فهرست مطالب
طریقه ساخت واکسن‌های پروبیوتیک
در مرحله‌ی اول برای ساخت این واکسن‌ها با استفاده از تکنیک‌های مهندسی ژنتیک، ژن مربوط به آنتی‌ژن بیماری‌زا را برش داده و داخل یک وکتور (پلازمید باکتریایی) قرار می‌دهیم.
در مرحله‌ی دوم این وکتور را در معرض یکی از باکتری‌های فلور طبیعی بدن مانند باکتری‌های اسید لاکتیک که شامل جنس‌های لاکتوباسیلوس، لاکتوکوکوس، استرپتوکوک، انتروکوک و پدیوکوکوس هستند قرار داده می‌شود، تا وارد ژنوم باکتری شود.
در مرحله‌ی سوم باکتری این ژن آنتی‌ژن خارجی را به کمک سیستم ترشحی خود، ترشح می‌کند و یا در سطح خود ظاهر می‌کند.
در مرحله‌ی چهارم این باکتری به صورت یک داروی معمولاً خوراکی تولید می‌شود و پس از ورود به سیستم گوارش شروع به تکثیر و تولید آنتی‌ژن‌های بیماری‌زا (آنتی‌ژن‌های ویروسی و باکتریایی) می‌کند و سرانجام آنتی‌ژن‌های بیماری‌زای تولید شده از طریق مخاط روده جذب شده و درنهایت وارد جریان خون می‌شود و بدن با ایجاد ایمنی همورال نسبت به بیماری فوق مصونیت پیدا می‌کند.
پنج مزیت این نوع واکسن‌ها نسبت به واکسن‌های معمول
- تولید سریع، ارزان و انبوه
فرآیند دستورزی در باکتری‌ها بسیار ساده بوده و همچنین به علت رشد و تکثیر بسیار بالای باکتری‌ها، می‌توان این واکسن‌ها را بسیار ارزان و در ابعاد وسیع را تولید کرد. این ویژگی به‌خصوص در پاندمی‌ها که نیاز به واکسیناسیون سریع و گسترده جامعه است، باعث تمایز و برتری آن نسبت به سایر پلتفرم‌ها می‌شود.
- اثربخشی بالاتر
باتوجه به اینکه این باکتری‌ها جزو باکتری‌های فلور مثبت بدن هستند و می‌توانند در سیستم گوارشی بدن به رشد و تکثیر خود ادامه دهند، مدت زمان خیلی بیشتری می‌توانند در دستگاه گوارش انسان باقی بمانند و آنتی ژن بیماری‌زا را تولید کنند که موجب مواجه طولانی مدت‌تر سیستم ایمنی با آنتی ژن بیماری‌زا می‌شود. به همین دلیل پاسخ ایمنی پایدارتر و طولانی مدت‌تری را بروز می‌دهند.
- عوارض کمتر
در واکسن‌های پروبیوتیک و mRNA واکسن‌ها برخلاف سایر پلتفرم‌های واکسن که آنتی‌ژن بیماری‌زا مستقیماً وارد بدن می‌شود، آنتی‌ژن به آرامی در بدن تولید می‌شود و در معرض سیستم ایمنی قرار می‌گیرد، این روند باعث می‌شود واکنش‌های التهابی بسیار خفیف‌تری پس از مصرف واکسن در بدن بروز کند؛ به همین دلیل عوارضی مانند تب و لرز و بی‌حالی که معمولاً در سایر پلتفرم‌های واکسن پس از تزریق دیده می‌شود، در این نوع واکسن‌ها کمتر و خفیف‌تر است.
- عدم نیاز به زنجیره سرد
- عدم نیاز به مراجعه به مراکز بهداشت برای تزریق
برخلاف سایر پلتفرم‌های واکسن که نیاز به نگهداری در یخچال و حتی فریزر (مثل mRNA واکسن‌ها) دارند می‌توان واکسن‌های بر پایه‌ی پروبیوتیک را در دمای محیط نگهداری کرد و به همین خاطر فرآیند توزیع آن نیاز به زنجیره‌ی سرد و تجهیزات خاصی ندارد.
از طرفی با توجه به اینکه این واکسن‌ها خوراکی هستند، افراد نیازی به تزریق و مراجعه به مراکز درمانی واکسیناسون ندارند.
این مهم به خصوص در پاندمی‌ها که نیاز به واکسیناسیون سریع جامعه است، باعث تمایز ویژه‌ی این نوع واکسن‌ها نسبت به سایر پلتفرم‌های واکسن‌ها می‌شود.
