فهرست مطالب
تست تری گلیسیرید چیست؟
تست تری گلیسیرید مقدار تری گلیسیرید در خون شما را اندازه گیری میکند.
تری گلیسیرید نوعی چربی در بدن شما است که اگر کالری بیش از نیاز خود مصرف کنید، کالری اضافی به تری گلیسیرید تبدیل میشود.
این ذخایر برای استفاده بعدی در سلول های چربی شما ذخیره میشوند.
هنگامی که بدن شما به انرژی نیاز دارد، ذخایر تری گلیسیرید در جریان خون شما آزاد میشود تا سوخت عضلات شما را تأمین کند.
اگر کالری بیشتری از طریق متابولیسم خود مصرف کنید،
به ویژه کالری حاصل از کربوهیدرات ها و چربی ها، امکان دارد تری گلیسیرید خون شما تا سطح بالایی افزایش یابد.
تری گلیسیرید زیاد ممکن است شما را در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی یا سکته مغزی قرار دهد.
از نام های دیگر آزمایش تری گلیسیرید میتوان به TG، TRIG، پانل لیپید و پانل لیپوپروتئین ناشتا اشاره کرد.
چرا از این تست استفاده میشود؟
آزمایش تری گلیسیرید معمولا بخشی از مشخصات تست چربی است.
لیپید کلمه دیگری برای چربی است؛
پروفایل لیپیدی، آزمایشی است که سطح چربی های خون از جمله تری گلیسیرید و کلسترول، ماده مومی و چربی موجود در سلولهای بدن را اندازه گیری میکند.
اگر مقادیر بالایی از کلسترول LDL (بد) و تری گلیسیرید را داشته باشید،
ممکن است در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی یا سکته باشید،
در نتیجه یکی از کاربردهای پروفایل لیپیدی تشخیص یا نظارت بر بیماریهای قلبی است.
چرا به آزمایش تری گلیسیرید نیاز داریم؟
غربالگری کلسترول به عنوان بخشی از تست چربی خون برای کودکان و بزرگسالان توصیه میشود.
آنها باید یکبار در سنین 9 تا 11 سالگی و سپس دوباره در سنین 17 تا 21 سالگی آزمایش شوند،
غربالگری زودرس و با تکرار بیشتر برای کودکان و جوانان که در بزرگسالی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی هستند ، توصیه می شود.
برخی از عوامل خطر مشابه با بزرگسالان است
و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن است.
طبق آکادمی اطفال آمریکا ، کودکان در معرض خطر باید اولین آزمایش کلسترول خود را بین 2 تا 8 سال انجام دهند.
کودکان زیر 2 سال خیلی کوچک هستند که نمیتوانند آزمایش شوند.
بزرگسالان سالم باید هر چهار تا شش سال یک تست چربی خون بدهند که شامل آزمایش تریگلیسیرید میباشد.
در صورت داشتن برخی عوامل خطری برای بیماریهای قلبی، ممکن است نیاز به آزمایشهای بیشتر داشته باشید که شامل این موارد میباشند:
دارا بودن سابقه خانوادگی بیماری قلبی
سیگار کشیدن
اضافه وزن داشتن
عادات غذایی ناسالم
ورزش نکردن
دیابت
سن( مردان 45 سال به بالا و زنان 50 سال به بالا در معرض خطر بیشتری برای بیماریهای قلبی هستند)
کسی که از نظر جسمی بی تحرک است یا به اندازه کافی ورزش نمیکند.
چگونه تست TG انجام میشود؟
1. با ضد عفونی کننده محل را تمیز کرده و یک نوار الاستیک(گارو) را به دور بازو میبندید تا خون داخل رگها جمع شود.
2.نوک سوزن را در رگ وارد کرده و خون را در لوله ای که به سوزن متصل است جمع میکنید.
3.پس از پر شدن لوله، گارو و سوزن را برمیدارید.
سپس با پنبه یا گاز به محل سوراخ شده فشار میدهید تا خونریزی متوقف شود.
یک دستگاه پرتابل نیز میتواند این تست را انجام دهد.
این دستگاه نمونه بسیار کمی از خون را از نوک انگشت جمع میکند و میزان تریگلیسیرید شما را به عنوان بخشی از صفحه لیپیدی، تجزیه و تحلیل میکند.
علاوه بر این، شما میتوانید یک دستگاه پرتابل(چربی سنج) برای نظارت بر میزان تریگلیسیرید خود در خانه خریداری کنید؛
روش دیگر برای کنترل تری گلیسیرید در خانه، ارسال نمونه خون به آزمایشگاه با استفاده از یک کیت آماده است.
خطرات مرتبط با تست تری گلیسیرید چیست؟
از نمونه گیری خون ممکن است درد یا کبودی به وجود آید.
در هر صورت، این نوع نمونه گیری شامل خطراتی میتواند باشد:
خون ریزی بیش از حد
سبکی سر یا غش کردن
تجمع خون در زیر پوست یا هماتوم
عفونت
آیا برای قبل از تست لازم است کاری انجام دهید؟
استانداردهای فعلی توصیه میکنند که هنگام ناشتا بودن آزمایش انجام شود و به مدت 9 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ، فقط آب مجاز است.
علاوه بر این، الکل نیز نباید به مدت 24 ساعت قبل از آزمایش مصرف شود.
البته ممکن است این تست را بدون نیاز به ناشتا بودن انجام دهید.
داروهایی نیز هستند که میتوانند بر روی آزمایش تأثیر بگذارند پس از مصرف آنها قبل از تست تریگلیسیرید دوری کنید مانند:
اسید اسکوربیک
آسپاراژیناز
مسدود کننده های بتا
کلستیرامین (Prevalite)
کلوفیبرات
کلستیپول (Colestid)
استروژن ها و استروئیدها
فنوفیبرات (Fenoglide ،Tricor)
روغن ماهی
داروهای ادرار آور
جم فیبروزیل (لوپید)
اسید نیکوتینیک
قرص های جلوگیری از بارداری
بازدارنده های پروتئاز
رتینوئیدها
برخی از داروهای ضد روان پریشی
استاتین ها
برخی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
برخی از داروهای HIV
این نتایج به چه معناست؟
تری گلیسیریدها معمولا با واحد میلیگرم تری گلیسیرید در هر دسیلیتر (dL) خون اندازه گیری میشوند.
برای بزرگسالان، نتایج معمولا به صورت زیر دسته بندی میشوند:
دامنه طبیعی/ مطلوب تریگلیسیرید: کمتر از 150 میلیگرم در دسیلیتر
محدوده مرزی تریگلیسیرید: 150 تا 199 میلیگرم در دسیلیتر
دامنه تریگلیسیرید بالا: 200 تا 499 میلیگرم در دسیلیتر
دامنه تریگلیسیرید بسیار بالا: 500 میلی گرم در دسی لیتر به بالا
بالاتر از سطح طبیعی ممکن است شما را در معرض بیماری قلبی قرار دهد.
برای کاهش سطح و کاهش خطر، مسئول بهداشت ممکن است تغییراتی در سبک زندگی را توصیه کند و یا داروهایی را تجویز کند.
اگر نتایج شما از در سطح مرزی و یا کمی بالاتر بود، این راهکارها توصیه میشود:
لاغر شدن
داشتن رژیم غذایی سالم
ورزش بیشتر
کاهش مصرف الکل
مصرف دارو برای کاهش کلسترول
اگر نتایج شما سطح بالا یا بسیاربالا بود ، علاوه بر توصیههای بالا، این موارد نیز توصیه میشود:
رژیم غذایی بسیار کم چربی را دنبال کنید.
مقدار قابل توجهی وزن کم کنید.
داروهایی که برای کاهش تریگلیسیرید طراحی شدهاند را مصرف کنید.
توجه داشته باشید که قبل از ایجاد هرگونه تغییر اساسی در رژیم غذایی یا ورزش حتما با مسئول بهداشت یا پزشک خود صحبت کنید.
تفاوت بین تری گلیسیرید و کلسترول چیست؟
تری گلیسیرید و کلسترول انواع مختلفی از لیپیدها هستند که در خون شما گردش میکنند:
تری گلیسیرید کالری استفاده نشده را ذخیره میکند و سبب تامین انرژی بدن شما میشود.
از کلسترول برای ساخت سلولها و برخی هورمونها استفاده میشود.
چرا میزان تری گلیسیرید بالا مهم است؟
سطح بالای تری گلیسیرید ممکن است در تصلب شرایین یا ضخیم شدن دیواره رگها که خطر سکته، حمله قلبی و بیماری های قلبی را افزایش میدهد، نقش داشته باشد و همچنین میتواند باعث التهاب حاد لوزالمعده (پانکراتیت) شود.
میزان تری گلیسیرید بالا اغلب نشانه یکی از مجموعه مواردی است که خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش می دهد؛
از این مجموعه میتوان به چاقی و سندرم متابولیک اشاره کرد که شامل وجود چربی بیش از حد کمر، فشار خون بالا، تری گلیسیرید بالا، سطح کلسترول بالا و قند خون بالا و غیر طبیعی است.
سطح تری گلیسیرید بالا همچنین می تواند نشانهای از موارد زیر باشد:
دیابت نوع 2 یا پیش دیابت
سندرم متابولیک که در بالا توضیح داده شد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش میدهد.
سطح پایین هورمونهای تیروئید (کم کاری تیروئید)
برخی شرایط نادر ژنتیکی که بر چگونگی تبدیل چربی به انرژی در بدن تأثیر میگذارد.
همچنین برخی اوقات سطح تریگلیسیرید زیاد از عوارض مصرف برخی داروهایی است که در بالا نام برده شد.
بهترین روش برای کاهش تری گلیسیرید چیست؟
انتخاب سبک زندگی سالم بسیار مهم است:
به طور منظم تمرین کردن: حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی را در بیشتر یا تمام روزهای هفته انجام دهید؛
ورزش منظم می تواند تری گلیسیرید را کاهش داده و کلسترول خوب (HDL) را تقویت کند.
سعی کنید فعالیت بدنی بیشتری را در کارهای روزمره خود بگنجانید؛ به عنوان مثال ، در محل کار از پله ها بالا بروید یا در هنگام استراحت قدم بزنید.
از مصرف شکر و کربوهیدراتهای تصفیه شده خودداری کنید: کربوهیدراتهای ساده، مانند شکر و غذاهای ساخته شده با آرد سفید یا فروکتوز، میتوانند باعث افزایش تری گلیسیرید شوند.
لاغر شدن: اگر به هایپرتریگلیسیریدمی خفیف تا متوسط مبتلا هستید، بر کاهش کالری تمرکز کنید
چرا که کالری اضافی به تریگلیسیرید تبدیل میشود و به صورت چربی ذخیره میشود. پس کاهش کالری باعث کاهش سطح تریگلیسیرید میشود.
چربیهای سالم تری را انتخاب کنید: به جای چربی اشباع موجود در گوشتها، چربی سالم موجود در گیاهان مانند روغن زیتون و کانولا را مصرف کنید. به جای گوشت قرمز، ماهیهای سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی سالمون را امتحان کنید.
از مصرف چربیهای ترانس و یا غذاهای حاوی روغن و چربیهای هیدروژنه خودداری کنید.
میزان الکل مصرفی خود را محدود کنید: الکل دارای کالری و قند زیادی است و به ویژه بر روی تری گلیسیرید تأثیری قوی دارد.
اگر به هایپرتریگلیسیریدمی شدید مبتلائید، از نوشیدن هر نوع الکل خودداری کنید.
در مورد دارو چطور؟
اگر تغییر سبک زندگی سالم برای کنترل تری گلیسیرید بالا کافی نباشد، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
استاتین ها: اگر میزان کمی کلسترول یا سابقه انسداد عروق یا دیابت دارید،
این داروهای کاهش دهنده کلسترول توصیه می شود.
نمونه هایی از استاتین ها شامل کلسیم آتورواستاتین (لیپیتور) و کلسیم روزوواستاتین (کرستور) است.
فیبرات ها: داروهای فیبرات که از معروف ترین آنها فنوفیبرات و جم فیبروزیل (Lopid) هستند، میتوانند سطح تریگلیسیرید شما را کاهش دهند.
اگردچار بیماری کلیوی یا کبدی شدید باشید، از فیبرات استفاده نمیشود.
روغن ماهی: روغن ماهی که به عنوان اسیدهای چرب امگا 3 نیز شناخته میشود، میتواند به کاهش تریگلیسیرید کمک کند.
داروهای تجویز شده دارای روغن ماهی، مانند Lovaza ، حاوی اسیدهای چرب فعال تر از بسیاری از مکملهای بدون نسخه هستند.
البته توجه کنید که روغن ماهی در لخته شدن خون اختلال ایجاد میکند و قبل از مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.
نیاسین: نیاسین، که گاهی اسید نیکوتینیک نامیده میشود، میتواند باعث کاهش تریگلیسیریدها و LDL شود.
قبل از مصرف نیاسین بدون نسخه با پزشک خود صحبت کنید زیرا میتواند تداخل دارویی ایجاد کند.
توجه داشته باشید که در صورت تجویز دارو توسط پزشک، مصرف آن مهم است اما تغییر سبک زندگی مهم تر است.
نویسنده:
مهسا محمدهاشمی
منابع:
https://medlineplus.gov/lab-tests/triglycerides-test/
https://labtestsonline.org/tests/triglycerides
https://www.healthline.com/health/triglyceride-level#treatments
یک نظر