تست هموسیستئین

هموسیستئین نوعی اسیدآمینه است، ماده‌‌‌‌‌ای شیمیایی که بدن از آن برای ساخت پروتئین استفاده می‌کند.

مقدار بسیار کمی هموسیستئین در جریان خون وجود دارد، زیرا این اسیدآمینه به‌سرعت در بدن تجزیه می‌شود. به‌طور معمول، ویتامین B₁₂، ویتامین B₆ و اسیدفولیک، هموسیستئین را تجزیه کرده و آن را به سایر مواد مورد نیاز بدن تبدیل می‌کنند.

گاهی به بیماری‌هایی دچار می‌شویم که علت آن‌ها، فقر مواد غذایی ضروری برای بدن همانند ویتامین‌ها و عناصر معدنی است. برای مثال ریزش مو، ضعف بینایی و… از جمله عارضه‌هایی هستند که در زمان مراجعه به متخصص برای درمان، اغلب از ما می‌خواهند آزمایشاتی انجام دهیم تا سطح مواد غذایی در بدن تشخیص داده شود.

یکی از این آزمایشات، اندازه‌گیری هموسیستئین خون است. افزایش و تجمع این اسیدآمینه نشان‌دهنده‌ی کاهش ویتامین‌های مسئول تجزیه آن است. هموسیستئین افزایش‌یافته همچنین ممکن است مربوط به خطر بالای بروز بیماری عروق کرونر قلب، سکته‌ی مغزی، بیماری عروق محیطی (رسوب چربی در شریان‌های محیطی) و سخت شدن شریان‌ها (آترواسکلروز) باشد.

مقادیر زیاد هموسیستئین خطر تشکیل لخته خون در عروق را افزایش می‌دهد. مکانیسم‌های مختلفی برای چگونگی تاثیر هوموسیستئین در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) پیشنهاد شده‌است‌، اما ارتباط مستقیم این موارد با این اسیدآمینه به‌طور کامل تأیید نشده‌است.

همچنین بخوانید: تست Anti-TPO

آزمایش هموسیستئین می‌تواند برای موارد زیر استفاده شود:

تشخیص کمبود ویتامین B₁₂، B₆ یا اسیدفولیک

کمک به تشخیص هموسیستینوری، یک اختلال نادر و ارثی که از تجزیه پروتئین‌های خاص در بدن جلوگیری می‌کند. این اختلال می‌تواند باعث مشکلات جدی سلامتی شود و معمولا در اوایل دوران کودکی شروع می‌شود. اکثر ایالت‌های ایالات متحده از همه‌ی نوزادان می‌خواهند که آزمایش خون هموسیستئین را به‌عنوان بخشی از غربال‌گری معمول نوزادان انجام دهند.

غربال‌گری بیماری قلبی در افرادی که در معرض خطر بالای حمله قلبی یا سکته هستند.

علائم کمبود ویتامین B یا اسیدفولیک:

سرگیجه

ضعف

خستگی

پوست رنگ‌پریده

درد زبان و دهان

سوزن سوزن شدن در دست‌ها، پاها، بازوها

مشکلات قلبی قبلی یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی

آزمایش چگونه انجام می‌شود؟

پزشک با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازو نمونه‌ی خون می‌گیرد.

پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله‌ی آزمایش یا ویال جمع‌آوری می‌شود.

برای آماده شدن آزمایش باید کاری انجام دهیم؟

ممکن است لازم باشد 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش هموسیستئین، ناشتا باشید (نخورید و ننوشید).

آیا خطری برای انجام آزمایش وجود دارد؟

انجام آزمایش خون خطر بسیار کمی دارد. ممکن است در نقطه‌ای که سوزن گذاشته‌شده درد خفیفی یا کبودی داشته باشد، اما بیشتر علائم به سرعت از بین می‌روند.

نتایج آزمایش:

اگر نتایج سطوح بالای هموسیستئین را نشان دهد، ممکن است به این معنی باشد:

• در رژیم غذایی ویتامین B₁₂، B₆ یا اسیدفولیک کافی دریافت نمی‌شود.
• شخص در معرض خطر بیشتری برای بیماری قلبی است.
• اختلال هموسیستینوری. اگر سطوح بالایی از هموسیستئین یافت شود، آزمایشات بیشتری برای رد یا تأیید تشخیص مورد نیاز است.

اگر سطح هموسیستئین شخص طبیعی نبود، حتما به این معنی نیست که یک بیماری پزشکی دارد که نیاز به درمان دارد. عوامل دیگری می‌توانند بر نتایج تأثیر بگذارند، از جمله:

• سن. سطح هموسیستئین می‌تواند با افزایش سن بالاتر رود.
• جنسیت. مردان معمولا سطح هموسیستئین بالاتری نسبت به زنان دارند.
• مصرف الکل
• سیگار کشیدن
• استفاده از مکمل‌های ویتامین B

درمان:

اگر پزشک فکر می‌کند کمبود ویتامین دلیل سطوح بالای هموسیستئین است، ممکن است تغییرات رژیم غذایی را برای رفع مشکل توصیه کند. فردی که از طریق رژیم غذایی یا مکمل­ها به اندازه کافی ویتامین B و یا فولات دریافت نکند، ممکن است بدن نتواند هموسیستئین را به فرم‌هایی تبدیل کند که توسط بدن قابل استفاده باشد. در این حالت، سطح هموسیستئین در خون افزایش می‌یابد. هم‌چنین اگر پزشک فکر می‌کند که سطح هموسیستئین شخص را در معرض خطر بیماری قلبی قرار می‌دهد، وضعیت را زیر نظر خواهد گرفت و ممکن است آزمایش‌های بیشتری را درخواست کند.

نتیجه‌گیری:

انجمن قلب آمریکا (AHA) رابطه بین سطح هموسیستئین و میزان بقای حمله قلبی یا سکته مغزی را تأیید می‌کند، اما افزایش هموسیستئین را مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به بیماری قلبی نمی‌داند. در واقع AHA استفاده گسترده از اسید فولیک و ویتامین‌های B را برای کاهش خطر حمله قلبی و سکته مغزی توصیه نمی‌کند، اما یک رژیم غذایی سالم و متعادل را ارتقا می‌بخشد و به پزشکان توصیه می‌کند عوامل کلی خطر و رژیم غذایی را در مدیریت بیماری‌های قلبی عروقی در نظر بگیرند.

نویسنده: زهرا سروآزاد

منابع:

medlineplus

webmd

همچنین بخوانید: آزمایش لاکتوفرین