آکادمی بیوانفورماتیک

انواع داده (Data types)

بررسی داده و انواع آن

انواع داده

داده یا دیتا در علم کامپیوتر به‌عنوان پایه و اساس دنیای برنامه‌نویسی شناخته می‌شود. در ادامه به بررسی انواع داده می‌پردازیم که این اطلاعات به اعداد باینری دیجیتالی تبدیل می‌شوند.

وقتی متغیر یا شیء وارد برنامه­‌نویسی می­‌شود، با استفاده از انواع داده­‌های تعریف­‌شده در برنامه‌­نویسی می­‌توان این متغیر را دسته‌­ای خاص قرار داد. این طبقه‌­بندی داده موضوع مهمی در زبان­‌های برنامه‌نویسی مختلف مثل R، پایتون، C و… است. وقتی برنامه‌­نویسان برنامه یا وبسایت جدیدی را طراحی می­‌کنند؛ نوع داده باید کاملا مشخص باشد تا از اشتباهات احتمالی جلوگیری کند. تسلط به نوع داده­‌ها و تفاوت آنها به برنامه‌نویس کمک خواهد کرد تا برنامه­‌هایی با دقت بیشتر و نتیجه بهتر طراحی کند. به‌هنگام استفاده از یک زبان برنامه‌­نویسی، این داده‌­ها، به صورت بیت تعریف می­‌شوند. این بیت‌­ها، به صورت متغیرهایی تبدیل می­‌شوند که برای ما قابل درک باشند.

به علاوه هنگام برنامه‌­نویسی، ما این داده‌­ها را می‌­توانیم مرتب کنیم یا به آنها اضافه یا کم کنیم. این داده‌­ها در شکل‌­های مختلف خود را نشان خواهند داد. با توجه به نوع زبان برنامه­نویسی ممکن است، متفاوت باشد؛ داده‌­ها می‌­توانند به سوالات اساسی مثل: میزان حافظه مورد نیاز برای اجرای درست برنامه، اجرای درست برنامه چه مدت طول خواهد کشید و اینکه نتیجه‌­ی برنامه چه خواهد شد، پاسخ دهند. یادگیری طبقه­‌بندی داده‌­ها می‌­تواند در فهم بهتر روند اجرای برنامه برای ما کمک‌­کننده باشد. دراین مقاله، به بررسی داده‌­های نسبتا مهم خواهیم پرداخت. قبل از شروع تعریف انواع داده­‌ها، بهتر است به معرفی اعداد باینری بپردازیم؛ مبحثی که بخش مهمی از برنامه‌­نویسی و معماری کامپیوتر را تعریف می­‌کند.

برای آشنایی بیشتر با رشته‌ی بیوانفورماتیک اینجا کلیک کنید.

 اعداد باینری چیستند؟

اعداد باینری برای بیان اعداد در سیستم مشخص باینری استفاده می‌­شوند. در این سیستم فقط از 2 عدد 0 و 1 استفاده می­‌شود. از این اعداد در زبان­‌های برنامه­‌نویسی مختلف مثل C++ یا جاوا و.. استفاده می­‌شود. از آنجایی که کامپیوتر فقط داده‌­های به وجود آمده با اعداد باینری را متوجه می‌­شود، هر داده‌­ای که به کامیپوتر وارد می‌­شود در نهایت باید به شکل اعداد باینری به مرحله­‌ی پردازش برسد و تبدیل به صفر و یک شود.

چگونه می­‌توان اعداد باینری را محاسبه کرد؟

اعداد باینری بر اساس تعداد اجزای اعشاری ساخته می‌­شوند. اگر یک عدد باینری به طول مثال n جزء داشته باشد، عدد اعشاری آن به صورت … + D = (a0×20) + (a1×21) + (a2×22) محاسبه خواهد شد. برعکس موضوع نیز کاملا محتمل است و می­‌توان اعداد اعشاری را به اعداد باینری تبدیل کرد. برای مثال اگر بخواهیم روی عدد 32 این کار را انجام دهیم، مراحل زیر صورت می­‌گیرد:

ابتدا 32 را تاجایی که امکان دارد، به 2 تقسیم می‌­کنیم یعنی 32 ابتدا به 16 سپس به 8 بعد از آن به 4 و 2 و بعد از آن 1 و در نهایت 1 بر 2 که تقسیم شود چون اعداد باینری فقط از 0 و 1 تشکیل شده­‌اند، نتیجه صفر خواهد بود. در نهایت اگر نتایج به دست آمده را در جدولی مانند جدول زیر کنار هم قرار دهیم، عدد باینری 32 خواهد بود: 100000

داده

 

طبقه بندی داده

داده­‌ها طبقه‌­بندی‌­های متفاوتی دارند و این بستگی به زبان برنامه‌­نویسی دارد که چگونه آنها را تعریف کند؛ اما داده­‌هایی که در لیست زیر معرفی شده­‌اند، در اکثر زبان‌­های برنامه‌­نویسی تعریف­‌شده هستند.

  • بولین (boolean)

نوعی از داده‌­ها است که بر اساس جملات تعریف‌شده توسط برنامه‌­نویس درستی و غلط بودن آنها را مشخص خواهد کرد. این درست و غلط بودن براساس اعداد 0 و 1 مشخص می­‌شوند. که 0 برای غلط و 1 برای موضوعات درست به­‌کار می‌­رود. هدف از تعریف داده بولین (Boolean) برای استفاده در اعداد باینری و تصمیم­‌گیری­‌ها در برنامه‌­نویسی بوده است که هر دوی این موضوعات، قسمت مهمی از برنامه‌­نویسی هستند. بولین­‌ها، فقط به درست و غلط محدود نمی­‌شوند و می­‌توانند داده‌­هایی مانند: ON/OFF یا YES/NO باشند. در زبان­های برنامه­‌نویسی متفاوت، این نوع از داده ممکن است به شکل‌­های متفاوت استفاده شود.

مثال:

print(0 == False)

print(1 == True)

 

  • استرینگ (string)

استرینگ، معمولا به داده‌­هایی گفته می‌­شود که تشکیل شده از بیت­‌ها (استفاده‌شده در معماری کامپیوتر) یا کلمات هستند که نشاندهنده‌­ی یک سری کامل از عناصر پشت سرهم می‌­باشد. با توجه به نوع زبان برنامه‌­نویسی، سینتکس (syntax) استفاده‌شده برای انواع مختلف داده­‌ها متفاوت خواهد بود.

به­‌طور مثال انواع کلمات در دسته­‌ی استرینگ‌­ها قرار می­‌گیرند: سلام، زیست_­شناسی، اتحاد_زیست_شناسان_ایران

*نکته: برای نوشتن کلمات ترکیبی در برنامه­‌نویسی، حتما باید از “_” استفاده کرد و استفاده از فاصله مجاز نخواهد بود.

سینتکس (syntax) چیست؟

سینتکس­، قوانینی است که برای معنی کردن انواع مختلف داده در ساختار یک زبان برنامه نویسی استفاده می­‌شوند. در واقع سینتکس‌­ها، داده‌­­ها، کلمات را در برنامه­‌نویسی کنترل می­‌کنند؛ برای مثال سینتکس داده‌­ی استرینگ در زبان‌­های برنامه‌­نویسی مختلف به صورت زیر خواهد بود:

  • اینتجر (integer)

در واقع داده­‌ی اینتجر شامل تمام اعداد صحیح ریاضی می­‌شود. در این دسته از داده‌­ها بیشتر اعداد باینری استفاده می­‌شوند؛ اما اعداد دیگر نیز می‌­توانند در این دسته قرار بگیرند. برای اعداد اعشاری دسته‌­ی دیگری از داده‌­ها تعریف خواهد شد که در ادامه به معرفی آن خواهیم پرداخت. داده‌­ی اینتجر در اکثر زبان­‌های برنامه­‌نویسی به یک شکل نوشته و به یک شکل عمل می­‌کند.

  • فلوت (float)

به داده‌­هایی گفته می­‌شود که از جنس اعداد صحیح باشند و اعشار داشته باشند. داده­‌های فلوت زمانی استفاده می‌­شوند که نیاز به دقت بیشتر در محاسبات و بخش‌­های مختلف پروژه داشته باشیم. مثال: 2.56 و 3.32 و…

  • تاریخ (date)

این نوع از داده در واقع همان نشان‌دهنده‌­ی تاریخ است که خود تاریخ نیز تشکیل‌شده از انواع داده‌­های اینتجر یا همان داده­‌های عددی می‌­باشد.

  • طولانی (long)

داده‌­های لانگ در واقع داده­‌هایی می‌­باشند که شامل داده‌­های 32 و 64 بیتی می‌­شوند. این نوع از داده، می‌­تواند نشان­‌دهنده‌­ی متغیرهایی با 20 جزء باشد که معمولا برنامه­‌نویسان از این نوع داده برای بیان طولانی بودن استفاده می­‌کنند.

مثال:

-398,741,129,664,27

9,000,000,125,356,56

  • کوتاه (short

دقیقا برخلاف داده­‌های طولانی، از این داده برای بیان متغیرهایی با طول کم استفاده می­‌شود. این داده می‌­تواند شامل تمامی اعداد از جمله اعداد مثبت یا منفی باشد. گاهی اوقات، یک داده­‌ی کوتاه می‌­تواند یک داده‌­ی اینتجر تنها باشد.

مثال:

27400

  •  هیچ چیز! (no thing!)

این داده، نشان می‌­دهد که کد نوشته‌شده هیچ ارزشی ندارد. این داده ممکن است نشان­‌دهنده‌ی این باشد که یک کد جامانده یا برنامه­‌نویسی پروژه را با کد اشتباهی آغاز کرده است. مثال:

Dim option = Nothing

Program.WriteWords(x Is Nothing)

Int function_name(void)

  • ووید (void)

این داده، بسیار شبیه داده­‌ی no thing عمل می­‎‌کند و در واقع بیان­‌کننده این موضوع است که متغیری که نشان‌داده‎‌شده در واقع اعتبار و ارزش آن‌چنانی ندارد. این داده‎‌­ها در واقع بیان می­‌کنند که این کد، هیچ پاسخی را ریپلای نخواهد کرد.

انواع داده را در منابع و رفرنس‌های اصلی بخوانید

نتیجه‌­گیری

یک برنامه­‌نویس حرف‌ه­ایی و مسلط به برنامه­‌نویسی، در مرحله­‌ی اول باید در مورد انواع داده و کاربرد آن‌ها یاد بگیرد یا بتواند در زمان بروز مشکل راه حل­‌هایی کارساز ارائه دهد. در واقع این موضوع از شما برنامه­‌نویس باهوش‌­تری خواهد ساخت زیرا داده‌­ها، پایه­‌های اصلی علم برنامه­‌نویسی هستند. همچنین داده‌­ها و انواع آنها می‌­توانند در پژوهش و تحقیقات نیز بسیار آموزنده باشند. برنامه­‌نویسی در حیطه‌­های مختلفی کاربرد دارد و افرادی که داده‌­های مختلف را می­‌شناسند و کاربرد آنها را می­‌دانند، بهتر می‌­توانند در زمینه‌­ها و علوم مختلف از آنها استفاده کنند. یکی از بزرگ­ترین دلایل پرطرفدار بودن برنامه‌­نویسی این است که می­‌توان آن­ را به صورت خودآموز نیز آموخت. برای این­کار سایت‌­ها و برنامه­‌های بسیار متنوعی وجود دارد.  از آنجایی که علوم کامپیوتر روز­به روز در حال پیشرفت و گسترش است؛ در آینده‌­ای نه چندان دور نیاز به برنامه­‌نویسان مسلط و حرفه‌­ای خواهیم داشت. شاید بهتر باشد که از همین لحظه یادگیری را آغاز کرده و به سمت حرفه‌­ای شدن پیش برویم!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا