فهرست مطالب
رشته رادیوبیولوژی
معرفی رشته رادیوبیولوژی
رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی از گرایش‌های مستقیم رشته رادیولوژی است که برای پیشگیری از عوارض اشعه ناشی از پرتوهای دستگاه رادیولوژی راه اندازی شده و در بخش‌های مرتبط با اشعه و دزیمتری بیمارستان کاربرد دارد. یکی از دلایل اصلی این رشته به دلیل استفاده مکرر پرتوهایی مثل ایکس، گاما و منابع پرتوزا در انواع روش‌های تصویرسازی پزشکی است. دانشجویان رشته رادیولوژی در طول ادامه تحصیل در دانشگاه با گذراندن حدود 130 واحد درسی ، دروس پایه‌ای مثل فیزیک آناتومی و فیزلوژی را آموزش می بینند تا تخصص های لازم را به دست آورند.
اهداف رشته رادیوبیولوژی
1- دانش‌آموختگان این رشته باید قادر باشند نیاز جامعه به امور کاربردی رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی در کشور را بر طرف سازند.
2- دانش آموختگان این رشته باید قادر باشند در زمینه‌های پژوهشی ذیربط مشارکت نمایند.
3- دانش‌آموختگان این رشته در زمینه‌های آموزش دانشگاهی و تکمیل کادر کمک آموزشی مراکز ذیربط و ارتقاء سطح آگاهی پرسنل پرتو کار نسبت به شناخت کلی منابع پرتوساز و پرتوزاها موثر باشند.
4- با راه اندازی این رشته، دانش‌آموختگان بتوانند نیروی انسانی در این زمینه را برطرف نمایند.
بازارکار رشته رادیوبیولوژی
خدماتی
1- تهیه، بازبینی، اصلاح و تأیید برنامه‌های مانیتورینگ فردی و محیطی و بیولوژیک پرتوها، پیش بینی و انتخاب بهترین تجهیزات حفاظتی و مانیتورینک فردی مناسب با نیاز نوع کاربرد پرتو.
2- حل مسائل رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی و مراقبت‌های فیزیکی و بهداشتی و پزشکی کارکنان مراکز کار با منابع پرتوساز و پرتوزاها و جلوگیری از احتمال وقوع حوادث و سوانح پرتویی در آن مراکز.
پژوهشی و تحقیقاتی
1- طراحی و اجرای پروژه‌های تحقیقاتی در خصوص موضوعات رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی و ارائه راهکارهای مناسب در راستای کاهش اثرات مخرب پرتوگیری.
2- ابداع، نوآوری و اختراع سیستم‌های حفاظتی جدید در جهت بهینه سازی کار با منابع پرتویی.
3- بازبینی، اصلاح و تأیید دستورالعمل های حفاظت در برابر پرتوها و پژوهش و بررسی مطالعات رادیوبیولوژی و اتخاذ روش های کاری مناسب در راستای کاهش پرتوگیری های شخصی، تحقیق در راستای یافتن راهکارهای کاربردی و شناخت تجهیزات در بهینه سازی حفاظت پرتویی.
آموزشی
کمک در امر آموزش دروس عملی و نظری رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی در مراکز آموزشی و درمانی و ایجاد زمینه ارتقای سطح علمی کارکنان و کاربران مراکز آموزشی و درمانی.
شغل‌های این رشته
- استاد دانشگاه
- پژوهشگر
- کارشناس پرتوشناسی« تکنسین رادیولوژی»
- کارشناس پرتویابی« رادیوتراپ»
ظرفیت پذیرش
ظرفیت پذیرش واسامی دانشگاه‌های پذیرنده این رشته:
| دانشگاه | عادی | شهریه پرداز | جمع |
| ایران | 3 | 1 | 4 |
| بابل | 3 | 0 | 3 |
| تهران | 3 | 0 | 3 |
| شهیدبهشتی | 3 | 1 | 4 |
| شیراز | 3 | 1 | 4 |
| کرمانشاه | 3 | 0 | 3 |
| مشهد | 3 | 1 | 4 |
| جمع کل | 21 | 4 | 25 |
رشته‌های کارشناسی مجاز برای ورود به این رشته
کارشناسی تکنولوژی پرتوشناسی، زیست شناسی سلولی و مولکولی، تکنولوژی پرتودرمانی، تکنولوژی پزشکی هسته‌ای، ژنتیک، بیوفیزیک، فیزیک، مهندسی هسته‌ای با گرایش پرتو پزشکی.
گرایش های کارشناسی ارشد رشته رادیولوژی
- مهندسی پزشکی«بیوالکترونیک»
- مهندسی پزشکی «زیست مواد»
- اپیدمیولوژی
- ارزیابی فناوری سلامت
- اقتصادبهداشت
- انفورماتیک پزشکی
- آمار زیستی
- رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- فناوری اطلاعات سلامت
- علوم تشریحی
- فیزیک پزشکی
- کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی
- مدیریت خدمات بهداشتی درمانی
- نانوتکنولوژی پزشکی
- رشته زیست‌فناوری پزشکی
- رفاه اجتماعی
- تاریخ علوم پزشکی
- آموزش پزشکی ژورنالیسم پزشکی
- فناوری تصویربرداری پزشکی
- تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی
- مدیریت برنامه ریزی الکترونیکی در علوم پزشکی
رشته‌های دکتری رادیوبیولوژی
افراد فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد می‌توانند در رشته‌های زیر ادامه تحصیل دهند.
وزارت علوم:
دکترای زیست‌شناسی (کلیه گرایش‌ها)،
وزارت بهداشت:
- فیزیک پزشکی
- انفورماتیک پزشکی «مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی»
- سلامت در بلایا و فوریت‌ها «مجاز برای تمامی رشته‌های علوم پزشکی»
- سلامت و رفاه اجتماعی «مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی»
- اپیدمیولوژی «مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی»
- مددکاری اجتماعی «مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی به شرط داشتن کارشتاسی مددکاری»
- گفتاردرمانی «مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی یه شرط داشتن کارشناسی گفتاردرمانی»
دانشگاه‌های مورد پذیرش در خارج از ایران
1- دانشگاه فنی جمهوری چک
2- دانشگاه ژزف فوریر فرانسه
3- دانشگاه فنی درس دن آلمان
4- دانشگاه میلان – ایتالیا
5- دانشگاه توکیو – ژاپن
6- دانشگاه ملی سئول – کره جنوبی
7- دانشگاه سیامات مادرید – اسپانیا
8- دانشگاه استهکلم – سوئد
9- دانشگاه سوری – انگلستان
10- کالج مرکزی فلوریدا – ایالات متحده آمریکا
11- دانشگاه جورج تاون – ایالات متحده آمریکا
12- کالج شمالی نیومکزیکو – ایالات متحده آمریکا
13- دانشگاه ایالتی اورگان – ایالات متحده آمریکا
14- کالج فنی ایالت تگزاس – ایالات متحده آمریکا
15- دانشگاه لوول ماساچوست – ایالات متحده آمریکا
سرفصل‌ها و تعداد واحدهای این رشته
تعداد کل واحدها: 32واحد
دروس پایه: 12واحد
دروس تخصصی: 14واحد
پایان نامه: 6واحد
دروس پایه رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- آمار زیستی و روش تحقیق 2 واحد
- کشت سلول 2 واحد
- آسیب‌شناسی پرتویی سلول‌های بنیادین 2 واحد
- فیزیک بهداشت 3واحد
- بیولوژی سلولی و مولکولی 3 واحد
دروس اختصاصی رشته رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی
- زیست‌شناسی پرتویی 3واحد
- دوزیمتری بیولوژیکی پرتوهای یونساز 3واحد
- اصول کاربرد منابع پرتوزا در گزشکی، صنایع ونحقیقات 3واحد
- دوزیمتری و اصول ایمنی در مراکز کار با منابع پرتوزا و مقررات آن 2واحد
- حفاظ سازی 2واحد
- سمینار 1واحد
منابع آزمون
| نام رشته | منابع امتحانی |
| فیزیک پزشکی | فیزیک عمومی (4) ، فیزیولوژی و آناتومی (1) ، فیزیک (هسته ای و اتمی) (3) ، ریاضی (2) ، زبان عمومی (2) |
| رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی | فیزیک پرتوها (2) ، رادیوبیولوژی (2) ، فیزیک عمومی (2) ، بیولوژی سلولی (2) ، ریاضی عمومی و آمار (1) ، فیزیولوژی و آناتومی (1) ، زبان عمومی (2) |
| علوم تشریحی(آناتومی) | تشریح عمومی (4) ، بافت شناسی، (2) ، زیست شناسی سلولی (2) ، جنین شناسی (4) ، زبان عمومی (2) |
| نانوتکنولوژی | بیوشیمی ( 2) ، فیزیک (1) ، شیمی (2) ، زیست شناسی سلولی مولکولی و فیزیولوژی (3) ، بیوفیزیک (2) ، زبان عمومی (2) |
| زیست فناوری پزشکی | شیمی عمومی (2) ، بیولوژی (سلولی – مولکولی) ( 2) ، میکروب شناسی ( 2) زبان عمومی (3) |
| اپیدمیولوژی | مبانی اپیدمیولوژی (2/5) ، مقدمات آمار زیستی (2) ، .اصطلاحات پزشکی (1/5) ، اپیدمیولوژی بیماری ها (2) ، بهداشت عمومی (2) ، زبان عمومی (2) |
نویسنده: زهرا موحدی‌نسب
