از دلایلی است که امروزه مقالاتی که به طور خلاصه ادبیات را جمع‌بندی می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردار هستند. بر این اساس، تعداد مرورهای سیستماتیک منتشر شده نیز افزایش یافته است.

تفاوت بین مرور سیستماتیک و بررسی سنتی چیست؟

چهار معیار اساسی برای بررسی سیستماتیک وجود دارد:

1. باید جامع باشد: تمام ادبیات مرتبط در یک زمینه تحقیقاتی باید گنجانده شود.
2. یک روش‌شناسی دقیق باید در سراسر جهان دنبال شود – از تعریف سؤال تحقیق، نوشتن یک پروتکل و جست‌وجوی متون، تا جمع‌آوری، غربالگری و تجزیه و تحلیل. کل فرآیند نیز باید به طور کامل مستند باشد.
3. حداقل دو نفر باید درگیر شوند، به‌ویژه برای غربالگری مقالات و استخراج داده‌ها.
4. به منابع زمان زیادی نیاز است، اما همچنین از نظر استفاده از تخصص دیگران – به عنوان مثال در جست‌وجوی پایگاه داده و ابزارها و نرم افزارها.

همچنین انجام جست‌وجو در چندین پایگاه داده مهم است. کاکرین استفاده از حداقل سه مورد را توصیه می‌کند. در زیست پزشکی و سلامت، پایگاه‌های داده استاندارد شامل PubMed / MEDLINE،  Embaseو کتابخانه Cochrane است. بسته به موضوع، یک پایگاه داده چند رشته‌ای مانند Web of Science یا پایگاه‌های اطلاعاتی موضوعی خاص، مانند CINAHL، PsycInfo یا ERIC نیز باید در نظر گرفته شود.

علاوه بر این، ادبیات خاکستری، به عنوان مثال پایان‌نامه‌ها و کارآزمایی‌های بالینی، باید در جست‌وجوی شما در نظر گرفته شود. این نوع انتشارات پایگاه‌های داده دیگری را می‌طلبد. جست‌وجوی ادبیات معمولاً با غربالگری فهرست‌های مرجع، پیشنهادات مقاله از همکاران و گاهی اوقات با تجزیه و تحلیل استناد تکمیل می‌شود – یعنی تجزیه و تحلیلی از مقالاتی که به یک مطالعه قدیمی‌تر و هنوز مرتبط استناد کرده‌اند.

حساسیت، ویژگی و دقت

ایجاد یک استراتژی جست‌وجوی جامع، و در عین حال اجتناب از ارجاع بیش از حد به صفحه نمایش، یک کار چالش برانگیز است. در علم کتابداری و اطلاع‌رسانی از مفاهیم حساسیت، دقت و ویژگی استفاده می‌شود. بر اساس کتاب راهنمای کاکرین، حساسیت “به عنوان تعداد گزارش های مرتبط شناسایی شده تقسیم بر تعداد کل گزارش‌های مرتبط موجود تعریف می‌شود.” بنابراین، یک استراتژی جست‌وجوی با حساسیت بالا باید تمام مطالعات مرتبط در مورد یک موضوع را بازیابی کند. دقت و ویژگی بخشی از ادبیات غیر مرتبط در جست‌وجو را بیان می‌کند.

حساسیت و دقت/ویژگی تقریباً همیشه ناسازگار هستند: جست‌وجوی بسیار حساس نیز اغلب دقت کمتری دارد. این در شکل زیر نشان داده شده است، جایی که از مفاهیم نظری کمتر گسترده (حساس) در مقابل جست‌وجوی محدود (ویژه) استفاده شده است.

برای بررسی سیستماتیک، استراتژی جست‌وجو باید بسیار حساس باشد. بنابراین بخش بزرگی از نتیجه جست‌وجو مرتبط نخواهد بود. در جست‌وجوی سیستماتیک ادبیات، دقت دو تا سه درصد رایج است، یعنی دو تا سه مرجع از صد مورد مرتبط خواهند بود.

چرخ را دوباره اختراع نکنید

قبل از ایجاد یک استراتژی جست‌وجو، ایده خوبی است که به آنچه قبلا انجام شده است نگاه کنید. با جمع‌آوری بررسی های ادبیات منتشر شده در مورد این موضوع شروع کنید. حتی اگر کاملاً به‌روزرسانی نشده باشند یا دقیقاً با موضوع شما مطابقت داشته باشند، اغلب ارزش دارد که به بخش روش بررسی‌ها نگاهی بیندازید. گاهی اوقات استراتژی های جست‌وجو به عنوان مواد تکمیلی در دسترس هستند.

علاوه بر این، فیلترهای جست‌وجوی معتبر وجود دارد که ممکن است مفید باشد. فیلترهای جست‌وجو، یا پوشش‌ها، مجموعه‌ای از عبارات جست‌وجو هستند که برای محدود کردن جست‌وجو به مجموعه‌ای از منابع انتخاب می‌شوند، برای مثال بر اساس نوع مطالعه (در مرورهای کاکرین معمولاً کارآزمایی‌های کنترل‌شده تصادفی) یا روش (مثلاً روش‌های کیفی). فیلتر جست‌وجو اغلب در انواع مختلف بر اساس سطوح مختلف حساسیت، ویژگی و دقت ایجاد می‌شود.

بلوک‌های جست‌‌وجو ایجاد کنید

یک سوال تحقیقاتی کاملاً تعریف شده و واضح نقطه شروع ضروری برای جست‌وجوی سیستماتیک است. برای ایجاد یک استراتژی جست‌وجوی منطقی، همیشه با شناسایی عناصر کلیدی سوال تحقیق شروع کنید – به عنوان مثال، مشخص کنید که مفاهیم اصلی موضوع چیست. با این مفاهیم، ​​می‌توانید بلوک‌های جست‌وجو را ایجاد کنید که اساس استراتژی‌های جست‌وجوی مورد استفاده در پایگاه‌های داده مختلف را تشکیل می‌دهند.

ما از این سوال تحقیق به عنوان مثال استفاده خواهیم کرد:

آیا استفاده روتین از اکسیژن استنشاقی در انفارکتوس حاد میوکارد، پیامدهای بیمار محور، به ویژه درد و مرگ را بهبود می‌بخشد؟

برخی از مفاهیم بالقوه ای که می توانند بلوک های جست‌وجو را تشکیل دهند با پررنگ مشخص شده‌اند. ساختار PICO  یک روش رایج برای فرمول‌بندی سؤالات تحقیقات بالینی است: جمعیت، مداخله، کنترل و نتیجه. به طور کلی، شما نباید تمام قسمت های سوال PICO  را در جست‌وجو قرار دهید. تمرکز عموماً روی جمعیت و مداخله است، در مثال ما P = بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد و  =I  اکسیژن استنشاقی.

بلوک‌های جست‌وجو با عملگر بولی و در استراتژی جست‌وجو ترکیب می‌شوند. یک اصل کلی این است که جست‌وجو برای بررسی سیستماتیک باید از چند بلوک تشکیل شده باشد. بلوک‌های جست‌‌وجو بیشتر به معنای جست‌وجوی کمتر حساس و خطر بیشتر از دست دادن مقالات مرتبط است. دو تا حداکثر چهار بلوک جست‌وجو یک قانون سرانگشتی است.

در استراتژی‌های جست‌وجوی سیستماتیک نباید از عملگر بولی اجتناب کرد. NOT حساسیت جست‌وجو را کاهش می‌دهد و خطر گم شدن مقالات مرتبط افزایش می‌یابد. لطفاً توجه داشته باشید که این در مورد استراتژی جست‌وجوی نهایی صدق می‌کند. NOT می‌تواند ابزار مفیدی در هنگام ساخت و مقایسه جست‌وجوها باشد  بخش تجزیه و تحلیل جست‌وجوی خود را در زیر ببینید.

ما دو مفهوم را به موضوع جست‌‌وجو خود اضافه می‌کنیم: اکسیژن استنشاقی و انفارکتوس میوکارد. این دو مفهوم دو بلوک جست‌‌وجو ما را تشکیل خواهند داد. بنابراین مفهوم حاد کنار گذاشته می‌شود زیرا حمله قلبی همیشه یک وضعیت پزشکی حاد است و بنابراین قبلاً به طور ضمنی گنجانده شده است. ما همچنین درد و مرگ را از قسمت نتیجه حذف می‌کنیم.

عبارات جستجو را پیدا کنید

در هر بلوک جستجو، باید همه عبارت‌ها و انواع جست‌وجوی مرتبط را همراه با عملگر بولی OR قرار دهید. برخلاف تعداد بلوک‌های جست‌وجو، باید سعی کنید تا حد امکان عبارات مرتبط را نیز وارد کنید، زیرا این امر جست‌وجوی شما را حساس‌تر می‌کند.

از عناوین موضوعی و اصطلاحات متن آزاد استفاده کنید. به این ترتیب شما از پتانسیل واژگان کنترل شده استفاده خواهید کرد و مقالاتی را که نویسندگان از اصطلاحات مختلف استفاده کرده اند، بازیابی خواهید کرد. همچنین مقالاتی را بازیابی خواهید کرد که فاقد عناوین موضوعی هستند یا با عناوین موضوعی دیگری غیر از مواردی که در جست‌وجوی خود استفاده کرده اید نمایه شده‌اند.

در بسیاری از پایگاه‌های داده، تنظیمات جست‌وجوی پیش‌فرض همه فیلدها یا ترکیبی از فیلدها است، که به معنای جستجو در سرفصل‌های متن آزاد و موضوعی است. با این حال، در یک جست‌وجوی متون سیستماتیک، بر اهمیت تعیین فیلدهای جست‌وجو به صورت دستی تاکید می‌کنیم. این به شما کنترل بیشتری می‌دهد و یک استراتژی جست‌وجوی منطقی‌تر و منسجم‌تر را تسهیل می‌کند.

فرآیند یافتن عبارات جست‌وجوی مرتبط بخش مهمی از جستجوی سیستماتیک است. معمولاً با جست‌‌وجو محدوده، با عناوین موضوعی و مترادف‌هایی که قبلاً می‌شناسید، شروع می‌کنید. جست‌وجوی محدوده به شما این حس را می‌دهد که چقدر در مورد موضوع شما نوشته شده است. با بررسی عناوین، چکیده ها و سرفصل‌های موضوعی می‌توان عبارات جست‌وجوی مرتبط‌تری را یافت.

همچنین باید مجموعه‌ای از مقالات کلیدی، یعنی مطالعات مهم در زمینه خود را شناسایی کنید. این مقالات کلیدی باید دقیقاً با سؤال تحقیق شما مطابقت داشته باشند و توسط استراتژی جست‌وجوی شما بازیابی شوند. در مجموع می‌توان از مقالات کلیدی هم برای ساختن و هم برای اعتبارسنجی استراتژی جست‌وجوی شما استفاده کرد. اگر این مطالعات را در جست‌وجوی خود بازیابی نکردید، عبارت جست‌وجوی خود را اصلاح کنید.

یک پیشنهاد اضافی این است که اطلاعات کتاب‌شناختی موجود برای مقالات کلیدی را بررسی کنید: عنوان، چکیده، کلمات کلیدی نویسنده، عنوان موضوع و غیره.

سرفصل‌های موضوعی

در بسیاری از پایگاه‌های داده، مقالات برای بازیابی بهتر با سرفصل های موضوعی یا اصطلاحات کنترل شده از یک اصطلاح‌نامه نمایه می‌شوند. در PubMed، واژگان کنترل‌شده MeSH: Medical Subject  Headings است.

برای ایجاد یک استراتژی جست‌‌وجو خوب باید سرفصل‌های موضوعی را پیدا کنید. مفاهیم کلیدی خود را در واژگان کنترل شده جست‌‌وجو کنید و بررسی کنید که مقالات کلیدی شما با چه عناوین موضوعی نمایه شده‌اند تا عبارات مرتبط را بیابید. سلسله مراتب و اصطلاحات مرتبط را کاوش کنید. لطفاً توجه داشته باشید که ممکن است چندین عنوان موضوعی برای مفاهیم نزدیک به هم وجود داشته باشد و این سرفصل‌ها ممکن است بخشی از سلسله مراتب مختلف باشند.

بررسی کنید که آیا برخی از اصطلاحات به عنوان سرفصل‌های موضوعی جدید هستند یا خیر. اگر چنین است، می‌توانید عنوان موضوع قبلی را که برای نمایه‌سازی مفهوم استفاده شده است نیز در نظر بگیرید.

از محدودیت‌های عناوین موضوعی، مانند عنوان فرعی یا مفهوم اصلی، به عنوان مثال MeSH Major Topic در  PubMed خودداری کنید.

تنظیم پیش‌فرض در اکثر پایگاه‌های داده، انفجار عناوین موضوعی است، یعنی عبارت‌های محدودتری از عنوان‌های موضوعی گنجانده شده است. به طور کلی، این عملکرد مفید است، اما در برخی موارد ممکن است در نظر داشته باشید که آیا عنوان موضوعی باید بدون منفجر شدن جست‌‌وجو شود، یعنی شامل عبارات محدودتر نباشد.

اصطلاحات متن آزاد

تمام مترادف‌های مرتبط و تغییرات املایی را در عنوان و چکیده مقالات کلیدی و سایر مطالعات مرتبط بازیابی شده توسط جست‌‌وجویی آزمایشی درج کنید. واژگان کنترل شده ابزارهای مفیدی برای یافتن اصطلاحات متن آزاد هستند. البته باید عبارات عنوان موضوع را نیز به صورت متن آزاد جستجو کنید. علاوه بر این، می‌توانید اصطلاحات متن آزاد بیشتری را در میان مترادف‌های یک عنوان موضوعی پیدا کنید. این مترادف‌ها در پایگاه‌های داده مختلف به‌طور متفاوتی نام‌گذاری می‌شوند. در PubMed، اصطلاحات ورودی نامیده می‌شوند.

اصطلاحات محدودتر نیز باید به عنوان متن آزاد در نظر گرفته شوند. این عبارات به دلیل قابلیت انفجار به طور خودکار در جست‌وجوی واژگان کنترل شده گنجانده می‌شوند، اما برای جست‌وجو متن آزاد باید به صراحت بیان شود تا گنجانده شوند. یکی از نمونه‌های آن اشکال مختلف انفارکتوس میوکارد،  STEMI و غیر STEMI  است. این عبارات به طور خودکار در جست‌وجوی منفجر شده  MeSH برای انفارکتوس میکاردی گنجانده می‌شوند، اما باید در بخش متن آزاد اضافه شوند.

برای یافتن انواع مختلف یک کلمه از برش استفاده کنید. therap*  به عنوان مثال:

درمان

درمان ها

درمانی

گیومه‌ها برای کنار هم نگه داشتن کلمات در عبارات مفید هستند. از سوی دیگر، در جست‌وجوی سیستماتیک باید مراقب این موضوع باشید: علامت نقل قول جست‌وجو را دقیق‌تر می‌کند و از این رو می‌تواند متون مرتبط را نادیده بگیرد. یک جایگزین استفاده از عملگرهای مجاورتی است که به شما امکان می‌دهد تعداد کلماتی را که می‌توانند بین دو عبارت جست‌وجو ظاهر شوند مشخص کنید. بنابراین عملگرهای مجاورت انواع مختلفی از عبارات را بازیابی می‌کنند، به عنوان مثال در ترتیب کلمات، به عنوان تضاد با عبارات دارای علامت نقل‌قول.

اجازه دهید از اکسیژن درمانی به عنوان مثال استفاده کنیم. اگر این مفهوم را به عنوان یک عبارت جستجو کنیم، از دستیابی به منابع مرتبط بالقوه از جمله:

درمان با اکسیژن (HBO)

“درمان با اکسیژن”

“اکسیژن در درمان”

با این حال، اگر از یک عملگر مجاورت درمان با اکسیژن  NEAR/3 در (Web of Science)  استفاده کنیم، این تغییرات بازیابی می‌شوند.

تفاوت املایی در انگلیسی بریتانیایی و آمریکایی

برخی از اصطلاحات پزشکی، که تعدادی از آنها کاملاً رایج هستند، در انگلیسی بریتانیایی و آمریکایی به شکل متفاوتی نوشته می‌شوند. در نظر بگیرید که آیا استراتژی جست‌وجوی شما شامل کلمه‌ای با املای متفاوت است یا خیر. اگر چنین است، هر دوی آنها را درج کنید. برخی از پایگاه‌های داده می‌توانند به طور خودکار این را جبران کنند، که اصطلاحاً به اصطلاح Lematization نامیده می‌شود، اما شما نباید به طور کامل به این قابلیت اعتماد کنید.

شش مثال (بریتانیایی در مقابل انگلیسی آمریکایی):

Tumour / Tumor

Gynaecology / Gynecology

Coeliac / Celiac

Ageing / Aging

Behaviour / Behavior

Labour / Labor‌

جستجوی خود را تجزیه و تحلیل کنید

هنگامی که یک استراتژی جست‌وجوی آزمایشی ساخته شده است، باید تجزیه و تحلیل کنید که آیا مقالات کلیدی شما توسط جست‌وجو بازیابی شده‌اند یا خیر.

جستجوی خود را انجام دهید (A).

جست‌وجوی جدید  (B) را فقط برای مقالات کلیدی خود انجام دهید، به عنوان مثال در PubMed  با استفاده از .PMID

کدام مقاله‌های کلیدی توسط جستجوی شما بازیابی نمی‌شوند جست‌وجوی  .B NOT A اگر همه مقالات کلیدی بازیابی شوند، نتیجه جستجو صفر خواهد بود.

اگر مقالات کلیدی بازیابی نشدند، باید دلیل آن را تحلیل کنید. سعی کنید مشخص کنید کدام بلوک جستجو باعث حذف مقاله می‌شود. چه عبارات جست‌وجویی را می‌توان برای گنجاندن این مقاله کلیدی اضافه کرد؟ شاید باید به فکر حذف یک بلوک جستجوی کامل باشید؟ با این حال، گاهی اوقات امکان بازیابی همه مقالات کلیدی و در عین حال دقت معقول وجود ندارد.

همچنین ممکن است ازNOT  برای یافتن عناوین موضوعی اضافی یا اصطلاحات متن آزاد استفاده کنید. یک جست‌وجو (A)  شامل فقط عناوین موضوعی و یک جست‌وجو (B)  فقط با متن آزاد انجام دهید. سپس     A NOT B  را جست‌وجو کنید. در این مورد، تمام مطالعات نمایه شده با عناوین موضوعی مربوطه اما بدون عبارات متن آزاد که درج کرده‌اید را بازیابی خواهید کرد. عبارت‌های متن آزاد اضافی را در عنوان و چکیده بررسی کنید. پس از آن، برعکس  (B NOT A) را انجام دهید تا عناوین موضوعی مرتبط‌تری پیدا کنید.

مرحله بعدی نمایش نتایج جست‌وجو است. آیا مراجع با موضوع شما مطابقت دارد؟ از آنجایی که استراتژی جست‌وجو باید بسیار حساس باشد، دقت مطمئناً بسیار پایین خواهد بود (از این رو بسیاری از بازدیدها نامربوط است). شما باید برخی از مراجع واجد شرایط را نیز پیدا کنید.

شاید برخی از عبارات جست‌وجو تعداد زیادی بازدید نادرست ایجاد کنند. اگر چنین است، می‌توانید آنها را حذف کنید. برای تجزیه و تحلیل جست‌وجو می‌توانید دوباره از عملگر NOT  استفاده کنید.

جست‌وجوی شامل عبارت (A)  انجام دهید.

جست‌وجویی را بدون عبارت (B)  انجام دهید.

جست‌وجو A NOT B .

نتیجه را تجزیه و تحلیل کنید. اگر هیچ بازدید مرتبطی پیدا نکردید، این عبارت را از استراتژی جستجو حذف کنید.

ساختار و مستندات

سیستماتیک بودن مستلزم تمرکز بر ساختار، سازماندهی و مستندات است. مانند تمام تحقیقات، فرآیند بررسی باید به طور شفاف در همه بخش‌ها مستند شده، به وضوح در انتشار نهایی گزارش شود، و قابل تکرار باشد.

پروتکل

همانند یک کارآزمایی بالینی، باید یک پروتکل برای بررسی سیستماتیک ایجاد شود. ترجیحاً باید ثبت شود. این در واقع یکی از موارد گزارش‌دهی در دستورالعمل‌های  PRISMA است. برخی از مجلات  به عنوان مثال BMJ، Lancet و  British Journal of Dermatology  برای بررسی سیستماتیک به پروتکل ثبت شده نیاز دارند. دلایل متعددی برای این امر وجود دارد. برای مثال، شفافیت کلی بررسی را افزایش می‌دهد و از نظر علمی معتبرتر می‌کند. علاوه بر این، ثبت پروتکل نیز به بررسی شما می‌افزاید. این می‌تواند به جلوگیری از تکراری‌شدن کار کمک کند.

مدیریت مرجع

جست‌وجوی متون سیستماتیک همیشه مقدار زیادی ارجاع می‌دهد. همچنین، هنگام جست‌و‌جو در چندین پایگاه داده مختلف، بسیاری از مراجع تکراری ظاهر می شوند، به عنوان مثال، مراجع یکسان که در بیش از یک پایگاه داده گنجانده شده است.

نرم افزار مدیریت مرجع مانند  EndNote برای جمع آوری، ذخیره و سازماندهی مراجع شما توصیه می‌شود. با استفاده از یک مدیر مرجع، می توانید منابع خود را در گروه های مختلف، به عنوان مثال، مطالعات شامل و حذف شده سازماندهی کنید. همچنین می‌توانید موارد تکراری را با مرتب‌سازی منابع بر اساس عنوان یا با استفاده از قابلیت تکراری حذف کنید.

اسما وفادار

ویراستار: ریحانه قنبری

منابع:

منبع ۱