فهرست مطالب
آیا واکسن کووید برای نوزادانی که با شیر مادر تغذیه میشوند، خطرناک است؟
در اوایل شروع بیماری کووید-19 مشخص شد که احتمال بستری شدن افراد باردار مبتلا به کووید-19 بیشتر از افراد هم سن و سال آنها است که باردار نیستند. بنابراین با توجه به فرضیه‌هایی که ارائه شده‌است، برخی مادران شیرده را تشویق کرده‌است که واکسینه شوند اما به دلیل ناهنجاری‌هایی که در آزمایش‌ها وجود دارد، تعدادی از مادران شیرده دچار تردید شدند که آیا واکسن پاسخ مناسب را ایجاد می‌کند یا خیر؟!
ایمنی‌زایی واکسن:
افزایش احتمال بستری در افراد باردار و شیرده دلایل متعددی دارد: رحم در حال رشد به سمت بالا فشار می‌آورد، ظرفیت ریه‌ها کاهش پیدا می‌کند و سیستم ایمنی سرکوب می‌شود تا به کودک آسیبی نرسد. اما به دلیل عدم وجود اطلاعات کافی در زمینه‌ی واکسیناسیون این افراد، شک و تردید برای واکسینه شدن افزایش یافت.
برای کاهش شک و تردید فردی به نام سیگل، متخصص زنان و زایمان در بیمارستان عمومی ماساچوست در بوستون، از این که مطالعاتی در مورد واکسن کووید_19 در زنان باردار و شیرده انجام نشده بود، ناراحت بود. به همین خاطر او نمونه‌هایی از شیر مادران را به محققان داد تا محتویات آن را در یکی از اولین مطالعات خود مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. طبق تحقیقات دانشمندان و محققان، هیچگونه واکسنی در شیر مادران شناسایی نشد بلکه آنچه یافت شد آنتی‌بادی‌هایی بود که توسط مادران در پاسخ به تزریقات، علیه ویروس کرونا SARS-CoV-2 تولید شد.
آزمایش محافظت نسبی در برابر COVID-19
پس از تحقیقاتی که انجام شد، محققان می‌خواستند بدانند که آیا این آنتیبادیهای تولید شده میتوانند محافظت نسبی در برابر COVID-19 برای نوزادان فراهم کنند؟
بنابراین کاترین گری، متخصص طب مادر و جنین، با همکارانش تصمیم گرفتند تا میزان عملکرد واکسنهای Pfizer-BioNTech و Moderna را آزمایش کنند. آنها 131 شرکت‌کننده‌ی شیرده، باردار و غیرباردار را که می‌خواستند واکسن دریافت کنند، انتخاب کردند و دریافتند که افراد شیرده مانند افرادی که شیرده نبودند همان پاسخ آنتی‌بادی قوی را ایجاد کردند. طبق مطالعات دیگری که انجام شد، از 23 شرکت‌کننده شیرده خون گرفتند و دریافتند که آنتیبادیهای SARS-CoV-2 پس از دوز دوم افزایش می‌یابد.
آیا واکسنهای COVID-19 به شیر مادر منتقل می‌شود؟
واکسنهای COVID-19 خطر ایجاد عفونت فعال را ندارند. علاوه بر این، واکسنهای COVID-19 بسیار بعید است که به شیر مادر وارد شوند. برای مثال RNA، به‌عنوان پیام‌رسان مورد استفاده در واکسنهای Pfizer–BioNTech و Moderna، به گونه‌ای طراحی شده که سریع تجزیه می‌شود و به همین علت محققان انتظار ندارند که هیچ یک از واکسنهای فعلی در شیر مادر دفع شود. در مطالعه‌‌ای کوچک، یک تیم تحقیقاتی نمونه‌های شیر مادر 6 شرکت‌کننده را تا دو روز پس از دریافت واکسن Pfizer-BioNTech یا Moderna مورد بررسی قرار دادند و هیچ اثری از mRNA در هر دو مورد پیدا نکردند.
آنتی‌بادی COVID-19
نوزادان بهطور مؤثر آنتی‌بادی‌هایی را علیه باکتری‌ها و ویروس‌های مضر تولید نمی‌کنند. و ممکن است سه تا شش ماه طول بکشد تا این نوع محافظت شروع شود. برای کمک به آن روزهای اولیه، شیر مادر با آنتی‌بادی‌هایی سرریز می‌شود که میتوانند از تهدیدات احتمالی جلوگیری کنند. در مادر، سلول‌های ایمنی لنفوسیت‌های B بهطور مداوم آنتی‌بادی تولید می‌کنند. سپس هنگامی که شیردهی شروع می‌شود، غدد پستانی سیگنال شیمیایی ارسال می‌کنند که این سیگنال سلول‌های B را به سمت سینه می‌کشد و گیرنده‌های روی سطح مجاری شیر، آنتی‌بادی‌ها را می‌گیرند و آنها را در حباب‌های محافظ و پر از مایع بسته‌بندی می‌کنند که به آنها اجازه می‌دهد به طور ایمن از سلول‌های مجرای شیر عبور کرده و از طرف دیگر وارد شیر شوند.
همه نوزادان با شیر مادر بزرگ نمی‌شوند
مطالعات نشان داده نوزادانی که در شش ماه اول با شیر مادر تغذیه میشوند، نسبت به کودکانی که برای مدت کوتاهی از شیر مادر تغذیه می‌کنند، عفونت گوش میانی بسیار کمتری دارند. آنها همچنین خطر کمتری برای عفونت‌های دستگاه تنفسی دارند. همین امر می‌تواند در مورد آنتیبادیهای COVID-19 نیز درست باشد.
نتیجه‌گیری:
به لطف سیگل و سایر شرکت‌کنندگان، دانشمندان شروع به درک اثرات واکسنهای کووید-۱۹ روی شیر مادر کردند. اکنون سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند که مادران پس از واکسیناسیون به شیردهی خود ادامه دهند. علاوه‌بر این، CDC و کمیته مشترک واکسیناسیون و ایمن‌سازی بریتانیا مدت کوتاهی پس از مجاز شدن اولین واکسن‌ها در هر دو کشور خاطرنشان کردند که هیچ نگرانی ایمنی از داده‌های موجود شناسایی نشده است، بنابراین افراد شیرده میتوانند واکسینه شوند.
زهرا سروآزاد
ویراستار: فاطمه رحیمی
منابع:
