اولین سری از مجموعه وبینارهای «مشکلات امروز، مشاغل فردا»، به همت گروه ژورنال کلاب آکادمی میکروبشناسی ایران در تاریخ ۳ شهریور ۱۴۰۱ برگزار شد.
اساتید محترم دکتر 《عباس اخوان سپهی》، دکتر 《یونس انزابی》 و دکتر 《احسان قریب ممبنی》، از سخنوران دوره بودند و دربارهی شاخههای محیطی، دام و نفت رشتهی میکروبیولوژی صحبت کردند.
دکتر انزابی که سخنران اول وبینار بودند در رابطه با بیماریهای دام؛ از جمله جنون گاوی، آنفولانزا، ابولا و عوامل میکروبی که در بیماری دام نقش دارند مثل سالمونلا، بروسلا، ویبریوها و توبرکلوزیس صحبت کردند.
در ادامه بحث، به موضوعات پایاننامهها پرداختند و عنوان کردند که بهتر است دانشجویان، پایاننامههای خود را به سمت صنعتی شدن ببرند؛ از جمله موضوعات پیشنهادی، ساخت کیتهای تشخیص بیماریهای دام بود. ساخت واکسن مناسب برای دام، طیور و آبزیان و همچنین تولید دارو با استفاده از متابولیتهای ثانویه که جایگزین داروهای شیمیایی و پرعارضه میشوند، از دیگر پیشنهادات جناب دکتر انزابی بودند.
در ادامه دکتر احسان قریب ممبنی، در رابطه با بحث نفت و زیستپالایی صحبت کردند. آقای دکتر به صراحت اعلام کردند که پروژههای عظیم نفتی و زیستپالایی وجود دارد که بخاطر مسئولیت سنگین، میکروبیولوژیستها آنها را قبول نمیکنند؛ جناب دکتر پیشنهاد کردند که دانشجویان میکروبیولوژی باهم، تیم و در نهایت شرکت تشکیل دهند و از پروژههای کوچک شروع کنند تا خودشان را اثبات کرده و سپس به سمت پروژههای بزرگتر بروند. از جمله مواردی که دانشجویان در این حوزه میتوانند به آن بپردازند استفاده از زیستپالایی جهت پاکسازی آلودگیهای نفتی، از بین بردن محدودیتهای زیستپالایی، طراحی و استفاده از بیوسورفاکتانتها و بازیابی روغن بود. همچنین پژوهشگاههای نفتی بهعنوان یکی از مراکز محل کار میکروبیولوژیستها معرفی شد.
آقای دکترقریب نیز همانند دکتر انزابی، اعتقاد داشتند که بهتر است پایاننامهها به سمت صنعت و یا حل مشکل بروند تا دانشجویان بتوانند با صنعتیسازی ایدهها به درآمد و کارآفرینی برسند.
دکتر عباس اخوان سپهی به عنوان سخنران آخر، سخنرانی خود را با این انتقاد به مجموعهی آکادمی شروع کردند که باید بیشتر به صحبت و مصاحبه با افراد موفق این حوزه بپردازند تا دانشجویان متوجه مسیرهای درست بشوند و از تجربیات آنها بهره ببرند. سپس به صحبت دربارهی میکروبیولوژی محیطی، تعریف آن و همچنین راههای جداسازی میکروارگانیسمها از محیط، یعنی آب و خاک و هوا پرداختند.
در ادامه، آقای دکتر به بحث صنعت وارد شدند و مراکز، مشاغل صنعتی و مشاغل بومی مرتبط با رشتهی میکروبیولوژی محیطی را نام بردند. از مراکزی مثل ادارهی محیط زیست، ادارهی آب و فاضلاب، پارکهای علم و فناوری، پژوهشگاههای تحقیقاتی، ادارات صنعت نفت و بسیاری مراکز دیگر نام بردند. از مشاغل و پژوهشگاههای بومی هم به مراکز زیستپالایی در لاوان و خانگیران، مراکز مرتبط با قزلآلا و خاویار در شمال کشور، مراکز تحقیقاتی تولید و توسعهی کشت پسته در رفسنجان و شرکت مس سرچشمه اشاره شد. جالب است بدانید که تاکید جناب دکتر نیز بر پایاننامهی دانشجویان بود که گفتند از موضوعات مفیدی مثل نحوه مقابله با آفات استفاده شود.
همچنین بخوانید: گزارش وبینار “پروبیوتیک از آزمایشگاه تا صنعت”
پس از پایان این بخش، بخش دوم با عنوان مباحثه آغاز شد و دکتر اخوان به عنوان دبیر علمی بهطور جداگانه به صحبت با دو استاد دیگر پرداختند. در ابتدا اساتید بزرگوار اخوان و انزابی به این سوالات پاسخ دادند:
۱) به نظر شما دانشجویان میکروبیولوژی دام و محیطی، بهصورت گروهی، میتوانند شناسایی و تولید پروبیوتیک حیوانی را انجام بدهند؟
هر دو استاد عقیده داشتند که ورود دانشجویان به این حوزه بسیار عالی و سودآور خواهد بود؛ دکتر انزابی تاکید داشتند که این حوزه، از اصلیترین مشاغلی است که یک متخصص میکروبیولوژی میتواند در آن فعالیت کند.
۲) متخصصین میکروبیولوژی در حوزههای محیطی و دام میتوانند کمکی به دامپروری کشور برسانند؟
دکتر انزابی در پاسخ به این سوال به تولید محصولاتی مثل واکسن و پروبیوتیک برای دام، طیور و آبزیان اشاره کردند که با این روش عوارض آسیب رسان به دام نیز کاهش مییابد.
۳) مشاغلی هست که دانشجویان بتوانند به صورت خودمحور یا نهایتا با کمک شتابدهندهها در استانهایی که دامپروری رواج دارد ایجاد کنند؟
دکتر انزابی برای جواب این سوال، آمادگی خود را جهت معرفی دانشجویان به مراکز مرتبط اعلام نمودند.
همچنین سوالات بخش مباحثه اساتید محترم اخوان و قریب نیز به شرح زیر بود:
۱) آیا دانشجویان میتوانند زمینهای آلوده به نفت را دریافت کنند و روی این زمینها کار کنند؟ مراحل تحقیقاتی این کار به چه صورت است؟ آیا دولت اجازه انجام این کار را میدهد؟
دکتر قریب در پاسخ به این سوال گفتند که این کار برای شخص حقیقی ممکن نیست چرا که این مشاغل بهصورت پروژه ارائه میشوند و برای دریافت این پروژهها به تشکیل و ثبت شرکت احتیاج است.
۲) استفاده از باکتریهای جدا شده از محیط برای استخراج گسترده نفت ممکن است؟
طبق جواب دکتر قریب، داخل کشور تا بهحال در رابطه با این موضوع کار نشده و در تحقیقات خارج کشور هم اگر باشد گسترده نیست.
رضایت شرکتکنندگان وبینار بسیار بالا بود و خواستههایی مبتنی بر ادامهدار بودن این سبک وبینارها مطرح شد. اساتید به خوبی پاسخگوی سوالات مطرح شده توسط حضار، که در کامنتها پرسیده میشد، بودند.
برای مشاهده این وبینار میتوانید به پشتیبانی سایت biologyevents.ir و یا پیج اینستاگرام آکادمی میکروب پیام بدهید.