مقدمه

هود آزمایشگاهی از اصلی‌ترین و پرکاربردترین و مهم‌ترین تجهیزات در بسیاری از آزمایشگاه‌ها می‌باشد.

چرا که کلیه فعالیت‌های آزمایشگاه که طی آن گاز، دود، ذرات و بخار در مقادیر خطرناک تولید می‌شود و نیز کار با عوامل بیماری‌زا (ویروس، باکتری‌ها، انگل)، باید تحت شرایط کنترل شده با استفاده از سیستم تهویه مناسب انجام شود.

به عنوان مثال این هودها در آزمایشگاه‌های تشخیصی کار تهویه را برعهده دارد که یکی از حیاتی‌ترین موارد در این آزمایشگاه­ها می‌باشد.

در این مقاله به آشنایی با انواع هودهای آزمایشگاهی و کاربردهای آن می‌پردازیم.

هود آزمایشگاهی چیست؟

هود آزمایشگاهی یکی از انواع تجهیزات آزمایشگاهی برای حفاظت از اپراتور آزمایشگاه و محیط آزمایشگاه از عوامل

• شیمیایی،
• میکروبی،
• بخارات اسیدی،
• سوزاننده‌ها،
• قلیا
• سایر بخارات بی‌هوش ‌کننده و بی‌حس کننده حاصل از فعل و انفعالات شیمیایی و یا حلال‌ها و مواد سرطان‌زا

طراحی و ساخته شده است.

همچنین برای مکش ذرات معلق در هوا و گاها تهویه و ضدعفونی کردن فضای کابین و محفظه مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه محصول را در برابر فاسد شدن، تجزیه و آلودگی حفظ می‌کند.

همچنین محیط آزمایشگاه را در برابر انتشار آلودگی حفظ می کند و هوای کثیف و آلوده را دفع می‌کند.

هود آزمایشگاهی از تجهیزات مهم در سیستم تهویه و کنترل آزمایشگاه می‌باشد که در کنار سیستم‌های گرمایشی، سرمایشی و HVAC نقش مهمی در محافظت و ایمنی کارکنان آزمایشگاه، فضای کاری و نمونه‌های آزمایشی ایفا می‌کنند.

‎در ساخت هود آزمایشگاه باید ملاحظات فنی ویژه‌ای را در نظر گرفت.

کار تهویه در آزمایشگاه‌های مختلف، متفاوت است مثلا در آزمایشگاه‌های مواد رادیواکتیو، شیمیایی و بیولوژیک این کار متفاوت می‌باشد.

با این کار از نمونه و محیط محافظت می‌شود. دستگاه هود آزمایشگاهی کاربر را از انواع ویروس‌ها، باکتری‌ها، انگل‌ها و… که سم تولید می‌کنند و کاربر را تهدید می‌کنند حفظ می‌کند. این کار به کمک مکش‌هایی که در لوله‌های تخلیه هوا وجود دارد، انجام می شود.

شرح کار با هود

• همیشه قبل از کار با هر هود آزمایشگاهی ابتدا آن را به مدت ده تا پانزده دقیقه روشن نگه دارید و با استفاده از الکل هفتاد درصد آن را ضد عفونی کنید.
• کار خود را در انتهای هود انجام دهید.
• اگر داخل هود نمونه ها یا وسایل اضافی وجود دارد آنها را خارج کنید.
• هودهای مجهز به اشعه ماوراء بنفش را هفته‌ای یک‌بار با الکل تمیز کنید.
• هنگام اتمام کارتان با هود آن را با الکل هفتاد درصد ضد عفونی کنید.
• پس از پایان کارتان ده تا پانزده دقیقه صبر کنید و بعد هود را خاموش کنید.
• پس از خاموش کردن لامپ دستگاه، پنجره شیشه‌ای جلوی هود را ببندید.
• برای استفاده از یک شعله، بهتر است که هود دارای یک لوله کشی گاز باشد.

انواع هود آزمایشگاهی

در یک دسته بندی می‌توان هودها را به دو نوع لوله‌دار و نوع بدون لوله تقسیم کرد. اما دسته بندی دیگری وجود دارد که هودها را بر اساس کاربردی که دارند در انواع زیر قرار می‌دهد. درباره هرکدام از این نوع هود، در مطالب مجزا توضیحاتی ارائه خواهد شد:

1.هود بخار، با نام تجاری هود شیمیایی (Fume Hood)

2.هود جریان آرام و خطی، با نام تجاری هود لامینار (Laminar Flow Hood)

3.هود ایمن بیولوژیکی، با نام تجاری هود میکروبی (Biological Safety Hood)

4.هود سقفی

5.هود بازویی

6.هود PCR

براساس نوع تهویه مورد نظر و امکانات آزمایشگاه 8 نوع اصلی هود آزمایشگاه وجود دارد.

• هود شیمیایی
• هود لامینار فلو (هود بیولوژیک)

1. 1. هود لامینار فلو (هود بیولوژیک) کلاس I یا کابین تمیز (Clean Bench)
2. 2. هود لامینار فلو (هود بیولوژیک) کلاس II یا هود میکروبی (Microbial HooD)
3. 3. هود لامینار فلو (هود بیولوژیک) کلاس III یا گلاو باکس (Glove Box)

• هود بازویی

1. 1. هود بازویی آزمایشگاهی
2. 2. هود بازویی صنعتی

• هود کانوپی
• هود پاتولوژی
• هود توزین

هود شیمیایی

هود شیمیایی از پخش شدن و مواجهه کارکنان با بخارات سمی، قابل اشتعال و قابل انفجار جلوگیری می‌کند. هودهای بخار هوای آلوده را در یک محفظه بسته نگه می‌دارند و این هوا را یا به بیرون تخلیه کرده و یا آن را تصفیه و دوباره به آزمایشگاه بر می‌گردانند. هودهای بخار در ارتباط با سیستم عمومی گرمایی، تهویه و سیستم تصفیه هوا (HVACS) کار می‌کنند. این سیستم باید در هر ساعت بطور کامل ۴ تا ۱۲ مرتبه هوای آزمایشگاه را عوض کند.

هودهای فیوم برای کار با مواد کارسینوژن، مواد رادیواکتیو و مواد شیمیایی سمی کاربرد دارد. جهت مکش دود و بخارات حاصل از آزمایشات و احتراق مواد شیمیایی در داخل محفظه و همچنین انتقال این بخارات به بیرون از فضای آزمایشگاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این هودها دارای محفظه‌ای جهت آزمایشات ، فن جهت مکش و همچنین کابینتی جهت نگهداری مواد شیمیایی می‌باشند. این دستگاه هوای آلوده و کثیف را به سمت سیستم تخلیه مرکزی می‌برد و آن را به بیرون انتقال می‌دهد. این دستگاه در حقیقت بخارات سمی و حاصل از فعل و انفعالات شیمیایی سرطان‌زا  را از کاربران دور می‌کند و آن‌ها را به بیرون منتقل می‌کند. همچنین برای جلوگیری از احتراق و آتش سوزی هم کاربرد دارد.

هود کانوپی

کانوپی هودها بر روی دیوار یا سقف قسمت معینی از آزمایشگاه قرار می‌گیرند تا عملیات شیمیایی مورد نظر برای فضای درنظرگرفته در زیر این نوع هودها انجام پذیرد. فن این نوع هود را نمی‌توان برروی هود سوار نمود بنابراین باید فضای در بیرون از آزمایشگاه جهت قرارگیری فن تعبیه نمود. توجه کنید که فن کانوپی را نباید بر روی هود سوار کرد. ( شکل پایین)

هود میکروبی:

هود میکروبی یا هودهای لامینار جهت کشت بافت یا تومور و سلول مورد استفاده قرار می‌گیرند. در آزمایشات میکروبیولوژیکی وظیفه ی تهویه‌ی هوا را دارد. این نوع هود هم مانند هود شیمیایی دارای کابین و بدون کابین است. معمولا بدون کابین آن کاربرد دارد.

هود بازویی متحرک و یا هود مفصلی

یکی دیگر ازموارد آشنایی با انواع هود آزمایشگاهی و کاربردهای آن هود بازویی می‌باشد. هودهای مفصلی با بازویی با استفاده از بازوها و مفصل‌های تعبیه شده در آن‌ها قابلیت جابه‌جایی در فضای آزمایشگاه تا متراژ معینی را دارند. نقش مهمی در حفظ ایمنی پرسنل و محیط‌های کاری، مراکز آزمایشگاهی، بیمارستانی، داروسازی، صنعتی، بهداشتی، دندان پزشکی و نیز صنایع الکترونیک ایفا می‌کند.

مهم‌ترین مزیت این سیستم‌ها دفع و مکش آنی آلودگی‌ها در محل اجرای کار قبل از ورود به فضاهای کاری یا تماس با صورت وبدن کاربران می‌باشد. مزایای هود بازویی متحرک:

• انعطاف پذیری و قابلیت چرخش 360 درجه بودن
• دفع سموم و بخارهای سمی ناشی از مواد شیمیایی
• ساخته شدن در سه مدل آلومنیومی، آنتی استاتیک و ضد اسید پلی پروپیلن
• میزان مکش هوا بین 80 الی 180 متر مکعب در ساعت
• دارای سازهای مختلف بنا به نوع کاربرد در آزمایشگاه
• دارای کلاهک ضد اسید جهت مکش بخارات اسیدی و گردو غبار در کمترین زمان ممکن

هود لامینار (Laminar)

هود لامینار (بیولوژیک) وسیله‌ای است که در یک فضای بسته برای محافظت کاربر از آیروسل های حاصل از مواد بیماری زا وعفونی به کار گرفته می‌شود .

هوایی را که دارای عوامل عفونی است به وسیله‌ی حرارت، اشعه ی UV و فیلترهای HEPA استریل می‌کند.

فیلترهای (High Efficiency Particulate Air) HEPA اجازه عبور به ذرات بزرگ‌تر از ۰٫۳mm  را نمی‌دهد .

تهویه جریان لایه‌ای در آزمایشگاه‌های کشت سلولی و مواد بیماری‌زای انسانی (برای مثال باکتری‌ها، ویروس‌ها، میکروب‌ها و انگل‌ها) و برای کشت بافت و تومور و بکارگیری مواد شدیدا سمی مورد استفاده در شیمی درمانی، کاربرد دارد.

هودهای ایمنی زیستی

دستگاه‌هایی هستند که ذرات موجود در هوا را کنترل می‌کنند. بعضی از فعالیت‌های شیمیایی مثل میکروب شناسی، سانتریفیوژ و تهیه و ساخت اسید، تولید ذرات خطرناکی در هوا می‌کنند. این ذرات برای تنفس بسیار ضرر دارد در پرسنل آزمایشگاهی از طریق استنشاق هوا باعث ایجاد بیماری می‌شوند بدین ترتیب هود آزمایشگاهی با جداسازی این ذرات آلوده از هوا، موجب ایمنی محیط آزمایشگاه و پرسنل می‌شوند.

هود PCR (ورک استیشن PCR)

از تجهیزات  آزمایشگاهی و یک فضای کاری به شمار می‌رود. از 3 جناح محصور شده و فضای انجام تقویت DNA یا RNA را به دست می‌دهد. هود PCR در محیط‌های آزمایشگاهی ژنتیک و زیست شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هدف این است که آلودگی مقطعی بین نمونه‌ها به وجود نیاید. به منظور استریل کردن دارای لامپ‌های UV می‌باشند. همچنین قادر به این هستند که با یک‌دیگر از نظر ابعاد، داشتن یا نداشتن فیلتر HEPA و یا در اختیار داشتن تایمری به منظور استریل کردن با اشعه UV فرق داشته باشند.

هود استاندارد PCR دارای فیلتر HEPA می‌باشد. دلیل آن این است که امکان فیلتر کردن هوا را به منظور استریل کردن نمونه‌های شما داشته باشد. این ناحیه کاری به شکل مداوم تحت گردش مثبت هوای فیلتر شده واقع می‌شود تا جلوی آلودگی محصول را بگیرد. یک هود ایمنی زیستی است که از کاربر، محصول و محیط در مقابل ذرات آلاینده و مواد خطرناک هوا محافظت می‌کند. در نوع معمولی عرض 90 می‌باشد.( شکل پایین)

هود پاتولوژی

جهت آزمایش‌های:

• مولکولی،
• سلولی،
• بافتی
• بررسی مایعات و نمونه‌هایی از جمله ادرار، خون، مدفوع
• نمونه‌های ظاهری مانند گوشت و کیست ساول‌های سرطانی

مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فن یا مکنده هوا استفاده شده در این هود، وظیفه هدایت تمامی گازها و آلاینده‌ها و بخارهای سمی به سمت خارج از فضای آزمایشگاه را دارد. این کار علاوه بر حفاظت سلامت پرسنل، از نمونه های آزمایشگاهی و آلوده شدن آن‌ها نیز محافظت می‌نماید.

هود سقفی

برای تهیه هوای آزمایشگاه از بخارات سمی و اسیدی و آلاینده‌های شیمیایی ناشی از انواع فعالیت‌ها و آزمایش‌های انجام شده در محیط آزمایشگاه طراحی شده است. هود ممکن است بر روی یک دیوار نصب دیوار شود یا از سقف برای محل‌های شبه جزیره معلق گردد.

انواع هود آزمایشگاهی باتوجه به نوع فعالیت

• کلاس ۱: برای کار با رادیونوکلئوتیدها و مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کلاس ۲: کاربری بهتری در آزمایشگاه‌ها داشته و جهت کار با مواد عفونی استفاده می‌شوند. کلاس ۱۱ ممکن است از انواع A1 ،A2 ،B1 و B2 باشد.
• کلاس ۳: این نوع هود علاوه بر محافظت بیشتر پرسنل و کنترل آلودگی نمونه‌ها در مورد عوامل بیولوژیک شدیداً خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربرد هود آزمایشگاهی چیست؟

این دستگاه، محصول را در برابر فاسد شدن، تجزیه و آلودگی حفظ می‌کند و همچنین محیط آزمایشگاه را در برابر انتشار آلودگی حفظ می‌کند و هوای کثیف و آلوده را دفع می‌کند. اصلی ترین کاربردهای هود آزمایشگاهی عبارتند از: حافظت از کاربر، حافظت از نمونه و حفاظت از محیط.

هودها هوای آلوده را گرفته و این هوا را یا به خارج تخلیه می‌کنند یا این که آن را فیلتر کرده و به داخل آزمایشگاه بر می‌گردانند. به طور کلی تمامی وسایل تهویه محلی به منظور برآورده کردن اهداف اصلی ذکر شده طراحی می‌شوند.

• حافظت از کاربر(اپراتور)

کار با انواع ویروس‌ها , باکتری‌ها , انگل‌ها و … در محیط آزمایشگاه می‌تواند سم تولید و سلامت کاربر را تهدید کند. هود آزمایشگاهی از طریق مکش لوله‌های تخلیه هوا، سموم و ذرات عفونی را از محیط آزمایشگاه خارج می‌کند.

• حفاظت از نمونه مورد آزمایش

کاربرد دیگر هودها، حفاظت از محصول یا نمونه‌های آزمایشگاهی در برابر فاسد شدن، تجزیه شدن و قرارگیری در معرض هوای محیط و آلودگی آن‌هاست.

• حفاظت از محیط آزمایشگاه

پیشگیری از انتشار آلودگی در هوای آزمایشگاه هنگام کار با مواد شیمیایی کاربرد دیگر هود آزمایشگاهی است. در اثر انجام فعالیت‌های آزمایشگاهی مانند میکروب شناسی، سانتریفیوی یا تهیه اسید، ذرات معلق در هوا رها می‌شوند که اگر به صورت مناسبی دفع نشوند خطرناک خواهند بود. همچنین می‌توان از انواع متفاوت هود جهت محافظت در برابر انفجارهای خفیف و جمع آوری مواد پخش شده استفاده کرد.

از مهم‌ترین وظایف هودهای آزمایشگاه به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

1. خارج سازی دود، گاز، بخارات، ذرات معلق، گرد و غبار و آلاینده های بیولوژیکی مانند قارچها ، باکتریها و ویروس ها از فضای داخلی کار برای جلوگیری از ورود این آلاینده ها به فضای آزمایشگاه
2. جلوگیری از ایجاد و تجمع گازهای قابل انفجار در فضای داخلی هود آزمایشگاه
3. محافظت کاربر در برابر ذرات معلق در فضای داخلی و ترشحات حاصل از نمونه تحت آزمایش در داخل هود آزمایشگاه و نیز عوامل و میکروارگانیسم های پاتوژن
4. محافظت از نمونه داخل کابین هود از آلاینده‌های خارجی

در حقیقت از هود آزمایشگاهی جهت کارهای معمولی استفاده می‌شود که با پاتوژن‌ها (انگل، باکتری، ویروس و قارچ)، کشت‌های سلولی و شرایطی که مرتبط با عامل تولید کننده سم می‌باشد، در ارتباط است. هر هود آزمایشگاهی معمولاً دارای اتاقکی از جنس استیل می‌باشد.

جلوی هودها شیشه‌ای به صورت عمود وجود دارد که به راحتی بالا و پایین رفته و این قابلیت را به کاربر آزمایشگاه می‌دهد که از بیرون، فعالیت و کارهایی که توسط دستانش در داخل هود انجام می‌شود را ببیند. همچنین هودها دارای یک سیستم تهویه به همراه یک موتور الکنریکی، لوله یا خرطوم‌های تخلیه هوا، پریز برق و اشعه ماوراء بنفش می‌باشند. ذرات عفونی به وسیله فیلتر (HEPA1) هود آزمایشگاهی به دام افتاده و به وسیله مکش لوله‌های تخلیه هوا از محیط آزمایشگاه دور می‌شوند.

احتیات لازم هنگام کار با هود آزمایشگاهی

1. هودهای آزمایشگاه برای کار با مواد رادیواکتیو و مواد تجزیه شونده مناسب نمی‌باشند.
2. از نگهداری مواد و حلال‌های فرار در زیر هود خودداری شود.
3. کنترل عملکرد هود به صورت دوره ای انجام گیرد.
4. رعایت کامل دستورالعمل همراه جهت بهره گیری از بالاترین ظرفیت عملکرد هود و حفظ ایمنی الزامی است.

چگونه هود آزمایشگاهی مناسب انتخاب کنیم؟

مشخص نمودن این که چه نوع محافظتی در آزمایشگاه مورد هدف است در انتخاب هود آزمایشگاه مناسب بسیار مهم می‌باشد. به عنوان مثال هودهای شیمی و هودهای بیولوژیک کلاس I و کلاس II برای محافظت کاربر از نمونه تحت آزمایش و کابین‌های تمیز جهت محافظت نمونه آزمایشی از عوامل خارجی کابرد دارند.

هودهای بازویی نیز برای مواردی که انعطاف پذیری در تغییر محل قرار گیری هود اولویت دارد و نیز در مواردی که به دلیل محدودیت فضا امکان استفاده از فیوم هود نمی‌باشد، استفاده می‌گردند.

نحوه عملکرد

سیستم عملکرد هودها به این صورت است که هوای آلوده یا بخارات مضر را به طور مستقیم از طریق یک مجرای اختصاصی یا به کمک ارتباط با سیستم تخلیه مرکزی آزمایشگاه به فضای خارج آن انتقال می‌دهند. دو جزء مهم این سیستم، لوله‌هایی هستند که هوای آلوده از داخل آن‌ها جریان پیدا می‌کند و فن یا دمنده‌هایی که برای جابه جا کردن هوای آلوده درون لوله‌ها استفاده می‌شوند.

انتخاب، نصب و نگهداری فن‌ها، دمنده‌ها و لوله‌ها وابسته به نوع هودهای بخارات شیمیایی در آزمایشگاه است و باید به صورت جداگانه بررسی و تعیین شوند. فن هایی که با مواد بسیار سمی یا مواد خورنده یا قابل اشتعال کار می کنند نباید نزدیک به مناطق مسکونی یا ساختمان قرار داده شوند و باید تا حد امکان نزدیک به نقطه تخلیه به اتمسفر (معمولا روی پشت بام) قرار داده شوند.

آزمون عملکرد هود آزمایشگاهی

عملکرد هود آزمایشگاهی، ربایش آلاینده‌ها در حفاظت از افرادی که در جلوی هود کار می‌کنند، متاثر از طراحی اَئرودینامیکی هود، تهویه آزمایشگاهی و سایر ویژگیهای طرح و ترکیب آزمایشگاهی است که هود در آن نصب شده است. بنابراین نیاز به آزمونی است که بتواند میزان عملکرد هود را با لحاظ نمودن تاثیرات چیدمان آزمایشگاه و سیستم تهویه آن سنجش کند.

در این مقاله نگاهی داریم به آزمون عملکردی هودهای آزمایشگاهی مطابق با استاندارد شماره 14037 اداره استاندارد ایران. این استاندارد،روشی تجدید پذیر را برای آزمون هودهای آزمایشگاهی تعریف می‌کند. هرچند که هودهای آزمایشگاهی عمدتاً به عنوان نخستین وسایل ایمن در انجام عملیات آزمایشگاهی معرفی شده‌اند،اما این استاندارد رویه‌های ایمن را توصیف نمی‌کند. عوامل متعدد مهمی در عملکرد هودهای آزمایشگاهی مطرح است که در این استاندارد شرح داده نشده‌اند. این عوامل عبارتند از:

• جریان‌های متقاطع

جریان‌های هوا ممکن است با ایجاد توده‌های هوای آشفته،سبب خروج آلودگی از هود به بیرون شود.جریان‌های مذکور(از هود به بیرون) از طریق پخشان‌های هوای ورودی یا دریچه‌های مشبک،پنجره‌های باز یا درها یا حرکات سریع افراد در جلوی هود ایجاد می‌شوند.

• رویه انجام کار

مدارک و شواهد مهمی وجود دارد که توصیه می‌نماید کارها در حد امکان در قسمت عقب هود انجام شود. به عنوان نمونه در الزامات استاندارد آورده شده است که کلیه کارها باید حداقل در فاصله 15cm از دهانه هود انجام شود. هرچند که حفاظت بیشتر کاربر در فاصله بیش از 15cm از دهانه هود تامین می‌شود.

• موانع داخلی                             

 قرار دادن تعداد زیاد تجهیزات آزمایشگاهی(بطری،شیشه‌ها،…) در هود سبب آشفتگی الگوی جریان هوا در هود می‌شود.

• رویه های لازم الاجرای انجام کار

مخاطرات ذاتی و لاینفک آزمون‌هایی که در زیر هود انجام می‌شود می‌تواند بر سطح ایمنی مورد نیاز کاربر اثر بگذارد.

• جریان های حرارتی مزاحم

گرمای تولید شده در زیر هود می‌تواند مزاحمت‌های قابل ملاحظه‌ای را در عملکرد هود ایجاد کند. حتی سبب نشست گرما و احتمالاً هوای آلوده در قسمت بالای هود یا از پشت پنجره هود شود.

• سرعت پاسخ دهی

وضعیت‌های کوتاه مدت و ناپایدار یا مدت زمانی که لازم است تا یک هود با حجم متغیر هوا به تغییرات دهانه پنجره هود پاسخ دهد، همچنین مدت زمان لازم تا هود بتواند به تغییرات فشار استاتیکی در کانال اصلی (کانال اصلی از یکی شدن مجموعه کانال‌هایی که به چندین هود منتهی می‌شود حاصل می‌گردد) خروجی پاسخ دهد، ممکن است بر عملکرد هود تاثیر بگذارد.

به طور کلی، عوامل متعددی وجود دارد که باید در ارزیابی ایمنی هود آزمایشگاهی مد نظر قرار گیرد.این استاندارد ابزاری را برای ارزیابی ایمنی هود فراهم می‌سازد. این آزمون با فرض انجام آن در محیط تهویه شده بنا گذاشته شده است. هیچ آزمونی وجود ندارد که بتواند عملکرد هود را با شرایط غیر تهویه شده ارزیابی نماید زیرا نتایج حاصل از آزمون در آزمایشگاه‌های تهویه نشده به شرایط متعددی از نظر وضعیت پنجره‌ها،سرعت باد و … بستگی دارد.

آزمون

رویه ذکر شده در این استاندارد روش آزمون است و ویژگی‌های عملکرد را شامل نمی‌شود. این روش آزمون مشابه یک روش تجزیه شیمیایی است که در آن چگونگی تجزیه برای مشخص شدن یک ترکیب شیمیایی بیان شده است اما معلوم نمی‌کند که چه مقدار از آن ترکیب وجود دارد.مثال مشابه دیگر، روش اندازه گیری جریان هوا است که در این روش، نحوه اندازه گیری جریان قید شده اما مقدار را مشخص نمی‌سازد. عملکرد هود،حاصل تلاش مشترک کاربر، مسئول بهداشت شیمیایی و مهندس عملیات می‌باشد.

باید توجه داشت که آزمون عملکرد، ارتباطی را میان نتایج آزمون توسط گاز ردیاب و میزان مواجهه کاربر ارائه نمی‌کند. به منظور ارزیابی جامع میزان مواجهه کاربر، لازم است عوامل متعددی نظیر خواص فیزیکی مواد،میزان و نحوه تغییر شکل مواد، مدت زمانی که کاربر در جلوی هود قرار می گیرد و عوامل مختلف دیگر با هم ادغام شده و ملاک ارزیابی قرار گیرد.

این آزمون به طور نسبی و کارایی هود ربایش آلاینده(تحت شرایط قراردادی ویژه)تایید می‌کند. همچنین می توان از آزمون فوق برای ارزیابی هودها هنگام ساخت در کارخانه(تحت شرایط ایده آل با فرض ایده آل بودن) نیر استفاده کرد. علاوه بر آن در شرایطی با ویژگی‌های مشخص از نظر هوای ورودی به اتاق و به هنگام ارائه مجوز برای احداث یا بازسازی یک آزمایشگاه (قبل آنکه کاربر در آن مشغول کار شود) نیز می‌توان از آزمون مذکور استفاده نمود.

این روش شامل سه آزمون است:

• رویت جریان هوا در هود
• اندازه گیری سرعت در دهانه هود
• میزان کاهش گاز ردیاب

به منظور ارزیابی جامع عملکرد هود، آزمون‌های تعیین جریان هوا و سرعت در دهانه هود باید همواره قبل از آزمون گاز ردیاب انجام شود. آزمون‌های رویت جریان هوا و سرعت در دهانه را می‌توان بدون آزمون گاز ردیاب انجام داد. دو آزمون رویت جریان هوا و سرعت در دهانه،ترکیبی از اندازه گیری‌های کمی سرعت و ارزیابی کیفی عملکرد هود است.

این بخش از استاندارد می‌تواند در این آزمون و متعادل نمودن هودهای جدید و همچنین آزمون‌های دوره‌ای چند هود مستقر در یک آزمایشگاه مورد استفاده قرار گیرد. رویه کامل آزمون(رویت جریان هوا،سرعت در دهانه و گاز ردیاب)،سنجش کمی توانایی کنترل و کاهش آلاینده توسط هود بوده و در توسعه و تکمیل هود و ارزیابی دقیق عملکرد هود مفید می‌باشد.

گرد آورنده: یگانه مشایخ

منبع:

1. https://rashnolab.com/laboratory-hood/amp‏/‏
2. https://farazmaco.com/1398/04/30/%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C/https://bayerman.ir/%D9%87%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-2/https://shimiazma.ir/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%87%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D8%B2%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C/