فهرست مطالب
ثبت نوار عصب و عضله یا همان الکترومیوگرافی (EMG) یک روش تشخیصی برای ارزیابی سلامت عضلات و سلولهای عصبی کنترلکننده آنها (نورونهای حرکتی) است. نتایج EMG میتواند اختلال عملکرد عصبی و عضلانی یا مشکلات انتقال سیگنال عصب به عضله را نشان دهد.
نورونهای حرکتی با انتقال سیگنالهای الکتریکی از مراکز بالاتر، باعث انقباض ماهیچهها میشوند. در فرایند الکترومیوگرافی این سیگنالها با واسطه دستگاههای کوچکی به نام الکترود به نمودار، صداها یا مقادیر عددی تبدیل میشوند و تفسیر آنها بر عهده متخصص است.
در ثبت نوار عصب و عضله به روش سوزنی، یک الکترود سوزنی به صورت مستقیم در عضله قرار میگیرد تا فعالیت الکتریکی آن عضله را ثبت کند. در روشی دیگر، از برچسبهای الکترودی روی سطح پوست (الکترودهای سطحی) برای اندازهگیری سرعت و قدرت سیگنالهایی که بین دو یا چند نقطه حرکت میکنند، استفاده میشود.
ارزیابی وضعیت نوار عصب و عضله در بالین، اغلب برای کمک به تأیید یا رد تشخیصهای زیر به کار میرود:
- اختلالات عضلانی؛ مانند دیستروفی عضلانی
- بیماریهایی که بر ارتباط بین عصب و عضله تأثیر میگذارند؛ مانند میاستنی گراویس
- اختلالات اعصاب خارج از نخاع (اعصاب محیطی)؛ مانند سندروم تونل کارپال یا نوروپاتی محیطی
- اختلالاتی که بر نورونهای حرکتی مغز یا نخاع تأثیر میگذارد؛ مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا فلج اطفال
- اختلالاتی که بر ریشه عصبی تأثیر میگذارند؛ مانند فتق دیسک در ستون فقرات
آیا این روش خطرناک است؟
نوار عصب و عضله یک آزمایش کمخطر با عوارض نادر است. در محل ورود الکترود سوزنی احتمال خونریزی، عفونت و آسیب عصبی جزئی وجود دارد.
همچنین هنگام استفاده از الکترود سوزنی در عضلات دیواره قفسه سینه، احتمال کمی وجود دارد که هوا میان ریهها و دیواره قفسه سینه نشت کند و باعث کلاپس ریه (پنوموتوراکس) شود.
پیش از انجام تست:
- از توقف مصرف هرگونه داروی تجویزی یا بدون نسخه اطمینان حاصل کنید. اگر دارویی به نام مستینون (پیریدوستیگمین) مصرف میکنید، باید بهطور خاص بپرسید که آیا این دارو باید برای انجام تست قطع شود یا خیر.
- قبل از معاینه دوش بگیرید تا چربیهای پوست پاک شوند. از لوسیون یا کرم استفاده نکنید.
- متخصص مغز و اعصاب یا کارشناسی که نوار عصب و عضله را میگیرد، باید بداند که آیا شرایط پزشکی خاصی دارید یا خیر. در صورت وجود مشخصات زیر به متخصص مغز و اعصاب و سایر پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید:
– استفاده از سایر ابزارهای تشخیصی-درمانی و الکتریکی
-مصرف داروهای رقیقکننده خون
-ابتلا به هموفیلی (یک اختلال انعقاد خون که باعث خونریزی طولانی مدت میشود)
احتمالاً از شما خواسته میشود که برای انجام تست لباس بیمارستان بپوشید و روی میز معاینه دراز بکشید. سپس متخصص مغز و اعصاب یا کارشناس، الکترودهای سطحی یا سوزنی را بسته به محل بروز علائم، در نقاط مختلف پوست شما قرار میدهد.
در طول انجام تست:
- از شما خواسته میشود که هرگونه لباس، جواهرات، گیره مو، عینک، سمعک، یا سایر اشیاء فلزی را که ممکن است باعث ایجاد تداخل شود، از میان بردارید. اگر از شما خواسته شود لباس را درآورید، لباس مناسبی به شما داده میشود تا بپوشید.
- از شما خواسته میشود که برای آزمایش بنشینید یا دراز بکشید.
- یک متخصص مغز و اعصاب، عضله یا عضلههای مورد ارزیابی را تعیین میکند.
- پوست با محلول ضد عفونیکننده پاک میشود. در مرحله بعد، یک سوزن ظریف و استریل به عضله وارد میشود. یک الکترود زمین زیر بازو یا پای شما قرار میگیرد.
- به طور معمول پنج یا تعداد بیشتری سوزن برای آزمایش استفاده میشود. ممکن است با قرار دادن الکترود درد خفیفی را تجربه کنید، اما معمولاً بدون درد است.
- اگر در طول آزمایش احساس درد کردید، باید به کارشناس خود اطلاع دهید زیرا این امر میتواند در نتایج اختلال ایجاد کند.
- از شما خواسته میشود آرام باشید و سپس انقباضات عضلانی خفیف یا با قدرت کامل انجام دهید.
- فعالیت الکتریکی عضله در حال کار شما اندازهگیری شده و روی اسیلوسکوپ نمایش داده میشود.
- ممکن است از یک تقویتکننده صوتی استفاده شود تا هم ظاهر و هم صدای پتانسیلهای الکتریکی قابل ارزیابی باشد. اگر دستگاه به یک تقویتکننده صوتی وصل شده باشد، ممکن است هنگامیکه عضله خود را منقبض میکنید، صدایی مانند تگرگ روی سقف حلبی بشنوید!
پس از انجام تست:
ممکن است در جایی که الکترود سوزنی به عضله شما وارد شده، کبودی موقت و جزئی را تجربه کنید. این کبودی باید ظرف چند روز محو شود. اگر ادامه پیدا کرد، با پزشک خود در تماس باشید.
در نهایت، متخصص مغز و اعصاب نوار عصب و عضله شما را تفسیر کرده و گزارشی را تهیه میکند. سپس پزشک معالج این گزارش را با شما در میان میگذارد.
نویسنده: عاطفه صادقی
ویراستار: فائزه رضایی
منابع:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/electromyography-emg