اختلالات کروماتین اسپرم بر تشکیل پرونوکلئوس با اندازه نامساوی

لقاح مصنوعی یا IVFچه کمکی به باروری میکند؟
لقاح مصنوعی روشی برای درمان ناباروری ومشکلات ژنتیکی است .اگر از لقاح مصنوعی برای درمان ناباروری استفاده شود ،نیاز زوج ها به انجام درمان های دشوار قبل از لقاح مصنوعی کم می شود (نیاز به داروهای باروری برای افزایش تولید تخمک ها یا تلقیح داخل رحمی کاهش پیدا می کند تلقیح داخل رحمی روشی است که درآن اسپرم نزدیک زمان تخمک گذاری مستقیماً در رحم قرار داده می شود . در خارج از بدن یا آی وی اف ( به انگلیسی : IVF ، مخفف in vitro fertiliziation)
روشی است که در آن سلول های تخمک را در شرایط آزمایشگاهی با اسپرم بارور می کنند ویک یا چند سلول تخم به دست آمده راپس از گذشت چند مرحله تقسیم سلولی (۸سلولی) یا ( جنین۵روزه ( در رحم قرار می دهند تا روند رشد جنین به طور طبیعی ادامه پیدا کند .دراین روش ابتدا تخمک گذاری در زن را القا می کنند وپس از اینکه تعداد مناسبی تخمک به دست آمد آن ها را در آزمایشگاه کشت می دهند . پس از اینکه تخمک ها بالغ شدند با اسپرم مناسب ، تخمک را بارور می کنند.
بر حسب اینکه اسپرم به چه روشی سبب باروری تخمک شود روش های مختلفی وجود دارد .
به عنوان مثال چنانچه که اسپرم ها به تعداد مشخص در محیط کشت حاوی تخمک تلقیح شوند تا اسپرم دارای تحرک ،شکل وفیزیولوژی مناسب بتواند تخمک را بارور کند این روش آی وی اف نامیده می شود .
اما در صورتی که اسپرم مناسب انتخاب شود وبا استفاده از دستگاه میکرو اینجکشن به داخل تخمک تلقیح شود این روش تزریق داخل سیتو پلاسمی اسپرم یا Intracytoplasmic sperm injection یاICSI که به اختصار ایکسی نامیده می شود .
در موارد معدود ، پزشک ممکن است از روش هایی مانند gift یا zift برای کمک به باروری استفاده کند.
همچنین ممکن است سن یا عملکرد تخمدان ،فرد را نیازمند استفاده از یک تخمک اهدایی کند در صورتی که رحم مشکل داشته باشد یا بارداری سلامت را به خطر بیندازد .
مراحل لقاح مصنوعی
لقاح مصنوعی مراحل مختلفی دارد :
القای تخمک گذاری
بازیابی تخمک
بازیابی اسپرم
بارور سازی
انتقال رویان
هر چرخه لقاح مصنوعی حدود دو هفته طول می کشد وممکن است به بیش از یک چرخه درمانی نیاز باشد .
براساس تحقیقات مختلف اندازه ، مرفولوژی و وضعیت قرار گیری پرونوکلئوس ها می تواند بر کیفیت رویان ، لانه گزینی و حاملگی تاثیر داشته باشد .
رابط احتمالی بین تست های بلوغ کروماتین اسپرم (CMA3 آنیلین بلو ,(SDS,SDS+EDTA,وشاخص های اسپرم با درسد جنین های دارای پرونوکلئوس نامساوی ارزیابی شد.
نمونه های جمع آوری شده از ۱۱۵ بیماری که برای ICSI,IVF مراجعه نمودند.
برای ارزیابی غلظت ،تحرک ،مرفولوژی اسپرم همچنین تست های بلوغ هسته اسپرم قبل وبعد از آماده سازی ، استفاده شد .۱۷ تا ۱۹ ساعت پس از مجاورت اسپرم با تخمک درIVFیا ICSI,
باتوجه به حضور واندازه پرونوکلئوس ها زیگوت ها امتیاز دهی شدند و رابطه بین درصد زیگوت هایی با پرونوکلئوس نامساوی با شاخص های اسپرمی و تست های بلوغ هسته اسپرم تعیین گردید .
بین درصد زیگوت های پرونوکلئوس نامساوی وکمبود پروتامین ( به روش CMA3و)وهیستون اشافی (با رنگ آمیزی آنیلین بلو) وتوانایی کروماتین اسپرم برای خروج از تراکم ( SDS+EDTA ) یک رابطه مثبت معنی دار دربیمارانICSI بدست آمد ؛اما دربیماران IVF بین هیچ یک از شاخص های اسپرمی وتست های مذکور با درصد زیگوت هایی با درصد نامساوی رابطه ای مشاهده نشد ،درصورتی که بیماران رابه دو گروه CMA3 مثبت کمتر از %۳۰ و بیش از %۳۰تقسیم کنیم در هر دو روش ICSI وIVF یک اختلاف معنی داری بین درصد زیگوت هایی با پرونوکلئوس نامساوی ومیزان لقاح در دو گروه به دست آمد.
ارزیابی وضعیت کروماتین بسیار مهم است چون کمبود پروتامین نه تنها اثر مستقیم بر میزان لقاح وکیفیت پرونوکلئوس دارد بلکه براساس نتایج این مطالعه بر روی تکامل رویان در هر دو روش ICSIوIVFتأثیر می گذارد.
تأثیر وضعیت کروماتین غیر طبیعی ممکن است به واسطه تشکیل غیر طبیعی پرو نوکلئوس باشد.
زیرا احتمال دارد در روش ICSI اسپرم با کروماتین غیر طبیعی به داخل اووسیت تزریق شود.
تلقیح داخل رحمی یا iui اگر اسپرم مرد برای رسیدن به تخمک تنها نیاز به کمی کمک ،دارد قرار دادن نمونه اسپرم درون رحم در زمان مناسب می تواند شانس بار دار شدن فرد را بهبود بخشد.
به این روش ،تلقیح داخل رحمی اسپرم یا iui می گویند .در مواردی که اسپرم توان رسیدن به تخمک را ندارد .

نویسنده :فاطمه کشوری

((منابع : تحقیق اساتید دانشگاه آزاد اصفهان ، مقالات ناباروری رویان))