آزمایش ANA موضوعی است که در این مقاله به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهیم. آزمایش ANA چیست و چه زمانی جواب آن مثبت می‌شود؟ چگونه برای این آزمایش آماده شویم و روند آزمایش به چه صورتی است؟ این سوالات تنها بخشی از سوالاتی است که در اینجا به آنها پاسخ می‌دهیم. 

آزمایش خون آنتی‌بادی هسته‌ای

آزمایش خون آنتی­‌بادی ضدهسته­‌ای (antinuclear autoantibodies) که به آن آزمایش ANA نیز گفته می‌شود، پروتئین خاصی را در جریان خون شناسایی می‌کند. این آزمایش به راهنمایی تشخیص بیماری کمک می‌کند و پزشکان اغلب از این آزمایش برای رد لوپوس یا سایر بیماری‌­های خود ایمنی استفاده می‌­کنند.

سیستم ایمنی بدن آنتی‌­بادی را برای حفظ سلامت بدن در مبارزه با مهاجمان ناخواسته تولید می­کند. با این حال، گاهی اوقات سیستم ایمنی اشتباه کرده و بافت خود فرد را به اشتباه تهدید و به آن حمله می­کند.

لوپوس یک بیماری خود ایمنی است، به این معنی که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول‌های بدن حمله می‌­کند. پزشک می­تواند آزمایش آنتی‌­بادی­ های ضد هسته‌­ای (ANA test) را در خون تجویز کند. در صورت نتیجه مثبت، ممکن است فرد به بیماری خود ایمنی مبتلا باشد. هنگام تشخیص، پزشک نتیجه آزمایش و طیف وسیعی از عوامل دیگر، از جمله سابقه پزشکی و علائم فرد را بررسی می‌کند.

تست ANA چیست؟

این آزمایش میزان ANA در خون را اندازه گیری می­کند و نتیجه مثبت می­تواند به یک بیماری خود ایمنی اشاره کند.

ANA چیست؟

یک پزشک آزمایش خون ANA (antinuclear autoantibodies) را مانند هر آزمایش خون دیگر تجویز می‌کند. این آنتی­‌‌‌بادی ­ها باعث می­شوند که سیستم ایمنی بدن به هسته­ ها یا مراکز پردازش سلول­ ها و بافت­ های خود بدن حمله کند.

آنتی بادی ­ها پروتئین­ هایی هستند که به سلول­ های ایمنی بدن دستور می­‌دهند سلول­‌ها و ذرات خارجی را هدف قرار داده و به آنها حمله کنند. سلول­‌های سیستم ایمنی بدن معمولاً به آنتی‌بادی­ ها پاسخ می­‌دهند. این به سلول­‌های ایمنی اجازه می­دهد بین ذرات متعلق به بدن و بقیه که ممکن است باعث آسیب شوند، تشخیص بگذارند.

آنتی­ بادی­ هایی که باعث حمله سیستم ایمنی به بافت خود بدن می­شوند، آنتی آنتی­ بادی نامیده می­ شوند. اینها اساس بیماری­ های خودایمنی هستند. ANA  باعث می­شود سیستم ایمنی به هسته سلول که حاوی مواد ژنتیکی آن است حمله کند.

شرایط بیماری خودایمنی بدن

یک فرد با سطح ANA بالا ممکن است بیماری خودایمنی داشته باشد. پزشکان گاهی اوقات این شرایط را بیماری­ های روماتیسمی مرتبط با ANA می‌­نامند.

سندرم شوگرن، که در آن سیستم ایمنی بدن به غدد بزاقی و اشک حمله کرده و منجر به خشکی دهان و چشم می­شود.

اسکلروز سیستمیک، یا اسکلرودرمی، که باعث ضخیم شدن پوست و مشکلات بالقوه دیگر می­شود.

بیماری بافت پیوندی مختلط، که در آن تعدادی از مشکلات خود ایمنی با هم اتفاق می­افتد، مانند لوپوس و اسکلروز سیستمیک

پدیده رینود، که در آن فرایند خودایمنی بر جریان خون و اندام های بدن، مانند انگشتان دست، در درجه حرارت سرد تغییر رنگ می­‌دهد.

مراحل آزمایش ANA

کارشناس آزمایشگاه با استفاده از سوزن و سرنگ یا ویال نمونه خون را می‌­گیرد. اغلب از طریق ورید داخل آرنج یا پشت دست. پس از دادن نمونه خون، فرد می­تواند به فعالیت­ های منظم خود بازگردد.

آماده ­شدن برای آزمایش خون  ANA

پیش از آزمایش در مورد هرگونه آماده سازی لازم برای آزمایش خون ANA با پزشک مشورت کنید. قبل از دادن نمونه خون، فرد نیازی به آماده سازی خاصی مانند ناشتا بودن ندارد. ممکن است آزمایش خون دیگری را نیز تجویز کرده با شد که نیاز به ناشتا بودن دارد. چندین دارو می­‌توانند سطح ANA را تحت تأثیر قرار دهند. پرستار باید قبل از گرفتن نمونه از مصرف هر دارویی مطلع باشد.

آزمایش ANA به لوپوس بسیار حساس است، اما نتیجه مثبت لزوماً به معنای ابتلای فرد به این بیماری نیست. آزمون ANA همچنین می­تواند نتیجه منفی کاذب بدهد.  ممکن است یک فرد نتیجه منفی داشته باشد اما هنوز هم لوپوس داشته باشد. به خصوص این بیماری در مراحل اولیه است.

تشخیص مثبت در آزمایش ANA

یک نتیجه مثبت در آزمایش ANA ممکن است به پزشک کمک کند تا یک اختلال خود ایمنی را تشخیص دهد. با این حال، اگر بعد از نتیجه مثبت، نه شخص و نه پزشک علائم و نشانه­ هایی را تشخیص ندهند، تیم پزشکی ممکن است نتیجه را نادیده بگیرند. مراحلی که نتیجه مثبتی را دنبال می­کنند به سلامت کلی فرد بستگی دارد.  علائم آنها به تعیین علت سطح ANA کمک می­کند.

نتیجه پایانی

تست ANA یک آزمایش بسیار حساس اما غیر اختصاصی است که می­تواند به حذف شرایط خودایمنی مانند لوپوس کمک کند. یک پزشک آزمایش را به روشی کاملاً مشابه سایر آزمایشات خون انجام می­‌دهد. فرد نیازی به انجام مقدمات خاصی ندارد. در حالی که پزشکان غالباً از آزمایش برای تأیید تشخیص لوپوس استفاده می­کنند، می­تواند نتایج مثبت و منفی کاذب را ارائه دهد. تأیید هر نوع تشخیص به پزشک نیاز دارد تا شناخت کاملی از علائم و سابقه پزشکی فرد بدست آورد.

گرد آورنده: فاطمه گودرزی

منابع:

1. https://labtavana.ir/%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-ana-%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A2%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B6%D8%AF%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C/
2. https://www.google.com/search?q=%D8%AA%D8%B3%D8%AA+ana+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjD5IfWn7LyAhVEqxoKHZa2AlkQ_AUoAnoECAEQBA&biw=1536&bih=722&dpr=1.25#imgrc=fWOYb4FpKLlN3M&imgdii=hK2drsLL_qwkZM
3. https://www.google.com/search?q=%D8%AA%D8%B3%D8%AA+ana+%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C+%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjD5IfWn7LyAhVEqxoKHZa2AlkQ_AUoAnoECAEQBA&biw=1536&bih=722&dpr=1.25#imgrc=YV2kHP6ohii8wM