آزمایش تیروئید

آزمایشات عملکرد تیروئید

آزمایشات عملکرد تیروئید یک سری آزمایشات خونی است که برای اندازه‌گیری میزان عملکرد غده تیروئید استفاده می‌شود. آزمایشات موجود شامل T3 ، T3RU ، T4 و TSH است. تیروئید یک غده کوچک است که در قسمت جلویی پایین گردن شما قرار دارد. این وظیفه کمک به تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن مانند متابولیسم، تولید انرژی و خلق و خوی را دارد.

تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین(T4)

تیروئید دو هورمون اصلی تولید می‌کند: تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین(T4) اگر غده تیروئید شما به اندازه کافی از این هورمون‌ها تولید نمی‌کند، ممکن است علائمی مانند افزایش وزن، کمبود انرژی و افسردگی را تجربه کنید. به این بیماری کم کاری  گفته می‌شود. اگر غده تیروئید شما بیش از حد هورمون تولید کند، ممکن است دچار کاهش وزن، اضطراب، لرزش و احساس بالا رفتن شوید.به این حالت پرکاری گفته می‌شود. به طور معمول، پزشکی که نگران میزان هورمون شما است، آزمایش‌های غربالگری گسترده‌ای مانند T4 یا تست هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را تجویز می‌کند. اگر این نتایج غیرطبیعی باشد، پزشک آزمایشات بیشتری را برای مشخص کردن دلیل مشکل تجویز می کند.

گرفتن خون برای آزمایشات عملکرد تیروئید

در مورد هر دارویی که مصرف می‌کنید با پزشک خود صحبت کنید و اگر باردار هستید به پزشک خود بگویید. برخی از داروها و باردار بودن ممکن است بر نتایج آزمایش شما تأثیر بگذارد. خون‌گیری، روشی است که در آزمایشگاه یا مطب پزشک انجام می شود. برای آزمایش، از شما خواسته می¬شود که روی یک صندلی راحت بنشینید یا روی تخت دراز بکشید. اگر آستین بلند دارید، از شما خواسته می‌شود یک آستین را بالا بزنید یا بازوی خود را از آستین بردارید. یک تکنسین یا پرستار باند لاستیکی را محکم به دور بازوی شما می بندد تا رگ ها از خون متورم شوند. هنگامی که تکنسین یک ورید مناسب پیدا کرد آن ها یک سوزن را به زیر پوست و داخل رگ وارد می‌کنند. هنگامی که سوزن پوست  ما را سوراخ میپکند ممکن است احساس خارش تیز کنید. این تکنسین خون شما را در لوله های آزمایشگاهی جمع می‌کند و برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می‌فرستد. وقتی تکنسین مقدار خون لازم برای آزمایشات را جمع کرد، آن ها سوزن را بیرون می آورند و فشار می آورند تا خونریزی محل زخم متوقف شود. سپس تکنسین یک باند کوچک را روی زخم قرار می دهد. باید بتوانید بلافاصله به فعالیت¬های عادی روزمره خود برگردید.

عوارض جانبی و مراقبت های بعدی

خون‌گیری یک روش معمول و کم تهاجمی است. در طی روزهای پس از خون‌گیری، ممکن است در ناحیه وارد شدن سوزن، کبودی یا درد کمی داشته باشید. بسته یخ یا مسکن می‌تواند به شما در کاهش ناراحتی کمک کند. اگر درد زیادی را تجربه کردید، یا اگر ناحیه اطراف سوراخ قرمز و متورم شد، بلافاصله با پزشک خود پیگیری کنید. این ها می‌تواند نشانه هایی از عفونت باشد.

درک نتایج آزمون

نتایج T4 و TSH

آزمایش T4 و آزمایش TSH دو آزمایش رایج عملکرد تیروئید هستند. آن ها معمولاً با هم سفارش داده می شوند. آزمایش T4 به عنوان آزمایش تیروکسین شناخته می‌شود. سطح بالای T4 نشان دهنده پرکاری (hyperthyroidism) است. علائم شامل اضطراب، کاهش وزن برنامه ریزی نشده، لرزش و اسهال است. بیشتر T4 موجود در بدن شما به پروتئین متصل است. بخش کوچکی از T4 نیست و به این T4 آزاد گفته می شود. بعضی اوقات سطح T4 آزاد به همراه تست T4 نیز بررسی می‌شود. آزمایش TSH میزان هورمون تحریک کننده تیروئید در خون شما را اندازه گیری می‌کند. دامنه آزمایش TSH بین 0/4 تا 4/0 واحد بین المللی میلی هورمون در هر لیتر خون (mIU/L) است.داگر علائم کم کاری تیروئید را نشان می دهید و میزان TSH بالای 2/0 mIU / L دارید، در معرض خطر پیشرفت کم کاری تیروئید هستید. علائم شامل افزایش وزن، خستگی، افسردگی و شکنندگی موها و ناخن‌ها است. پزشک شما احتمالاً مایل است. حداقل هر سال در آینده آزمایش عملکرد تیروئید را انجام دهد. همچنین ممکن است پزشک تصمیم بگیرد درمان شما را با داروهایی مانند لووتیروکسین برای کاهش علائم شما آغاز کند. هر دو آزمایش T4 و TSH به طور معمول بر روی نوزادان تازه متولد شده انجام می شود تا غده تیروئید کم عملکرد را شناسایی کند. در صورت عدم درمان، این بیماری که کم کاری مادرزادی نامیده می‌شود، می تواند منجر به ناتوانی در رشد شود.

نتایج T3

آزمایش T3 سطح هورمون تری یدوتیرونین را بررسی می¬کند. اگر نشانه¬هایی از پرکاری غده تیروئید دارید و T4 و TSH شما بالا نیست، ممکن است آزمایش T3 نیز سفارش داده شود. محدوده طبیعی T3 100-200 نانوگرم هورمون در هر دسی لیتر خون (ng / dL) است. سطوح غیرطبیعی بالا معمولاً وضعیتی را به نام بیماری Grave نشان می¬دهد. این یک اختلال خود ایمنی است که با پرکاری  مرتبط است.

نتایج T3

یک آزمایش خون است که ظرفیت اتصال هورمونی به نام گلوبولین متصل به تیروکسین (TBG) را اندازه گیری می¬کند. اگر سطح T3 شما بالا باشد، ظرفیت اتصال TBG شما بایدکم باشد. سطح غیر طبیعی TBG غالباً نشان دهنده وجود مشكل در کلیه ها یا عدم دریافت پروتئین بدن به میزان كافی است. سطوح غیرطبیعی بالای TBG حاکی از سطح بالای استروژن در بدن است. سطح بالای استروژن ممکن است به دلیل بارداری، خوردن غذاهای غنی از استروژن، چاقی یا درمان جایگزینی هورمون باشد.

پیگیری عملکرد تیروئید

اگر فعالیت خونی شما نشان دهد که غده تیروئید شما بیش فعال یا کم کار است، ممکن است پزشک آزمایش جذب تیروئید یا آزمایش سونوگرافی را تجویز کند. این آزمایشات از نظر ساختاری غده تیروئید، فعالیت غده تیروئید و هر توموری که ممکن است مشکل ایجاد کند را بررسی می کند. بر اساس این یافته¬ها پزشک شما ممکن است بخواهد بافت  را برای بررسی سرطان نمونه برداری کند. اگر اسکن طبیعی باشد، پزشک احتمالاً برای تنظیم فعالیت تیروئید دارو تجویز می کند. آنها برای اطمینان از عملکرد دارو ، آزمایشات اضافی عملکرد  را پیگیری می کنند.

چه کسانی باید مورد آزمایش تیروئید قرارگیرند؟

اگر سابقه خانوادگی مشکلات تیروئیدی یا سندرم خستگی مزمن دارید یا اختلالات هیپوفیزی یا سایر غدد درون ریز در شما تشخیص داده شده است، حتما باید یک یا چند آزمایش موجود در پنل آزمایش تیروئید را بدهید. علاوه بر این، زنانی که نزدیک دوران یائسگی خود هستند یا باردار هستند یا اخیرا بچه دار شده‌اند (از آنجائیکه سطح T3 و T4 مناسب برای رشد مغز در سال‌های اولیه زندگی کودک ضروری است)، نیز باید آزمایش تیروئید را انجام دهند. همچنین اگر علائمی مانند افزایش وزن غیر طبیعی، افت انرژی، خشکی پوست، احساس دائمی سرما، یبوست یا کاهش وزن ناگهانی، افزایش ضربان قلب، احساس گرما یا عرق کردن زیاد، و اسهال دارید، باید نتایج آزمایش خود را بررسی کنید.

از چه طریق بفهمیم دچار کم کاری یا پرکاری تیروئید هستیم؟

در صورت وجود علائم کم کاری یا پرکاری تیروئید در اثر وجود یک بیماری که به ترشح هورمون‌های تیروئیدی آسیب وارد می‌کند، آزمایش تیروئید درخواست می شود. علائم کم کاری تیروئید شامل موارد زیر می باشد: • افزایش وزن • پوست خشک • یبوست • عدم تحمل سرد • پوست پف کرده • ریزش مو • خستگی • بی نظمی قاعدگی در زنان علائم و نشانه‌های پرکاری تیروئید نیز شامل موارد زیر می باشد: • افزایش ضربان قلب • اضطراب • کاهش وزن • مشکلات خواب • لرزش در دست • ضعف • اسهال • پف کردن اطراف چشم، خشکی، تحریک پذیری، و یا دیگر علائم چشمی

اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش تیروئید

در گذشته، برای تشخیص بیماری  های مرتبط با غده تیروئید، به صورت هم زمان از تمام تست های موجود در آزمایش تیروئید استفاده می شد. اما امروزه از یک یا دو تست غربالی مثل TSH و FT4 به صورت اولیه برای غربالگری بیماری و سپس از سایر تست ها برای تشخیص علت بیماری استفاده می شود. مهم است که توجه داشته باشیم که تست‌های تیروئیدی یک «شرح حال فوری و لحظه‌ای» از آنچه در یک سیستم بدنی پویا رخ می‌دهد، به ما عرضه می‌کنند. T4 کل، FT4، T3 کل، FT3، و یا نتایج TSH ممکن است متفاوت باشند و تحت تأثیر موارد زیر قرار گیرند: • افزایش، کاهش و تغییرات (به ارث برده یا به دست آورده از محیط باشند) در پروتئین¬هایی که T4 و T3 را درگیر می‌کنند • بارداری • استروژن و داروهای دیگر • بیماری کبد • بیماری‌های سیستماتیک • مقاومت به هورمون‌های تیروئید • اختلال هیپوفیز

شرایط همراه با کم کاری و پرکاری تیروئید

شايع‌ترين علل اختلال عملكرد تيروئيد مربوط به خود ايمنی است. بیماری گریوز موجب پرکاری تیروئید و تیروئیدیت هاشیموتو موجب کم کاری تیروئید می‌شوند. هر دو نوع کم کاری و پرکاری تیروئید می‌توانند توسط تیروئیدیت، سرطان تیروئید و تولید بیش از حد و یا کمبود TSH ایجاد شوند.

نتیجه گیری

درباره تست خواندید و همانگونه که احتمالاً متوجه شدید، تست‌های بررسی عملکرد تیروئید یک سری از آزمایش‌های خون هستند که به‌منظور اندازه گیری صحت عملکرد غده تیروئید انجام می‌شوند. و اختلال در عملکرد  می‌تواند خطرات جانبی بسیاری داشته باشد. بنابراین باید تست عملکرد تیروئید را بسیار جدی گرفت. گردآورنده: شعله جاهدی منابع:

1. https://www.healthline.com/health/thyroid-function-tests
2. https://www.anyazma.com/thyroid-test/