فهرست مطالب
تکامل تنوع شگفت انگیزی در ساختارهای حیات ایجاد کرده است؛ ولی به نظر میرسد برخی سازگاریها هرگز ایجاد نشده است.
“از ابتدای شکل گیری زمین، شگفت انگیزترین و زیباترین ساختارها تکامل یافتهاند.” درواقع این همان توصیف چارلز داروین از تنوع شکلها و ساختارهای باورنکردنی طبیعت بود که در طی تکامل ایجاد میشود. اما او هرگز این سوال را مطرح نکرد: اگر تکامل نوآورانه است، چرا حیواناتی با چرخ ایجاد نکرده است؟ آیا تکامل دارای محدودیتهایی است یا برخی چیزها هرگز نمیتوانند تکامل یابند؟ چرا گیاهان پرنده یا هر چیز شبیه به تفنگ نیمه اتوماتیک به وجود نیامده است؟
تکامل توسط فرآیندی به نام انتخاب طبیعی رخ می دهد. با تکامل، موجودات زنده برای محیط خود مناسبتر میشوند.
تکامل به دلیل وجود تفاوت در موجودات زنده است. هر یک از اعضای یک گونه به طور ویژهای با سایرین متفاوت است. آنهایی که سازگاری بیشتری با محیط اطرافشان دارند، احتمال تولید مثل و انتقال ژنهایشان نیز بیشتر است؛ بنابراین صفات مطلوب آنها در جمعیت رایجتر میشود.
با توجه به زمان کافی، روند آهسته میتواند شگفتیهایی مانند نهنگهای آبی غولپیکر، زنبورهای عسل تعاونی و سکویاهای بلند را ایجاد کند. تکامل موجب ایجاد حیواناتی شدهاست که قادرند بیش از 10 کیلومتر زیر دریا زندگی کنند و همچنین باکتریهایی که میتوانند دوزهای تشعشعی را تحمل کنند. با این وجود بعضی از چیزها پدیدار نمیشوند.
در سال 1983 زیست شناس تکاملی به نام استفن جی گولد در کتاب خود به نام «دندان مرغ و انگشتان اسب» درباره حیوانات چرخدار بحث کرد.
در مقالهای در سال 2015، گیرات ورمیج در دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، 32 ترکیب از صفات را شناسایی کرد که در طی تکامل هرگز ایجاد نشده است.
برای مثال، هیچ ساختار سفت و سختی مانند صخرههای مرجانی در آب شیرین، مارهای گیاهخوار و گیاهان پرنده وجود ندارد.
چرا هیچ حیوانی چرخ ندارد؟
تکامل فقط میتواند اجزای بدن را به صورت مرحلهای بسازد، اما از آنجایی که یک چرخ اولیه ابتدایی و بدون چرخش هیچ فایدهای برای حیوان ندارد، روند توسعه چرخ هرگز آغاز نخواهد شد.
در سال 1996 زیست شناس تکاملی ریچارد داوکینز، در مقالهای کلاسیک توضیح داد: “ممکن است چرخ یک راه حل مهندسی باشد که آن را میتوان در نمای ساده مشاهده کرد اما در تکامل دست نیافتنی است.”
چرخها
وسعت مناسب مسیرهای صاف و یکنواخت در طبیعت در اکثر موارد در دسترس نیست و به همین علت وجود ساختارهایی مانند چرخهایی که بدون محدودیت و در یک جهت ثابت روی یک محور میچرخند، در چارچوب بدن حیوانات در حال توسعه، دشوار است.
عدم وجود چرخ در طبیعت اغلب به محدودیتهایی توسط زیست شناسی نسبت داده میشود.
درواقع انتخاب طبیعی موجب محدودیت در مسیرهای تکاملی گونهها میشود.
همچنین ممکن است فرآیندهای رشد و تکامل موجودات چند سلولی اجازه ساخت یک چرخ فعال را ندهند.
با توجه به اینکه گفته نمیشود که تکامل یک ارگانیسم چرخدار ماکروسکوپی غیرممکن است، در این صورت نیز انتظاری هم برای وجود چرخ در طول تکامل حیوانات وجود ندارد.
نویسنده: بهناز بویه
منابع: