علمی

بررسی قارچ ها، عفونت ناشی از آن ها و راه های انتقال

بررسی قارچ ها ، عفونت ناشی از آنها و راه های انتقال

قارچ آسپرژیلوس با بدن انسان چه میکند؟

تا کنون دانشمندان هنگام بررسی محیط زیست و کشف ارتباط میان اعضاء گوناگون آن،عینک کل نگری به چشم داشتند. انکار ناپذیر است که چشم مسلح به سلاح کل نگری،قابلیت درک بهتری از هماهنگی قطعات پازل حیات دارد. اما اینبار شما را دعوت میکنیم تا کمی جزئی تر به یکی از حلقه های مهم اکوسیستم بیاندیشید.

قارچ ها،میکروارگانیسم هایی یوکاریوت که به صورت همزیست با گیاهان و باکتری ها زندگی میکنند. جالب است بدانید، سلول های قارچی نیز همانند سلول های گیاهی و جانوری دارای هسته و کروموزوم میباشند. با این تفاوت که کلروفیل نداشته و در نتیجه فاقد قابلیت فتوسنتز هستند. شبکه ای از رشته های لوله مانند و باریک که بدنه این گونه از میکرواگانیسم ها را تشکیل داده و نخینه نامیده میشوند، توانایی ترشح آنزیم و جذب مواد غذایی را دارند. تولید مثل در قارچ ها به دو صورت جنسی و غیر جنسی رخ میدهد.

نکته قابل توجه درباره این جانداران،نقش های متنوع آنها در طبیعت است. به گونه ای که حضور موثری در چرخه نیتروژن اکوسیستم داشته و همزمان میتوان آنها را عامل بسیاری از بیماری ها در گیاهان ،حیوانات و همچنین انسان دانست.

قارچ هایی که سبب بروز عفونت میشوند

قارچ هایی که سبب بروز عفونت میشوند را میتوان به پنج گروه تقسیم کرد:

قارچ سیاه در تهران

  • قارچ پای ورزشکاران: توسط درماتوفیت ها ایجاد میشود.محیط های گرم و مرطوب مانند فضای داخل کفش و جوراب ،رختکن ها و تجهیزات ورزشی،در صورت آلوده بودن،ناقل اینگونه از قارچ هستند.
  • قارچ کاندیدا آلبیکنس: به طور طبیعی و به مقدار کم در طبیعت وجود دارد.برخی عوامل مانند آنتی بیوتیک ها،استرس،عدم تعادل هورمون ها یا عادات غذایی نامناسب،سبب بروز عفونت مخمر ناشی از این قارچ شده و میتواند پوست،دهان و دستگاه های گوارش و تناسلی را آلوده کند.
  • قارچ های سوارکار: منشاء این قارچ نیز درماتوفیت ها بوده و شیوع بیشتری در مردان دارد. انتقال از طریق تماس مستقیم کشاله ران،باسن و ران های داخلی آلوده،اتفاق می افتد.
  • درماتوفیتوز ها: توسط درماتوفیت ها ایجاد شده و پوست،بخصوص پوست ناحیه سر را درگیر میکند.
  • قارچ ناخن: به دنبال ترک یا بریدگی پوست یا ناخن ایجاد شده و از طریق تماس میتواند سایر انگشتان را درگیر کند.تغییر رنگ یا افزایش ضخامت پوست میتواند از علائم ابتلاء به این قارچ باشد.

ساختار قارچ موکورمیکوز

موکور،عنوان گروهی از قارچ هاست که در کپک نان و گرد و خاک یافت شده و میتواند سبب بروز عفونت های حاد شوند. Rhizopus ،MucorوAbsidia از زیر  گروه های اصلی این خانواده هستند. از دیدگاه ساختار سلولی این قارچ ها بدون دیواره بوده و با شاخک های جانبی خود،تشکیل زاویه 90درجه میدهند.

سازوکاری استثنایی که سبب بروز خاصیت پاتوژنز یا بیماری زایی است.بدین صورت که به دنبال اتصال آن با لایه الاستیک عروق، ترومبوز(انسداد جریان خون به دنبال ایجاد لخته)و سپس نکروز(مرگ بافت)رخ میدهد. برسی های RNA این قارچ،نتایج جالبی را به دنبال داشته است. اعضای خانواده ریبونوکلئاز(||| RNase)   با پردازش RNA دو رشته ای (dsRNA)، بیان ژن را تنظیم می کنند. امکان تنظیم فراوانی RNAسبب پاسخگویی به تغییرات محیطی است.بنابراین تخریب RNA برای تنظیم ژنی تمام موجودات زنده،ضروری است.

قارچ Mucor که باعث عفونت کشنده موکورمیکوز می شود، دارای یک سیستم پیچیده RNAi است که به منظور کنترل بیان ژن پس از رونویسی بکار می رود و باعث خاموشی یا سرکوب بعد از رونویسی dsRNA می شود که با تخریب mRNA های خاص، فاکتور های عفونت زا را تنظیم می کند. ازدیگر نکات حائز اهمیت ،چرخه تولید مثلی آنهاست که دارای سیستم جفتگیری هتروتالیک (+/-) است. این سیستم خاص،میان دو قارچ سازگار متفاوت رخ داده و سبب تنوع ژنتیکی میشود.

تولید مثل قارچ موکور

درباره موکوررمیکوز میتوان گفت، آلل منفی (-) دارای ژن گروه تحرک بالا(sexM HMG) است که توسط ژن هلیکار RNA و ژن ناقل TP احاطه شده و آلل جفت شونده مثبت (+)، یک منطقه ی مشخصی را برای ژن (sexP HMG) کد گذاری می کند و سرانجام ادغام صورت می گیرد و تولید مثل صورت می گیرد. طی ورود موج دوم کرونا به کشور هند، میان کسانی که در مرحله بهبود بیماری بوده و یا به طور کامل بهبود پیدا کرده بودند،یک مورد عفونت قارچی سیاه مشاهده شد. طی دو هفته گذشته،در ایالت گجرات،40 مورد کپک سیاه و 300 مود عفونت گزارش شده است. اما بیشترین آسیب طی موج دوم کرونا،بین دسامبر و فوریه از 5 شهر اصلی به خصوص مومبای با 58 مورد عفونت اعلام شد. گفتنی است که این بیماری در سراسر جهان از جمله آمریکا و استرالیا ،شیوع یافته است.

دوره کمون قارچ موکرمیوز و زمان انتقال آن

عوامل انتقال این قارچ،به سرعت رشد کرده و امکان انتشار آن را در ابعاد جهانی فراهم میکنند. محیط هایی حاوی مواد آلی در حال فساد،فضولات و مواد قندی،امکان رشد با حداکثر سرعت را سبب میشوند. جالب است بدانید که اسپور این قارچ،به مقدار فراوان در هوا پراکنده است.از این رو انسان به طور دائم، در تماس با آن قرار دارد.

بیماری، با استنشاق اسپور ها و به میزان کمتر از طرق تلقیح پوستی تروماتیک (تهاجمی) به بدن میزبان ،منتقل میشوند. گزارش ها حاکی از آن است که اشکال مختلف بیماری به عوامل گوناگون انتقال آن بستگی دارد و به نظر میرسد ،رابطه ای میان ابتلا به بیماری ،سن،جنسیت  و یا نژاد نیست.

عفونت قارچی موکورمیکوز در هند

موکورمایکوزیس،عفونتی فرصت طلب، که بیشتر در افراد با نقص ایمنی از جمله دیابت، هپاتیت، نارسایی کلیوی، اختلالات خونی، لوسمی، لنفوم، پیوند عضو، بدخیمی، درمان ایمنوساپرس، سوختگی، گلومرونفریت، گاستروآنتریت، همودیالیز و اختلال عملکرد نوتروفیل‏ها به وجود آمده و کشنده است. بروز این عفونت در افرادی که از نظر بیماری های زمینه ای سالم هستند،به ندرت دیده میشود. حضور اسپور این قارچ ها  در محیط هایی مانند هوا،زمینه ساز ورود آنها به مخاط فرد سالم شده و میتواند سینوس ها،مغز و ریه هارا درگیر کند.

دیگر نکته حائز اهمیت در رابطه با این عفونت،قابلیت  انتقال و احتمال بالای مرگ بیمار، پس از ابتلا است . به طوری که میتوان گفت نوع انتشار یافته در 95%مواردی که منجر به مرگ شده ،شیوع جهانی پیدا کرده است.

شایع ترین عامل ابتلا به موکورمایکوزیس چیست؟

گفتنی است که دیابت،شایع ترین عامل ابتلا به موکورمایکوزیس شناخته شده است.بدین صورت که تهاجم عروقی ارگانیسم،ترومبوز عروقی و به دنبال آن نکروز بافت ها را سبب میشود. به گفته محققان ،ابتلا به این عفنت میتواند نتیجه استفاده از استروئید (کورتون)باشد. تشخیص زودرس در پیش آگهی و طول عمر بسیار موثر بوده  و میزان مرگ و میر بیماران را به نسبت زیادی کاهش می‌دهد.

علائم و نشانه های موکورمیکوزیس بسته به اندامی که آن را تحت تاثیر قرار می دهد و نیز وجود نقص ایمنی در فرد متفاوت است :

  • علائم موکورمیکوزیس ریوی شامل : تب ،سرفه گاهی همراه با خون و مایعات سیاه رنگ ،تنگی نفس و درد قفسه سینه
  • علائم موکورمیکوزیس رینوسربرال (سینوس و مغر) : تورم صورت یک طرفه ،سردرد ،گرفتگی بینی یا سینوس و درد در گونه ها .
  • مغز در هنگام گسترش موکورمیکوزیس تحت تاثیر قرار می گیرد و در این حالت ممکن است علائمی مثل تشنج ،دشواری در تکلم و تغییر در اعصاب صورت مشاهده شده و یا حتی فرد ،هوشیاری خود را از دست دهد.
  • چشم ها: تظاهرات موکورمیکوزیس را میتوان از طریق مشکلات بینایی،تجمع ترشحات زرد و تورم در اطراف چشم ها مشاهده کرد.
  • موکورمیکوزیس پوستی: قارچ های موکورمیکوز میتوانند مناطقی از پوست را آلوده کرده و سبب ظهو ضایعات قرمز ،سفت ،متورم و دردناکی شوند.

پس از انجام بیوپسی و تشخیص بیمای، روش درمان با توجه به سطح درگیری بدن متفاوت خواهد بود. اما عمدتاً با کنترل بیماری زمینه ای فرد ، رویکرد های دارویی(آنفوزیون وریدی انفوتریسین(B و یا در مواردی تخلیه سینوس ها همراه است.

گردآورندگان:

فاطمه حبیب زاده

محمد آقازاده سلطان احمدی‌

رقیه جوکار

رضا ول پور

فاطمه بادنوروز

فاطمه دهقان آبندانکشی

راضیه حجت

ویراستاران:

نگین آقازاده سلطانی

ماندانا ابراهیمزاده بردیزی

مترجم:

حسین حسینیان

منابع:

  1. journal.%20nums.ac.ir
  2. http://bioloydictionary.net/
  3. https://www.medicalnewstoday.com/articles/317970
  4. https://www.healthline.com/health/fungal-infection
  5. http://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/?term=mucormycosis&filter=simsearch1.fha
  6. http://rjms.iums.ac.ir/article-1-365-fa.pdf
  7. https://academic.oup.com/cid/article-abstract/14/Supplement_1/S126/365932
  8. https://microbiologyjournal.org/mucormycosis-a-brief-review/#abs
  9. http://www.healthline.com/
  10. http://www.medicinenet.com/
  11. http://www.cdc.gov/
  12. https://fa.svetzdravlja.org/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا