فهرست مطالب
مخزنی از جنس اسپرم
مخزن نگهداری اسپرم یک ظرف فولادی ضدزنگ است؛ که برای نگهداری مایع منی استفاده میشود و در نهایت برای لقاح مصنوعی زنان یا سایر روش‌های القای بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. مملو از نیتروژن مایع است، این مخزن قادر است مقادیر زیادی مایع منی را برای مدت طولانی ذخیره کند. معمولاً برای ذخیرهی منی منجمد استفاده میشود. مخزن منی را میتوان با مایع منی تازهای که در داخل ظروف ذخیره‌سازی به نام نی قرار داده شده‌است پر کرد. نی‌های حاوی مایع منی تازه و زنده سپس در مخزن قرار می‌گیرند، جایی که نیتروژن مایع تقریباً به‌سرعت مایع منی را منجمد میکند و آن را تا زمانی که آماده استفاده شود زنده نگه می‌دارد. مخازن در اصل یک ظرف خلاء بزرگ با عایق داخل محفظه خلاء هستند، بسیار شبیه قمقمه‌های بزرگ است. بخش‌های کار عبارت‌اند از یک درب، چوب پنبه پلی‌استایرن، قوطی‌ها، محفظه داخلی که نیتروژن مایع را نگه می‌دارد. چوب پنبه معمولاً 4 تا 6 اینچ طول دارد و دارای شیارهایی در طرفین برای آویزهای قوطی است. چوب پنبه طوری طراحی شده‌است که در گردن مخزن قرار می‌گیرد و اجازه می‌دهد تا گاز نیتروژن در حال تبخیر خارج شود. اگر درپوش خیلی محکم بسته شود، گاز در مخزن فشار ایجاد میکند و در نهایت باعث انفجار آن میشود.
ازجمله دلایل ذخیرهی اسپرم
لقاح تخمک تنها دلیل ذخیره منی در مخزن منی نیست. پزشکان دلایل متعددی برای نگهداری مایع منی در مخزن مایع منی دارند که تحقیقات و آزمایش‌ها دلایل اصلی انجام چنین اقدامی است. پزشکان با نگهداری مایع منی در یک ظرف ایمن از نظر سرمایشی، می‌توانند نمونه‌های کوچک مایع منی را چندین بار با استفاده از مقدار مایع منی مورد نیاز برای آزمایش واقعی آزمایش کنند. مایع منی باقیمانده را میتوان دوباره در مخزن منی قرار داد تا زمانی که یک بار دیگر به آن نیاز شود.
از دیگر کاربردهای مخزن میتوان به انتقال نمونه‌های مایع منی به آزمایشگاه‌های مختلف اشاره کرد. نسخه‌های کوچک مخزن معمولاً برای بسته‌بندی نمونه‌های مایع منی استفاده میشود، زیرا آنها به آزمایشگاه‌های بیرونی پست می‌شوند. در برخی موارد، پزشک میتواند نمونه مایع منی را در یک مخزن پر از نیتروژن مایع بسته بندی کند و آن را از طریق یک سیستم پستی یا خدمات تحویل شبانه به آزمایشگاه مجهزتر ارسال کند تا بتوان با دقت بیشتری آزمایش کرد. این همچنین میتواند برای نمونه‌های دستور دادگاه برای اثبات یا رد مسائل والدین، سؤالات قومیت و خویشاوندی و همچنین ارائه مدرک در هر موضوعی از مسائل محاکمه باشد.
مخزن منی که روزانه در صنایع لبنی و گاو استفاده میشود، برای ذخیره حداکثر 500 نی منی گاو نر که برای لقاح مصنوعی یک گاو مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کار به‌منظور فراهم کردن توانایی‌های گله‌داران در سراسر جهان برای پرورش یک گاو نر خاص به امید بهبود تولید شیر، کیفیت گوساله یا حتی استفاده از فرزندان منی منجمد گاو برای پرورش آینده انجام میشود. پرورش‌دهندگان گاوهای نر قهرمان باکینگ نیز به امید تکرار همان ویژگی‌های قهرمان در یک نسل خونی جدید، منی قهرمان را به پرورش‌دهندگان می‌فروشند
نگهداری و مراقبت از مخزن ذخیرهی اسپرم
- عمر مورد انتظار یک مخزن ذخیره‌سازی مدرن با در نظر گرفتن قرار دادن و نگهداری مناسب حداقل 10 تا 12 سال است.
- هر شش یا هفت هفته، یک نماینده مصرف نیتروژن مایع را کنترل میکند و از طرف شما گزارشی را نگه می‌دارد. مخزن استاندارد 20 لیتری مزرعه دارای مدت کار معمولی 142 روز است و به‌طور متوسط 09/0 لیتر در روز تبخیر میشود. این نرخ‌ها بسته به دفعات باز شدن مخزن متفاوت خواهد بود. اگر تبخیر نیتروژن غیرعادی به نظر برسد، نماینده مخزن به تولیدکننده هشدار می‌دهد. فراتر از آن، نگهداری اولیه مخزن منی به عهده تولید کننده‌است.
- مخزن باید در مکانی با نور و تهویه مناسب قرار گیرد. نور کافی بالای مخزن تضمین میکند که میتوان به‌خوبی لوله گردن را دید و به خط یخبندان اشاره کرد. درحالی‌که گازی شدن نیتروژن مایع بسیار کند است، باید از وجود گاز نیتروژن آگاه باشیم و تهویه را در نظر بگیریم. در حین کار از مخزن استاندارد مزرعه، یک در باز یا پنجره کمی باز کافی است. مهم است که مخزن مستقیماً روی بتن قرار نگیرد، زیرا رطوبت، مواد معدنی و سایش بتن می تواند پوسته آلومینیومی بیرونی مخزن را خورده کند.
- در صورت بروز سوراخ، از دست دادن خلاء و خرابی مخزن قطعی است. جداسازی مخزن از بتن میتواند به‌سادگی نصب آن بر روی یک پالت چوبی مربعی 16 تا 18 اینچی یا فوم سفت و سخت باشد.
نحوه‌ی تمیزکردن دستگاه
در صورت نیاز به تمیز کردن مخزن، صابون ملایم و آب کافی است. درحالی‌که بهتر است از آب با فشار قوی استفاده نکنید، و با احتیاط بشویید تا از ورود آب به چوب پنبه گردن جلوگیری کنید. شستن با این روش میتواند چوب پنبه گردن را به‌طور محکم در جای خود منجمد کند و اجازه خروج گاز نیتروژن را ندهد. افزایش فشار میتواند مخزن را با نتایج فاجعه آمیزی پاره کند.
نحوه‌ی حرکت مخزن
مخزن را تا حد امکان کمتر حرکت دهید. اگر جابه‌جایی مخزن ضروری است، مخزن را با هر دو دسته بلند کنید تا نسبتاً تراز بماند. در صورت حمل در مسافت طولانی‌تر، از گاری کمک بگیرید .یک مخزن پر حدود 28 کیلوگرم وزن دارد. از دست زدن به مخزن یا انداختن خودداری کنید زیرا میتواند به مهر و موم بین لوله گردن و آستر داخلی آسیب برساند و در نتیجه خلاء را از دست بدهد.
دلایل از دست دادن خلاء و خرابی مخزن
- از دست دادن خلاء و خرابی قریب‌الوقوع مخزن با ایجاد یخزدگی سریع در اطراف بیرون لوله گردن نشان داده میشود.
- عادت کنید هر زمان که از کنار دستگاه رد می‌شوید، درب آن را باز کنید و نگاهی سطحی به مخزن بیندازید. میله‌های اندازه‌گیری پلاستیکی نیز از A.I شما موجود است. شرکت، به تولیدکننده اجازه می‌دهد تا سطوح نیتروژن را بین بازدیدهای تحویل بررسی کند.
- به‌سادگی میله اندازه‌گیری را تا انتهای مخزن پایین بیاورید و اجازه دهید خنک شود. چوب را بیرون بکشید و سطح یخزدگی را که نشان‌دهنده سطح نیتروژن است بخوانید.
- همیشه از یک چوب اندازه‌گیری پلاستیکی یا چوبی در نیتروژن مایع استفاده کنید، زیرا فلز خیلی سریع به سردی منتقل میشود. هرگز از یک قطعه لوله برای اندازه‌گیری سطح نیتروژن استفاده نکنید. در عرض چند ثانیه دوش نیتروژن مایع دریافت خواهید کرد.
- پس از اتمام برداشتن مایع منی از مخزن، چوب پنبه گردن را تعویض کنید. اگر مخزن باز بماند، خشک نمی‌شود، اما افزایش گاز نیتروژن حاصل میشود.
- منابع چوب پنبه‌های گردن آسیب‌دیده باید تعویض شوند. بازیابی چوب پنبه گردن شکسته که داخل مخزن می‌افتد دشوار است.
- برای امنیت خود و برای جلوگیری از آسیب جدی احتمالی به کودکان، مخزن را در صورت عدم استفاده قفل نگه دارید.
- بچه‌ها به‌دلیل خواص نیتروژن مایع، شیفتگی به نیتروژن مایع دارند، احتمالاً داستان‌هایی از یخ‌زدن اشیا و تماشای خرد شدن آنها هنگام انداختن شنیده‌اند.
انتقال نیتروژن مایع
مخازن نیتروژن مایع هنگام حمل‌ونقل باید به‌طور ایمن در بستر یک وانت بار بسته شوند. مقررات مربوط به حمل‌ونقل کالاهای خطرناک، مخازن نیتروژن مایع را در محفظه مسافری هر وسیله نقلیه ممنوع میکند. این مقررات همچنین نیاز به برچسب ایمنی روی مخزن دارد.
ایمنی و کمک های اولیه
- همانطور که گفته شد، تهویه کافی را در محلی که مخزن شما در آن ذخیره میشود فراهم کنید، زیرا بخار اضافی در حین پر شدن تولید میشود.
- یک جفت عینک ایمنی را در کنار مخزن خود آویزان کنید و از آن استفاده کنید. یک قطره نیتروژن مایع در چشم میتواند آسیب جدی ایجاد کند.
- تماس با نیتروژن مایع باعث یخزدگی بافت میشود، مانند سرمازدگی شدید. ناحیه تماس را با آب خنک یا ولرم بشویید. برای سوختگی یا تاول‌های شدید، فوراً به‌دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.
- در شرایط نشت، نیتروژن به گاز تبدیل میشود و اکسیژن را جابه‌جا میکند. برای فردی در آن ناحیه، علائم کمبود اکسیژن به سرعت ظاهر میشود و علائمی همچون سردرد، سرگیجه و در نهایت بیهوشی به همراه دارد. CPR باید به‌سرعت در فردی که در این حالت قرار دارد انجام شود.
بایدها و نبایدهای استفاده از این دستگاه
بایدها:
- مخزن را در مکانی با نور و تهویه مناسب نگه دارید.
- یک پالت چوبی یا فوم سفت و سخت را در زیر مخزن قرار دهید.
- در صورت نیاز از آب و صابون ملایم برای تمیز کردن مخزن استفاده کنید.
- سطح نیتروژن را به‌طور مرتب چک کنید.
- پس از استفاده، چوب پنبه گردن را تعویض کنید.
- یک جفت عینک ایمنی را نزدیک مخزن نگه دارید و از آنها استفاده کنید.
- در صورت عدم استفاده مخزن را قفل کنید.
- یک مخزن را برای حمل‌ونقل در بستر کامیون ببندید.
- هنگام بازیابی یک نی منی، بالای قوطی را زیر لوله گردن نگه دارید.
- از یک گیره برای محکم کردن قوطی زیر ناحیه بحرانی استفاده کنید.
- برای کنترل مایع منی از موچین از قبل خنک شده استفاده کنید.
- قرارگرفتن نی در معرض هوا را بین مخزن و واحد ذوب محدود کنید.
نبایدها:
- مخزن را مستقیماً روی بتن ذخیره نکنید.
- مخازن را در شیرخانه نگهداری نکنید.
- از یک قطعه لوله برای اندازه‌گیری سطح نیتروژن استفاده نکنید.
- مخزن را در صندلی سرنشین وسیله نقلیه حمل نکنید.
- از فشار آب قوی برای تمیز کردن بیرونی مخزن استفاده نکنید.
نتیجه‌گیری
مخزن نگهداری اسپرم یک ظرف فولادی ضدزنگ است؛ که برای نگهداری مایع منی استفاده میشود و در نهایت برای لقاح مصنوعی زنان یا سایر روش‌های القای بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. مملو از نیتروژن مایع است، این مخزن قادر است مقادیر زیادی مایع منی را برای مدت طولانی ذخیره کند.
نویسنده: شعله جاهدی
منابع:
- https://www.wise-geek.com/what-is-a-semen-tank.htm
- https://www.progressivedairycanada.com/topics/a-i-breeding/semen-tank-management-a-dozen-do-s-and-a-few-don-ts
- http://www.luresext.edu/?q=content/liquid-nitrogen-storage-tanks
