فهرست مطالب
تست انسولین
مقدمه:
کنترل قند خون در بدن تحت کنترل مکانیسمهای مختلف انجام میگیرد که مهمترین آن، هورمون انسولین است.
قند خون باید در حالت نرمال باشد تا در کنار تاثیر مثبت برای تامین انرژی، منجر به مشکلاتی در بدن و عملکرد اندامهای بدن نشود.
این تصور برای اغلب مردم وجود دارد که آزمایش انسولین تنها برای تعیین وضعیت قند خون و در افراد دیابتی انجام میشود
اما جالب است بدانید که این تست با اهداف مختلف انجام میشود. زمانی که متخصص علائمی در شما مشاهده کند
که حتما یک سر آن به قند خون ربط دارد، انجام آزمایش انسولین را برای شما ضروری میداند.
براساس دادههای به دست آمده از این تست، میتوان اطلاعات زیادی به دست آورد
.انسولین، هورمونی است که توسط سلولهای بتا جزایر لانگرهانس پانکراس تولید میشود.
نقش آن تنظیم متابولیسم کربوهیدراتها با همکاری کبد،
بافت چربی و سایر سلولهای هدف است. انسولین مسئول حفظ پایدار میزان گلوکز خون در محدوده معین است.
میزان ترشح انسولین عمدتا توسط میزان گلوکز خون تنظیم میشود،
اگرچه توسط برخی هورمونها، سیستم عصبی اتونوموس و وضعیت تغذیه نیز تحت تاثیر قرار گرفته میگیرد.
انجام آزمایش انسولین خون برای تشخیص وجود تومور جزایر لانگرهانس پانکراس ارزشمند است.
از این تست همچنین برای ارزیابی علت افت قند خون ناشتا و افتراق نئوپلاسمها استفاده میشود. اندازه گیری انسولین معمولا همراه با سایر آزمایشهای مرتبط مانند GTT و FBS انجام میشود.
تست insulin چیست؟
آزمایش انسولین که به آن آزمایش ناشتا انسولین نیز گفته میشود برای کمک به ارزیابی تولید انسولین توسط سلولهای بتا در پانکراس کاربرد دارد.
از این آزمایش برای کمک به تشخیص وجود تومور تولید کننده انسولین در سلولهای جزایر پانکراس (انسولینوم) استفاده میشود.
از آزمایش insulin برای تعیین علت قند خون پایین (هیپوگلیسمی) در افراد استفاده میشود
و برای شناسایی مقاومت به انسولین یا کمک به تعیین اینکه چه زمانی فرد مبتلا به دیابت نوع 2 نیاز به مصرف انسولین برای مکمل داروهای خوراکی دارد، میتواند کاربرد داشته باشد.
هنگامی که قند خون پایین دارید و این وضعیت با علائمی مانند تعریق ، تنگی نفس ، سرگیجه ، غش و افتادگی همراه است،
از آزمایش انسولین برای بررسی علت بروز این شرایط استفاده میشود.
این تست همچنین هنگامی که مبتلا به دیابت هستید و پزشک مراقبت بهداشت شما میخواهد بر تولید انسولین شما نظارت کند،
و گاهی اوقات هنگامی که گمان میرود مقاومت به انسولین دارید، استفاده میشود.
در این آزمایش چه چیزی بررسی میشود؟
سطح انسولین و گلوکز خون باید متعادل باشد. بعد از غذا معمولاً کربوهیدراتها به گلوکز و قندهای ساده دیگر تقسیم میشوند.
این قند ها به داخل خون جذب میشوند و باعث بالا رفتن سطح قند خون میشوند که به نوبه خود پانکراس را به ترشح انسولین به خون تحریک میکند.
با حرکت گلوکز به سلولها ، سطح قند خون کاهش مییابد و آزاد شدن انسولین توسط لوزالمعده کاهش مییابد.
اگر فرد قادر به تولید انسولین کافی نباشد یا سلولهای بدن در برابر اثرات آن (مقاومت به انسولین) مقاوم باشند ،
گلوکز نمیتواند به بیشتر سلولهای بدن برسد و سلولها از گرسنگی در میآیند. در همین حال ، قند خون به سطح ناسالمی میرسد.
این میتواند باعث اختلال در فرایندهای متابولیک طبیعی شود که منجر به اختلالات و عوارض مختلفی از جمله بیماری کلیه ، بیماری قلبی عروقی و مشکلات بینایی و عصبی میشود.
چند نوع دیابت داریم؟
دیابت ، نوعی اختلال همراه با سطح بالای گلوکز و کاهش اثرات انسولین ، میتواند یک وضعیت خطرناک برای زندگی باشد.
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 انسولین بسیار کمی تولید میکنند و بنابراین در نهایت نیاز به مکمل انسولین دارند.
دیابت نوع 2 به طور کلی با مقاومت به انسولین مرتبط است که با گذشت زمان افزایش مییابد.
با مقاومت به انسولین ، بسیاری از سلولهای بدن قادر به پاسخگویی به اثرات انسولین نیستند و باعث میشوند گلوکز در خون باقی بماند.
بدن با تولید مقادیر اضافی هورمون جبران میکند. این امر منجر به سطح بالای انسولین در خون (هایپرینسولینمی) و تحریک بیش از حد برخی از بافتهایی که به انسولین حساس باقی ماندهاند میشود.
با گذشت زمان ، این فرایند باعث عدم تعادل در رابطه بین گلوکز و انسولین میشود و بدون درمان ممکن است
در نهایت باعث عوارض پزشکی در بخشهای مختلف بدن شود.علاوه بر دیابت نوع 2 ،
مقاومت به انسولین ممکن است در مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ،
پیش دیابت یا بیماری قلبی ، سندرم متابولیک ، آکانتوز نیگریکان و اختلالات مرتبط با غده هیپوفیز یا آدرنال مشاهده شود.
به غیر از مقاومت به انسولین ، پرفشاری خون در افراد مبتلا به تومور سلولهای جزایر در لوزالمعده (انسولینوما) یا مقدار زیادی انسولین تجویز شده (اگزوژن) مشاهده میشود.
هایپرینسولینمی باعث قند خون کم (هیپوگلیسمی) میشود که میتواند منجر به تعریق ، تپش قلب ، گرسنگی ، گیجی ، تاری دید ، سرگیجه ، غش و تشنج شود.
از آنجا که مغز به عنوان منبع انرژی به قند خون وابسته است ، محرومیت شدید گلوکز به دلیل هایپیرینسولینمی میتواند نسبتاً سریع منجر به شوک انسولین و مرگ شود.
هدف از انجام تست چیست؟
هدف از انجام این آزمایش عبارتست از:
- ارزیابی تولید انسولین توسط سلولهای بتا پانکراس
- تشخیص وجود تومور تولید کننده انسولین در سلولهای جزایر پانکراس
- تعیین علت افت قند خون
- تشخیص مقاومت به انسولین
- تعیین زمان مصرف انسولین خوراکی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2
از این آزمایش چگونه استفاده میشود؟
آزمایش انسولین ممکن است برای کمک به تشخیص موارد زیر استفاده شود:
- انسولینوما را تشخیص دهد ، تأیید کند که برداشتن تومور موفقیت آمیز بوده است ، و یا برای عود مجدد بیماری کنترل داشته باشد
- تشخیص علت کمبود قند خون در فرد با علائم و نشانههای پایین بودن قند خون
- مقاومت به انسولین را مشخص کند
- میزان insulin تولید شده توسط سلولهای بتا در پانکراس (درونزا) را کنترل کند.
- در این حالت ممکن است یک تست C-peptide نیز انجام شود.
- انسولین و پپتید C توسط بدن با همان سرعت بخشی از تبدیل پروینسولین به انسولین در پانکراس تولید میشود.
هر دو آزمایش ممکن است زمانی سفارش داده شود که پزشک متخصص ارزیابی کند چه مقدار insulin در بدن توسط بدن ساخته میشود
و چه مقدار از منابع خارجی (برونزا) از قبیل تزریق انسولین وجود دارد.
آزمایش insulin، میزان این هورمون را از هر دو منبع اندازهگیری می کند در حالی که آزمایش C- پپتید نشاندهنده insulin تولید شده از لوزالمعده است.
- مشخص کندد که یک فرد دیابتی نوع 2 نیاز به شروع مصرف insulin برای مکمل داروهای خوراکی دارد
- تعیین اندازهگیری و نظارت بر موفقیت پیوند سلولهای جزایر در نظر گرفته شده برای بازگرداندن توانایی ساخت insulin ، با اندازهگیری ظرفیت تولید insulin در پیوند
این تست چه زمانی درخواست میشود؟
در موارد زیر به انجام آزمایش insulin نیاز است:
- افت قند خون کم همراه با علائمی مانند تعریق، تپش قلب، سرگیجه و غش
- ارزیابی تولید insulin توسط پانکراس در بیماران مبتلا دیابت نوع 2
- شک بالینی به وجود مقاومت به انسولین
تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟
C-peptide, Blood Sugar (BS), Fasting Blood Sugar (FBS), Oral Glucose Tolerance Test (OGTT)
چه نوع نمونه‌ای برای این تست درخواست میشود؟
نمونه خون
مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
معمولاً قبل از انجام این تست نیاز به رعایت شرایط ناشتایی میباشد.
نحوه جمع‌آوری نمونه چگونه است؟
برای این آزمایش، خونگیری از ورید بازویی انجام میشود.
قبل از نمونهگیری، فرد مراجعه کننده باید داروهایی که مصرف می کند به همراه آخرین زمان مصرف دارو را به اطلاع پرسنل نمونه گیر در آزمایشگاه برساند.
روش انجام تست چیست؟
برای انجام این آزمایش از روشهای زیر استفاده میشود:
- Electrochemiluminescence immunoassay (ECLIA)
- Chemiluminescence immunoassay (CLIA)
- Enzyme immunoassay (EIA)
نتایج این آزمایش چه چیزی را نشان میدهد؟
سطح insulin باید در کنار سایر آزمایشات مرتبط مثل قند خون و آزمایش c پپتید ارزیابی شود.
نتایج میتواند به شرح زیر باشد:
- بیماری میزان insulin میزان قند خون ناشتا
- سالم و بدون بیماری نرمال نرمال
- مقاومت به insulin
- بالا نرمال و یا تا حدودی بالا
- insulin کافی توسط سلولهای بتا تولید نشده (همان طور که به طور مثال در دیابت و پانکراتیت مشاهده میشود) پایین بالا
چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست میشود؟
- مصرف خوراکی یا تزریقی داروهای کاهنده قند خون موجب افزایش insulin با مقادیر کم پپتید Cمیشود.
- تجویز رادیوایزوتوپها ممکن است بر نتایج آزمایش اثر بگذارد.
- در سه ماهه دوم تا سوم بارداری، مقاومت نسبی به insulin همراه با کاهش پیشرونده قند خون ایجاد میشود.
- داروهایی که میتوانند میزان insulin را افزایش دهند عبارتند از: داروهای ضد بارداری خوراکی، استوهگزامید، آدنوزین، آلبوترول، آمینواسیدها، آسپیرین، بکلومتازون، گلوکونات کلسیم، کانابیس، کاپتوپریل، کلروپروپامید، کلرتالیدون، دفروکسامین، گلیمپراید، گلی پیزاید، هورمون رشد انسانی، هیدروکلروتیازید، انسولین، اینترفرون آلفا 2a، ایزوپروترنول، لوودوپا، لیزینوپریل، مدروکسی پروژسترون، مژسترول، متیل پردنیزولون، متوپرولول، نیاسین، نیکوتینیک اسید، نوراتیندرون، پریندوپریل، پرازوسین، پردنیزولون، پردنیزون ، کینین، ریفامپین، ریتودرین سکرتین، اسپیرونولاکتون، استرپتوزوسین، تربوتالین، تولازامید، تولبوتامید، تری کلرمتیازید، وراپامیل.
- داروهایی که میتوانند میزان insulin را کاهش دهند عبارتند از: آکاربوز، استوهگزامید، کلسیتونین، کلرپروپامید، سایمتیدین، کلوفیبرات، استروژن کونژوگه، دیازوکسید، دیلتیازم، دوکسازوسین، انالاپریل، اسید اتاکرینیک، اتر، فوروزماید، هیدروکلروتیازید، متفورمین، میدازولام، مورفین، نیاسین، نیفدیپین، اکتروتید، فنی توئین، پرازوسین، پروپرانولول، پسیلیوم، تولازامید، تولبوتامید.
نتایج این تست چگونه گزارش میشود؟
میزان طبیعی insulin در آزمایشگاه وحید بر حسب µU/ml بصورت ذیل میباشد، اگرچه این میزان در هر آزمایشگاه و هر سن و جنس متفاوت است.
2.6 – 24.9
افزایش مقدار insulin در موارد زیر مشاهده میشود:
- تومور جزایر لانگرهانس پانکراس
- دیابت نوع 2 درمان نشده
- آکرومگالی
- سندروم کوشینگ
- چاقی (شایعترین علت)
- هایپرپلازی سلولهای جزایر لانگرهانس پانکراس
کاهش insulin در موارد زیر مشاهده میشود:
- دیابت نوع 1
- کم کاری هیپوفیز
گردآورنده: یگانه مشایخ
منابع:
https://www.anyazma.com/different-applications-of-insulin-testing/
https://medlineplus.gov/lab-tests/insulin-in-blood/
https://www.accesalabs.com/Insulin-Test
