فهرست مطالب
آزمایش اسید اوریک
اسید اوریک ترکیبی نیتروژنی میباشد که حاصل تجزیه نهایی کاتابولیسم پورین یکی از اجزاء سازنده (DNA) میباشد.
بدن شما نیز مواد غذایی حاوی ترکیبات آلی به نام پورین را تجزیه میکند.
25 درصد اسید اوریک از طریق روده و 75 درصد آن از طریق کلیه ها دفع میشوند.
سطوح بالای اسید اوریک (هایپراوریسمی) میتواند نشان دهنده ی نقرس باشد
که این بیماری نوعی آرتریت ناشی از رسوب کریستال های اسید اوریک در بافت اطراف مفصل میباشد.
اگر بیش از حد اسید اوریک تولید شود و یا حذف آنها توسط کلیه‌ها به خوبی انجام نشود;
باعث تجمع آنها در خون و افزایش مقادیر اسید اوریک خون می‌گردد که با عنوان هایپراوریکمیا شناخته میشود.
وجود مقادیر بیش از حد اسید اوریک در خون میتواند در مفاصل تجمع یافته و بیماری نقرس را ایجاد کند،
که باعث التهاب مفاصل می‌گردد؛
همینطور انباشته شدن آن در محل کلیه‌ها;
باعث ایجاد سنگ کلیه‌های اسید اوریکی شده و میتواند نارسایی کلیوی را با خود به همراه داشته باشد.
غذاها و نوشیدنی ها با محتوای پورین بالا عبارتند از:
– جگر
– ماهی کولی
– ماهی خال خالی
– لوبیای خشک
– آبجو
– شراب
بیشتر اسید اوریک در خون حل میشود و مابقی از طریق کلیه فیلتر و از طریق ادرار دفع میشود.
گاهی اوقات بدن بیش از حد اسید اوریک تولید میکند یا به اندازه کافی آن را فیلتر نمیکند.
هیپراوریسمی نام اختلالی است که هنگامی رخ میدهد که اسید اوریک بیش از حد در بدن وجود داشته باشد.
مقادیر بالای اسید اوریک با بیماری به نام نقرس در ارتباط است.
نقرس نوعی آرتروز است که باعث تورم مفاصل، به ویژه در پا و انگشتان شست میشود .
یکی دیگر از دلایل هایپراوریسمی افزایش مرگ سلولی به دلیل سرطان یا درمان های سرطان است.
این میتواند منجر به تجمع اسید اوریک در بدن شود.
همچنین ممکن است اسید اوریک کمتری در خون داشته باشید، که این یکی از علائم بیماری کبد یا کلیه است .
اسید اوریک کم ممکن است نشانه سندرم فانکونی باشد،
نوعی اختلال در توبول های کلیه است که از جذب موادی مانند گلوکز و اسید اوریک جلوگیری میکند.
سپس این مواد در عوض از طریق ادرار دفع میشوند.
اهداف آزمایش خون اسید اوریک
معمولاً از این آزمون برای موارد زیر استفاده میشود:
1.افراد مبتلا به نقرس
2.افرادی را که تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی هستند
3.عملکرد کلیه
4.علت سنگ کلیه
5.اختلالات کلیوی
در موارد زیر ممکن است به آزمایش اسید اوریک نیاز داشته باشید:
شما درد یا تورم مفصلی دارید که ممکن است مربوط به نقرس باشد
شما در حال شیمی درمانی هستید
شما در شرف شیمی درمانی هستید
شما سنگ مکرر کلیه دارید
شما در گذشته به نقرس مبتلا شده اید
گزینه دیگر برای آزمایش اسید اوریک آزمایش ادرار در طی 24 ساعت است.
ممکن است لازم باشد 4 ساعت قبل از آزمایش از خوردن و آشامیدن خودداری کرده باشید.
آماده شدن برای آزمایش خون اسید اوریک
موارد زیر ممکن است در نتایج آزمایش اسید اوریک شما تداخل ایجاد کند:
– الکل
– داروهای خاص مانند آسپرین (بوفرین) و ایبوپروفن (Motrin IB)
– مقادیر بالای ویتامین C
– رنگهای مورد استفاده در آزمایش های اشعه ایکس
چگونه آزمایش خون اسید اوریک انجام میشود:
به فرآیند به دست آوردن نمونه خون برای آزمایش، رگ گرفتن گفته می شود.
پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی دیگر از ورید خون، معمولاً از آرنج داخلی یا پشت دست، خون میگیرد.
ابتدا با استفاده از ماده ضد عفونی کننده محل را ضدعفونی میکنند.
سپس آنها یک باند الاستیک را به دور بازوی شما میبندند تا خون رگ ها را پر کند.
خون در یک ویال متصل جمع میشود.
پس از جمع آوری خون، ارائه دهنده خدمات بهداشتی نوار پلاستیکی را باز کرده و سوزن را از ورید خارج میکند .
سرانجام، آنها به محل ورود سوزن فشار وارد می کنند و در صورت لزوم آن را باند می کنند .
برای نوزادان و کودکان خردسال، ارائه دهنده خدمات بهداشتی ممکن است یک برش کوچک در بازو ایجاد کند و از یک نوار آزمایش یا سرسره برای جمع آوری نمونه کوچکی از خون استفاده کند.
سپس آنها ناحیه را تمیز کرده و در صورت لزوم بانداژ میکنند .
پس از جمع آوری، خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال میشود.
نتایج آزمون:
شرایط نمونه گیری:
1.برخی منابع توصیه می کنند بیمار بایست ناشتا باشد.
2.مصرف هرگونه داروی مؤثر بر نتیجه آزمایش را روی برگه بیمار ثبت کنید.
ملاحظات نمونه گیری:
1.EDTA یا فلوئورید موجب تداخل در روش اوریکاز می شود.
2.اگزالات موجب تداخل در روش فسفوتنگستات می شود.
3.سن و جنس بیمار را در برگه آزمایش یادداشت کنید.
موارد عدم پذیرش نمونه: همولیز شدید مورد قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری: 72 ساعت در دمای اتاق، 7روز در دمای C◦ 4 و 6 ماه در C◦ 20- پایدار است.
کاربردهای بالینی:
1.اندازه گیری اسید اوریک در تشخیص و درمان نارسایی کلیوی
2.در پایش بیمارانی که داروهای سایتوتوکسیک دریافت می دارند و انواع اختلالات دیگر از جمله نقرس، سرطان خون، پسوریازیس و گرسنگی شدید بکار می رود.
روش مرجع: HPLC فاز معکوس
روش ارجح: روش آنزیماتیک (اوریکاز)
سایر روشها: کالریمتریک (فسفوتنگستات)
مقادیر طبیعی:
بزرگسالان:
مردان: 0.26 – 0.45 mmol/L یا 4.4 – 7.6 mg/dl
زنان: 0.14 – 0.40 mmol/L یا 2.3 – 6.6 mg/dl
کودکان: 0.12 – 0.32 mmol/L یا 2.0 – 5.5 mg/dl
نوزادان: 1.2–0.36 mmol/L یا 2.0 – 6.2 mg/dl
تفسیر: هایپراورسمی غالباً به غلظت اسید اوریک بالاتر از mg/dl 8 در مردان و بالاتر از
mg/dl 7 در زنان اطلاق می شود.
سطح اسید اوریک می تواند براساس جنسیت متفاوت باشد.
مقادیر طبیعی 1.5 تا 6.0 میلی گرم در دسی لیتر (میلی گرم / دسی لیتر) برای زنان و 2.5 تا 7.0 میلی گرم در دسی لیتر برای مردان است.
با این حال، مقادیر ممکن است بر اساس آزمایشگاهی که آزمایش میکند متفاوت باشد.
مقادیر کم اسید اوریک کمتر از سطح بالا است و کمتر نگران کننده سلامتی است.
هیپرگلیسمی به عنوان سطح اسید اوریک خون بیش از 6.0 میلی گرم در دسی لیتر منبع معتبر در زنان و بیشتر از 7.0 میلی گرم در دسی لیتر در مردان تعریف میشود.
طبق کالج روماتولوژی آمریکا (ACR) ، اگر نقرس دارید ، میزان اسید اوریک مورد نظر شما باید کمتر از 6.0 میلی گرم در دسی لیتر باشد.
مقادیر بالای اسید اوریک در خون شما به طور معمول نشان میدهد که بدن شما بیش از حد اسید اوریک تولید میکند یا اینکه کلیه ها به اندازه کافی اسید اوریک از بدن شما خارج نمیکنند.
داشتن سرطان یا تحت درمان سرطان نیز می تواند سطح اسید اوریک شما را افزایش دهد.
سطح بالای اسید اوریک در خون شما همچنین میتواند دلایل مختلف دیگری را نشان دهد، از جمله:
– دیابت
– نقرس، که شامل حملات مکرر آرتروز حاد است
– شیمی درمانی
– اختلالات مغز استخوان، مانند سرطان خون
– رژیم غذایی سرشار از پورین
– hypoparathyroidism ، که کاهش عملکرد پاراتیروئید است
– اختلالات کلیه، مانند نارسایی حاد کلیه
– سنگ کلیه
– میلوم چندگانه، که سرطان سلول های پلاسما در مغز استخوان شما است
– سرطان متاستاز شده ، سرطانی است که از سایت اصلی خود پخش شده است
آزمایش اسید اوریک خون به عنوان آزمایش قطعی نقرس در نظر گرفته نمیشود.
فقط آزمایش مایعات مفصلی فرد برای یافتن مونو سدیم اورات میتواند به طور قاطع وجود نقرس را تأیید کند.
با این حال، پزشک شما میتواند بر اساس سطح خون بالا و علائم نقرس، حدس و تحصیل کند.
همچنین ممکن است سطح بالای اسید اوریک بدون علائم نقرس وجود داشته باشد.
این به عنوان هایپراوریسمی بدون علامت شناخته میشود.
مقادیر کم اسید اوریک در خون ممکن است موارد زیر را نشان دهد:
– بیماری ویلسون، که یک اختلال ارثی است و باعث تجمع مس در بافت های بدن شما میشود
– سندرم فانکونی، که یک اختلال کلیوی است که معمولاً ناشی از سیستینوز است
– اعتیاد به الکل
– بیماری کبد یا کلیه
– یک رژیم غذایی کم پورین
– خطرات آزمایش خون اسید اوریک
خون گیری معمول و بسیار بی خطر است.
خطرات مرتبط با آزمایش خون اسید اوریک همان خطرات مرتبط با هرگونه خونگیری است.
آزمایش خون اسید اوریک ممکن است باعث موارد زیر شود:
– درد یا ناراحتی در محل خونگیری
– خون ریزی
– غش
– تجمع خون در زیر پوست ، مانند هماتوم یا کبودی
– عفونت در محل خونگیری
بعد از آزمایش اسید اوریک
نتایج آزمایش خون اسید اوریک می تواند به شما در تعیین روشهای درمانی کمک کند.
در برخی موارد، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید .
اگر پزشک شما به شما مبتلا به نقرس شود، درمان میتواند شامل مصرف داروهایی برای کاهش درد و تورم باشد.
تغییرات رژیم غذایی برای کاهش پورین ها نیز میتواند کمک کند.
اگر سنگ کلیه مزمن اسید اوریک دارید ، تغییر رژیم غذایی نیز میتواند برای شما مفید باشد.
اگر تحت درمانهای شیمی درمانی مختلفی هستید ، ممکن است به کنترل مکرر آزمایش خون نیاز داشته باشید تا اطمینان حاصل کنید که سطح اسید اوریک بیش از حد بالا نمیرود.
مترجم: راضیه شیرگیر
منبع:
https://www.healthline.com/health/uric-acid-blood
https://vahidlab.ir/No categoryToday 11:24
